Itziar Mendizabal ballet dantzaria ETB1eko Gure Kasa programan izan zen gonbidatu gisa orain urtebete. Royal Balleteko lehen dantzaria Londrestik Euskal Herrira bisitan etorrita zela elkarrizketatu zuten Gure Kasako kideek. Lau urterekin hasi zen balleta ikasten Hondarribian. Hasiera batean etxekoek ez zuten pentsatu jarraipen handirik izango zuenik, baina oso gogor hartu zuen lana eta hamalau urterako Madrilera joan zen dantzara. Hamasei urterekin profesional modura ari zen. Munduko hainbat konpainia entzutetsutan ibili ondoren, egun Londresko Royal Balleteko lehen dantzaria da eta irakasle lanetan ere ibiltzen da. Bere ibilbidea eta egunerokotasuna azaldu zituen programan. Mendizabalen amarekin ere egon ziren. Dantzan nola hasi zen eta Itziar Mendizabal txikitan nolako umea zen kontatu zuen. Irudiak: ETB1. Gure Kasa, Itziar Mendizabal, 2020-01-02.

Leitzako Olentzero edo Orantzaroaren inguruko kontuak jasotzen ditu dokumental honek. Hainbat herritarren testigantzak eta Orantzaroari lotutako erritu eta xehetasunak jaso dira. Leitzan Olentzero panpinak egin izan dira etxe eta baserrietako atari eta leihoetan jartzeko: amona xaharra, sorgina, arrantzalea, segalaria, dantzaria... Abenduaren 24an su berria egiten zen; zaharra dena baztertu eta berria egin. Familiako kide guztiek banaka egur puska bana uzten zuten su berrian Olentzero ospatzeko, eta enborra handia ere aukeratzen zen egun horretan erretzeko; enbor berezia, ordu luzez, edo egunetan irauteko. Batzuk Orantzaro janzten ziren egun horretan, eta umeei jarraika ibiltzen ziren. Janzkera aldetik maindire batekin eta buruan kalabaza jarrita. Orantzaro panpinen buruak egiteko ere askotan kalabaza erabiltzen zen. Begi-zuloak egin, sudur-zuloak, aho-zuloa, barrutik ongi hustu, eta kandela pizten zitzaion. Zuzendaria: Xabier Unanua Goikoetxea. Sortzaileak eta gidoia: Juan Mari Barriola Gogortza. Fernando Oiartzun Sagastibeltza. Ekoizlea: Alke. Elkarrizketatuak: Patxi Barriola Zabaleta, Migel Sukuntza Sagistibeltza, Epifamia Zabaleta Gogortza, Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta. Leitzako Orantzaroa-Olentzero dokumentala, 2020-12-20.

Azken urteetan Goierriko dantzen inguruan egindako ikerketa, moldaketa eta sormen lana erakutsi dute Aurtzaka dantza taldeko kideek. Arreta transmisioan jarrita, dantzak duen ondare izaeraz aritu da Mikel Sarriegi, Aitor Furundarena soinujolearen eta Aurtzakako gainerako dantzariekin batera. Igartzako ezpata-dantzako kapitainen dantza, ezpata-dantzako segizioaren hasieran zaldikoek dantzatzen duten zortzikoa, txipiritona doinu zahar moduan eta Ataungo mozorro zurien makila-dantza dantzatu eta azaldu dituzte. Igartubeiti Museoak eta Gipuzkoako Dantzaguneak elkarlanean antolatuta, Ondarearen Europako Jardunaldien barruan egin du Beasaingo Aurtzaka taldeak hitzaldi dantzatua. Igartubeiti, Goierriko dantzak, 2020-10-24.

1953an Mar de Platan (Argentina) ospatu zen euskal jaiko dantza irudiak ditugu bideo honetan. Mar de Platako euskal etxetik irteten dira dantzariak kalejiran, aurrena haurrak eta segidan helduak. Txistularien atzetik, dantzari batzuek banderak bizkarrean hartuta, hirian zehar desfilatzen dira dantzari taldeak. Segizioaren ondoren, itsas ertzeko zabaldegian dantza emanaldia eskaintzen dute. Momentu batean Gipuzkoako ezpata-dantza egiten ageri dira ezpata-dantzariak, Xemeingoan oinarritutako San Migel ezpata-dantza ondoren. Uztai txikien dantza plazarazen dute, azkenik, poxpolinek. Irudietan ezpata-dantza eta uzta txikiena jaso dira. Irudiak: Noticiero Panamericano 712. Euskal Jaia, Mar de Plata, 1953.

Konfinamendu eta isolatze garaiotan Irlandako musika eta dantza etxez etxe, aldendutako etxeetan bakardadean direnei eramateko ekimena da The Modern Day Mummers izenekoa. Neguko festetan musika, dantza eta antzerki tradizionalekin eske-errondak egiten dituzte Mummers delakoek eta isolamendua inoiz baino handiagoa  den garaiotan inoiz biano garrantzitsuagoa da folkloreak, kulturak komunitateen bizipozari eskaintzen dioten sostengua. Leitrim County Council, The Modern Day Mummers, Creatrive Ireland, 2020-12-04.