Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak
Hemen zaude: Hasiera Komunitatea Kattalin Agerre Goizuetako emakumeak lehen aldiz zomorro

Dokumentuaren akzioak

Goizuetako emakumeak lehen aldiz zomorro

2019/03/14 08:45
Goizuetako emakumeak lehen aldiz zomorro

Zahagi-dantza, Goizueta, 2019-03-05. Argazkia: Unai Samso

Lehen aldiz emakume bat atera da Goizuetako zahagi-dantzan zahagiarekin, alegia zomorro moduan. Goizuetako iñote festa handian, inaute asteartean, mozorroak (dantzariak) eta zomorroak (zahagiak daramatzatenak) ateratzen dira herriko kaleetan zahagi-dantza dantzatzera. Aurpegia belztutako bi zomorroek  zahagiak bizkar gainean daramatzate eta mozorro dantzarien makilakadak jasotzen dituzte dantzan egiten den bakoitzean. Belztutako aurpegia ikusleen eta herritarren aurpegiarekin igurtziz haien aurpegiak zikintzen dituzte zomorroek gainera. Aurten, emakumeak zahagi-dantzan atera zirela hogeita bost urte bete direnean, lehenengo aldiz jokatu du emakume batek zomorroaren papera.

Goizueta zahagi-dantza 2019
Zahagi-dantza, Goizueta, 2019-03-05. Argazkia: Unai Samso

Bederatzi urte daramatza Garazi Loiartek mozorro gisa ateratzen trikitiarekin eta aurtengoan zahagiarekin animatu da: "beti izan dut buruan urteren baten zahagi bezala ateratzearen kontua, baina orain arte gizonezko bat atera da eta ez da erraza pauso hori ematea". Loiartek azaldu du ikusten zuela bazela emakume bat zomorro ateratzeko garaia, baina horretarako herritarren bultzada edo babesa behar zuen: "herritar desberdinekin kontaktuan jarri nintzen beraien babesa lortu ahal izateko, beldur pixka bat ematen baitu historiako lehenbiziko zahagi emakumea izateak".

Goizueta zahagi-dantza 2019
Zahagi-dantza, Goizueta, 2019-03-05. Argazkia: Unai Samso

Aldaketarako beharra ikusi arren askok, tradizioa moldatzearen kontrakoak ere beti egoten direla ikusten zuen Loiartek, "horiei esango nieke tradiziok horrela galtzen direla, pertsona guztiei parte hartzen uzten ez zaienean". Loiarteren iritziz, ordea, asteartekoaren ondoren garbi ikusi da jendek bazuela aldaketaren beharra, gizon zein emakume zahagi bezala ateratzekoarena.

Goizueta zahagi-dantza 2019
Zahagi-dantza, Goizueta, 2019-03-05. Argazkia: Itxaso Etxabe

Hasierako beldurrak ahaztu zaizkio dantzan hasi eta jaian murgiltzean, "dantzan hasteko ordua iristen ari zen heinean indartsuago sentitzen hasi nintzen, mozorro taldeko jenderi esker, ez bainintzen inongo momentutan bakarrik sentitu borroka honetan". Mozorro taldekoen animoez gain, beste hainbat herritarrek babestu dutela dio, tartean, urte askotan zahagi bezala atera diren gizonezkoek edota duela hogeita bost urte mozorro bezala atera ziren lehendabiziko hamar emakumeek.

Goizueta zahagi-dantza 2019
Zahagi-dantza, Goizueta, 2019-03-05. Argazkia: Unai Samso

Emozioz betetako inauteriak izan dira aurtengoak Garazi Loiarterentzat, urduritasunak eta kezkak handiak izan badira ere, "esperientzia bezala zoragarria izan da, ahaztezina, zenbat irri egin genuen, malko mordoxka ere bai".

Dokumentuaren akzioak

Erantzun

Erantzuna emateko identifikatu egin behar zara, gure webgunean erabiltzaile bat sortuz.

Kattalin Agerre

Kattalin Agerre

Urratsez urrats. Dantzaz dantza. Sasi guztien gainetik eta laino guztien azpitik. Kattaliñaño nauzu, Agerreko alaba. Ez nauzu gehiago Murde Beltzuntzen beldurrez.

 

Emakumeak dantzan: gertatzen ari da

Legazpi: ezpata-dantza (1915-2015)

Deba: San Roke dantzan (1967, 2013)

Durango: dantzari-dantza (2015)

Lasarte (2011), Arizkun (2011)

Villabuena (2013), Pasaia (2015)

Ermua (2015), Barakaldo (2015)

Zumarraga: ezpata-dantza (2015)

Bera: makila-dantzak (2015)

Leitza: ezpata-dantza (2015)

Durango: San Fausto (2015)

Antzuola: trokeo-dantzak (2015)

Ermua: dantzari-dantza (2015)

Unanu: mamuxarroak (2016)

Goizaldi: Gipuzkoako dantzak (2016)

Luzaide: Bolant-dantzak (2016)

Ajangiz: dantzari izandakoei omenaldia (2016)

Nesken parte hartzea Santa Agedatan

Berriz: emakumeak dantzari-dantzan parte hartzeko (2016)

Antzuola: Mairuaren Alardeko trokeo-dantzak (2016)

Itziar: Gazteen aurreskua (2016)

Aizarna: Aurreskua (2016)

Elgoibar: Soka-dantza (2016)

Durangaldeko ezpata-dantzari eguna (2016)

Luzaide: Jauziak (2017)

Lezo: Soka-dantza (2017)

Zaldibar: Dantzari-dantza (2017)

Iurreta: dantzari-dantza (2018)

Aduna: axeri-dantza (2018)

Goizueta: zahagi-dantza (2019)

Beasain: umeen aurreskua (2019)

Berriz: dantzari-dantza (2019)

Lesaka: ezpata-dantza (2019)

Lizartza: dantza-soka (2019)

Monteagudo: paloteadoa (2019)

Markina: saragi-dantza (2020)

Markina: karmenetako aurreskua (2020)

Abaltzisketa: Txantxoak (2022)

Donibane Lohizune: Donibaneko aurreskua (2022)

Lekeitio: Kaxarranka (2022)

Ordizia: Santanazaleen aurreskua (2022)

Markina: ezpata-dantza (2022)

Uztaritze: Kaskarotak (2023)

Otsagabia: Muskildako Amaren dantzak (2023)

Atzerrian:

Neska-mutil kurduak: gerra eta dantza

Genero rolak hankaz gora tangoan

Boise: Oñatiko dantzak (2019)

Generoa dantzan: lehengo kontuak:

Behin batez yoan ninduzun

Emakume espainola: otzana eta xumea, baita dantzan ere

Balletaren maskulinitatea

Potxuak, Idahon aurreskua dantzatzen zuten emakumeak

Orio: aurreskua (1942)

Añorga: aurreskua (1944)