Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak
Hemen zaude: Hasiera Komunitatea Dantzan Ikasi Arantzako dantza-luzea ezagutzen

Dokumentuaren akzioak

Arantzako dantza-luzea ezagutzen

2018/04/23 09:00
Arantzako dantza-luzea ezagutzen

Arantzako dantza-luzea, Dantzan Ikasi, Elgoibar, 2018-04-18. Argazkia: Josu Garate-Dantzan CC-BY-SA

Apirilaren 14an, Dantzan Ikasi programaren barruan, Arantzako dantza-luzea zertxobait gehiago ezagutzeko aukera izan genuen. Arantzatik etorri zitzaizkigun Elgoibarrera Itziar Mitxelena, Leire Mitxelena, Aitziber Lizardi eta Aintzane Pikabea dantzariak eta txistulariak, umetatik parte hartzen duten euren herriko dantza erakustera.

Ikastaroa Arantzako dantza-luzea 1
Arantzako dantza-luzea, Dantzan Ikasi, Elgoibar, 2018-04-18. Argazkia: Josu Garate-Dantzan CC-BY-SA

Ikastaroa Arantzako dantza-luzea 7
Arantzako dantza-luzea, Dantzan Ikasi, Elgoibar, 2018-04-14. Argazkia: Josu Garate-Dantzan CC-BY-SA

Dantzan hasi aurretik, pixka bat kokatze aldera, dantza-luzearen eta erabiltzen dituzten jantzien inguruko kontu batzuk azaldu zizkiguten. Abuztuaren 15ean, Ama Birjina egunean, dantzatzen dute arantzarrek dantza-luzea herriko frontoian. 1936ko gerrarekin izandako etenaldiaren ostean, 1940. hamarkadan berriz dantzatu omen zuten tarteka. Urte gora beheratsuen ostean, 1973an Jazinto eta Kruz Mari Bergara anaien eskutik, eta batez ere lehenaren enpeinuz, herriko neska-mutil taldeari dantza erakutsi eta plazara atera zuten Arantzako dantza-luzea. Ordutik gaur arte, dantzak ez du izan etenik.

Arantzako dantza-luzea 1925
Arantzako dantza-luzea, 1925. Argazkia: Nafarroako Dantzen Atlasa

Arantzako dantza-luzea 1931
Arantzako dantza-luzea, 1925. Argazkia: Nafarroako Dantzen Atlasa

Egun nola janzten diren ere azaldu ziguten, zuriz eta apaingarri gorriekin ateratzen dira dantzara. Neskek lokarri gorridun abarketa zuriak, gerritarainoko media zuri finak, gona zuria feltrozko bi marra gorrirekin, mauka luzedun blusa zuria eta txaleko gorria. Mutilek, lokarri gorridun abarketa zuriak, galtza zuriak, gerriko gorria, galtzerdi zuriak, atorra zuria mauka luzeduna, lepoan zapi gorria eta zapel gorria. Elementu horiez gain, dantzari guztiek, lepoan koloretako zapia ere eramaten dute, gero dantzarako erabiltzen dutena.

Ikastaroa Arantzako dantza-luzea 3
Arantzako dantza-luzea, Dantzan Ikasi, Elgoibar, 2018-04-14. Argazkia: Josu Garate-Dantzan CC-BY-SA

Argazki zaharrei erreparatzen badiegu arropetan aldaketak izan direla ikus dezakegu. Adibidez, 1925eko argazkian, garaiko festa eguneko jantzia zeramatela ematen du (emakumeek gona luzea, blusa zuria... eta gizonezkoek galtza iluna, txalekoa batera eta atorra zuria). Bestalde, 1931ko argazkian, mutilak gaur egungo dantzarien antzera, zuriz ikus ditzakegu.

Ikastaroa Arantzako dantza-luzea 4
Arantzako dantza-luzea, Dantzan Ikasi, Elgoibar, 2018-04-14. Argazkia: Josu Garate-Dantzan CC-BY-SA

Sei zatiko dantza

Bi taldetan banatu ginen eta pixkanaka pixkanaka Arantzako dantza-luzea osatzen duten sei dantzen urratsak ikasten eta dantza osatzen joan ginen. Amaierarako osoa dantzatu ahal izan genuen. Arantzan, mutilek eta neskek bakoitzak bere zatiak dantzatu ohi dituzte, baina guk zati guztiak ikasi genituen; aurrena batzuk nesken paperean aritu ginen eta beste batzuk mutilenean, gero alderantziz.

Ikastaroa Arantzako dantza-luzea 2
Arantzako dantza-luzea, Dantzan Ikasi, Elgoibar, 2018-04-18- Argazkia: Josu Garate- Dantzan CC-BY-SA

Ikastaroa Arantzako dantza-luzea 5
Arantzako dantza-luzea, Dantzan Ikasi, Elgoibar, 2018-04-14. Argazkia: Josu Garate-Dantzan CC-BY-SA

Honako zatiek osatzen dute Arantzako dantza-luzea: mutil-dantza edo zortzikoa, neska-biltzea, soka-dantza, neska-dantza, hiru bueltakoa eta zubi-dantza. Kalejira batekin frontoira sartzen dira bikoteka (neska eta mutilak) osatutako ilara luze batean txistularien atzetik. Txistulariak frontoi erdian kokatzen dira eta mutilek lehenengo mutil-dantza edo zortzikoa dantzatzen dute. Bitartean, neskak geldirik zain gelditzen dira. Zortzikoa bukatzean, mutilen ilaratik bigarrena eta azken bigarrena nesken bila joaten dira eta nesken-biltzearekin neskak sokan sartzen dituzte, mutilen artean tartekatuta. Denak zapiekin elkartuta, soka-dantzarako prest izaten dira. Hori dantzatuta, mutilak sokatik askatzen dira eta ertz batean gelditzen dira neskek neska-dantza egiten duten bitartean. Neska-dantzaren ondotik mutilek hiru bueltako mutil-dantza egiten dute, neskak bazterrean kokatzen dira berriro. Bukatzeko, zubi-dantza egiten dute denek batera. Soka-dantzaren koreografia bera da, baina dantzariek bi zubi egiten dituzte. Kontatu ziguten, gehienetan, azken dantza hori dantzatzen irteten direla frontoitik eta herriko karriketan barna jarraitzen dutela dantzan.

Guk, dantza-gelatik pasilora dantzan irtenda amaitu genuen dantza.

Ikastaroa Arantzako dantza-luzea 6
Arantzako dantza-luzea, Dantzan Ikasi, Elgoibar, 2018-04-14. Argazkia: Josu Garate-Dantzan CC-BY-SA
Dantzan Ikasi

Dantzan Ikasi

Dantza tradizionalaren irakaskuntzan laguntzeko asmoz Gipuzkoako Foru Aldundiak abian jarritako programa da Dantzan Ikasi. Gipuzkoako Dantzaguneak dantza sustapenean egiten dituen ekintzen baitan, dantza tradizionala irakasgai duten irakasleei eta ikasten jarraitu nahi duten dantzariei, beren formazioan sakontzen jarraitu ahal izateko aukera eskaintzea da helburua. http://dantzanikasi.com

__ __ __

Dantza irakasleen lan-poltsa

 

Hurrengo saioak

 

Egindakoak

2023

Ikastaroa: Dantzan irakasteko baliabideak Eibar // Kronika

Ikastaroa: Aragoiko jota // Bertan behera

2022

Aurkezpena: Euskal Herriko plazetarako dantza berriak // Kronika

Ikastaroa: Haurrekin dantzan jolasteko baliabideak // Kronika

Dantzan Ikasi Topaketak 2022 // Kronika

Hitzaldi dantzatua: Jon Olazkuaga: Pamperruque // Kronika

Ikastaroa: Dantzan irakasteko baliabideak Eibar I // Beasain // Eibar II // kronika // Bideoa

2021
Sorkuntzaren bideak: Argiaren Martin Zalakain // Kronika // Bideoa
Topaketak 2021: Dantzaren transmisioa, proposamenak eta lanketak // Kronika
Maialen Araolaza: Dantzaren onurak // Bideoa
Oier Araolaza: Genero-identitate euskal dantzan II // Bideoa II
2020
Ikastaroa: Lau urrats eta kitto!  // Kronika
Oier Araolaza: Genero-identitate euskal dantzan I // Bideoa I
Ikastaroa: Dantzan irakasteko baliabideak // Bertan behera
Gaskoiniako herri-dantzak // Kronika
2019
Gogoeta saioa: Sorkuntzaren soka // Kronika
Bisita-dantzatua Patxi Labordarekin // Kronika
Urbeltz, Arregi, Sarriegi: Soka-dantza // Kronika I, Kronika II, Kronika III
Lantzeko zortzikoa Bizkai Elkartea // Kronika
Gaskoiniako herri-dantzak // Kronika
Ibis Albizu: Euskal dantza eta balleta // Kronika
Dantza-luzeak Carles Mas // Kronika
2018
Zuberoako dantzakera // Kronika
Arantzako dantza-luzea // Kronika
Thierry Truffaut: Lapurdiko inauteriak // Kronika
Mikel Alberdi: XIX. mendeko euskal aisia  // Kronika
2017
Berastegiko San Juan dantzak // Kronika
Rapper ezpata-dantzak // Kronika  
Makilaria // Kronika 
Hirunangoak: balsa, mazurka, fandangoa eta ingrutxoak // Kronika 
Patxi Perez: Mutxiko dantzaldien bilakera aztergai // Kronika
2016
Kontra-dantzen sistema // Kronika
Dantza lotua aberasten // Kronika
Larrain-dantza, Lizarrako ingurutxoa // Kronika
Gipuzkoako dantzak IV // Kronika
Gipuzkoako dantzak III // Kronika
2015
Berpizkundeko dantza-maisuen sistema // Kronika
Gipuzkoako dantzak I // Kronika
Dantzan irakasteko baliabideak // Kronika
Dantzan irakasteko baliabideak  // KronikaJean Michel Guilcherri esker ona // Kronika
Zuberoako dantzak // Kronika
Zuberoako dantzak // Kronika
2014
Antton Luku: Dantza libertitzeko? // Kronika
Gipuzkoako urratsak, aldairak eta dantzak // Kronika
Arabako dantzak // Kronika
Durangaldeko dantzari-dantza // Kronika
Erromerien bidaiak // Kronika
Nafarroako Erriberako Paloteadoak // Kronika
Dantza-jauzietatik aitzineko püntüetara //Kronika
Lesakako dantzak // Kronika Ikastaroa eta bisita
2013
Nondik nora // Kronika
Luzaideko dantzak // Kronika
Nafarroa Behereko dantzak // Kronika
Emakumea euskal dantzan // Kronika
2012
Lizartzako dantzak // Kronika
Lau urrats eta kitto // Kronika
Lapurdiko inauteriak // Kronika
Axeri-dantza // Kronika
2011
Ingurutxoak // Kronika
Musika eta dantza // Kronika
Haur folklorea // Kronika
Rapper dantzak // Kronika
2010
Zarauzko folklorea // Kronika
Dantza kantatuak borobilean// Kronika
Xemeingo ezpata-dantza// Kronika
Araba Errioxako dantzak // Kronika
Gorputz prestaketa // Kronika
Dantza-jauziak // Kronika
2009
Zuberoako dantzak // Kronika
Argiaren inguruan // Kronika
Pedagogia // Kronika
Goierriko dantzak // Kronika
Mutil-dantzak // Kronika
Jotak // Kronika

Boletinak
Dantzan Ikasi 1(pdf) - Apirila 2009
Dantzan Ikasi 2(pdf) - Urria 2009
Dantzan Ikasi 3(pdf) - Apirila 2010
Dantzan Ikasi 4(pdf) - Azaroa 2010

Dokumentazioa
Dantza curriculuma(pdf) - 2010
Gipuzkoako dantza irakasleak(pdf) - 2010

Dantzan Ikasi Gipuzkoako Foru Aldundiaren ekimena da. Dantzan elkartea arduratzen da egitasmoaren kudeaketa teknikoaz. Gipuzkoako Euskal Dantzarien Biltzarra eta Ikerfolk elkarteek gainbegiratzen dute proiektuaren ibilbidea Dantzan Ikasiren Jarraipen Batzordetik.

Dantzan Ikasi
ikasi@dantzan.com
Tfnoa. 943 53 04 40
www.dantzanikasi.com

logoa