Gaztemundu dantzan 04: soka-dantza Lehendakaritzan

Gaztemunduko parte hartzaileei harrera eskaini zien Lehendakariak uztailaren 9an. Gazteizen, Lehendakaritzan bertan bildu eta elkarrekin solasteko aukera izan zuten. Ekitaldian soka-dantza egiteko asmoarekin, soka-dantza prestatzen aritu ziren diasporako dantza irakasleak goiz partean.

Soka-dantzatik aurreskura, aurreskutik soka-dantzara

Soka-dantzaren historia eta bilakaeraz mintzatu zitzaien Oier Araolaza goizeko lehen txandan. Soka-dantza, dantza-soka, esku-dantza, dantza-luzea, zortzikoa, aurreskua, dantza-luzea,... gutxienez XVI. mendetik aurrera, Euskal Herriko dantzaldi, erromeria eta festetako dantza ohikoenetakoa zela agertu ondoren, eta historian izan dituen hainbat ezaugarri aurkeztuta, XX. mendean izan duen bilakaeraren berri eman zuen.

Soka-dantza ireki eta libreak gutxitu eta soilik protokolozko soka-dantzek iraun zuten nagusiki. Azken hamarkadetan, soka-dantzatik erauzitako aurreskua bihurtu da protokolo dantza ia-bakar eta sistematikoa, horrek dantza kolektiboa dantza indibidual bihurtuz eta parte hartzailea zena ikusle bihurtuz. Aurresku inflazioak, aurreskuaren debaluazioa ere ekarri du, eta hortxe du berriz aukera soka-dantzak, eremuak berreskuratu eta balio sinbolikoak lehengora itzularazten saiatzeko.

Soka-dantzaren desafioa

Hitzetatik ekintzetara pasaz, soka-dantza bat prestatzeari ekin zioten Gaztemunduko kideek Josu Garate eta Oier Araolazaren laguntzarekin. Desafioa ikasteko ahaleginak izerdia ongi atera ondoren, alkate-soinua, zubiak, fandangoa, arin-arina eta kalejirak antolatuta, prest geratu zen taldea arratsaldeko desafiorako.

Lehendakari txistulari

Banan-banan agurtu ditu Lehendakariak Gaztemundu programan parte hartzen ari diren kide guztiak. Berakin dira emaztea, Lucia Arieta-Arunabeña, eta Maria Angeles Elorza, Kanpo Harremanetarako idazkari nagusia. Ongi-etorria eman, eta Gaztemunduko programaren asmoak, edukiak eta ekarpenak agertu ditu Iñigo Urkullu Lehendakariak. Ondoren, argazkia egin dute denok elkarrekin.

Soka osatu, eta Lehendakaritza egoitzaren erdiko patioa dantza-plaza bihurtu da berehalakoan. Jose Migel Laskurain txistulariaren doinura, goizean prestatutako soka-dantza egin dute Gaztemunduko parte-hartzaileek, irakasle eta antolaketa taldeko kideekin batera. Urduritasunak eta ikasitakoa barneratzeko presak gainditu ondoren, poliki-poliki askatzen joan dira dantzariak eta fandango eta arin-arinean beren onena eman dute.

Kalejira bukatuta, inork espero ez zuena gertatu da. Txistu soinua entzuten hasi da berriz, eta txistulariari begiratzerakoan sorpresa keinuak nagusitzen hasi dira. Iñigo Urkullu Lehendakariak txistua eta danbolina hartu dizkio Jose Migel Laskuraini, eta dotorezia osoz jotzen ari da. Ikusi mendizaleak kanta jotzen ari da, eta konturatu orduko denok kantuan gara haren erritmora. 

Txistua eta danbolina jotzen urte asko aritua da Lehendakaria, eta ez duela ahaztu erakutsi du. Baina jarraian solasean aritu gara, eta jotzeaz gain, txistua, dantza eta euskal folklorearen alorra interes handiz jarraitzen duela frogatu ahal izan dugu.