Dokumentuaren akzioak

Bidali hitzordua

Mintegia: Zer-nola dantzatzen da Tolosan?

Dantzan Ikasi

2024/10/03 11:50

Mintegia: Zer-nola dantzatzen da Tolosan?

Bordon-dantzariak kapera aurrean, Tolosa, 1920. Irudia: Argazkiak Tolosa 1900-1920 liburutik.

Tolosako dantzaerari begiratuko diogu datorren Dantzan Ikasiko saioan Mikel Sarriegirekin. Urriaren 26an, larunbata, 10:00-13:30 Tolosako Kultur Etxean elkartuko gara.

Lehendabizi, Gipuzkoa osoko dantza-maisuek gorde duten eta hain ezaguna ez den Iztuetaren oinordetza horren ezaugarri nagusienak aurkeztuko ditu Sarriegik. Ondoren, Tolosan 1970eko hamarkadatik aurrera ezagutu den dantza-sistema, ahal den neurrian, aurreko horren testuinguruan nola kokatzen den azalduko du. Eta jarraian, modu praktikoan erakutsiko ditu azaldutako egikera horiek, tolosar dantzarien laguntzarekin.

Non dute jatorria gure dantzek? Beti dantzatu al gara berdin? Jakin al daiteke noiz gertatu diren aldaketak? Zergatik gertatu dira aldaketa horiek?

Mintegia: Zer-nola dantzatzen da Tolosan?

Gidaria: Mikel Sarriegi
Data: 2024ko urriaren 26an, larunbata
Ordutegia: 10:00 – 13:30
Lekua: Tolosako Kultur Etxea
Prezioa: Doan (lekuak bete arte)
Izen-ematea: Izena emateko egin klik hemen

Tolosarrak dantzan

Tolosako dantza-tradizioa da Gipuzkoa mailan ongien dokumentatua dagoenetako bat. XVII. mendean agertzen dira dantzarien lehen aipamenak eta gerora ere ugariak dira bertako dantzen bilakaeraren berri ematen duten datuak. Ezpata-dantzak, Alagai-dantza, Bordon-dantza, soka-dantzak, etab. ezagutu dira azken 400 urteetan gutxienez.

Gaur egun Udaberri dantza taldearen eskutik plazaratzen den San Joanetako dantzen sortak bere-berea duen nortasuna hartu du, eta dantzari eta maisu segida luze baten emaitza da. Garaian garaiko molde eta egikeraz dantzatu izan den segida ezagutu da bai gerra aurretik (Joxe Lorentzo Pujana, Pio Zabala, Blas Lasa…) bai ondoren (Juanjo Mendizabal eta Joxe Ramon Yarza, Pedro Aierza, Jose Luis Vallejo…), tradizio dantzatuaren katebegi. Kanpoko maisuen eragina ere handia izan da: Kandido Pujana, Alfonso Gandiaga eta Iñaki Gordejuela Goizaldi dantza taldetik; eta Manuel Elkano, Ramon Garmendia eta Xexilio Gastesi Oinkari dantza taldetik, besteak beste.

Tolosan ezagutu den dantzaeraren bilakaera Gipuzkoako beste herri askotan gertatu denaren adibide bat gehiago da. Orain arte, jarraitu beharreko itsasargi izan ditugu Juan Inazio Iztuetak orain 200 urte idatzi zuen liburuan jasotako arauak eta eginbideak, baina haiek ez dira, ordea, uste genuena bezain argiak. 25 urtez mamitutako ikerketa baten ondoren, Iztuetaren oinordetza izendatu dugun ezagutzak eskaintzen digu erdi-ezkutuan gorde den oinordetza horren oinarriak eta gakoak azaleratzeko aukera.

Egitaraua

10:00 Aurkezpenak

10:10 Gipuzkoako dantza-maisuak eta Iztuetaren oinordetza ezkutua

11:00 Tolosako dantza-maisuak eta dantzaeraren ezaugarri orokorrak

11:30 Atsedenaldia

12:00 Tolosako puntuen eta aldairen lanketa praktikoa

13:30 Azkena

Mikel Sarriegi (Beasain, 1965)

Beasaingo Aurtzaka dantza taldeko dantzari, zuzendari eta ikertzailea. Raimundo Gamayo, Martin Iraola eta Jesus Mari Garate dantza-maisuekin ikasia da. Dantzari gisa ibilbide zabala du: Argia, Jakintza eta Ostadar taldeekin aritua; Arrateko Amaren eta Andoaingo Santakruz Kofradietako Ohorezko kidea. Zazpi urtez Euskadiko Gipuzkoar Aurresku Txapelduna (1984-1991). Dantza-maisu bezala bultzatu ditu azken urte hauetan, besteak beste: Igartzako dantzarien Kofradia, Beasaingo Sanjoan esku-dantza edota Goierriko Agintarien soka-dantza. Duela 20 urtetik Gipuzkoako dantza-sistemaren bilakaera ikertzen dihardu. Eta lan horren emaitza da Gipuzkoako dantza-maisuen puntuak eta aldairak. Oinordetza ezkutua lana. liburua.