Oñatiko korpus dantzetan emakumeak parte hartzeko eginiko prozesua eta emandako urratsak jaso nahi izan ditu Julen Iriondo oñatiar kazetariak Neskak dantzara! ikus-entzunezkoan. 2018an dantzatu zuten Oñatin emakumeek Korpus jaietan lehenengo aldiz. Iriondok ikusi du pauso handia izan zela ordukoa, eta testigantzak jasota gelditzea garrantzitsua dela; batetik herriaren historiaren zati bat gordeta gelditzeko, eta bestetik, eredu bezala balio izateko. Oñatz dantza taldeko Ane Irazabal eta Miren Aranburu dantzariak, Jesus Irizar taldeko zuzendaria, Idoia Irazabal eta Beatriz Igartua dantzari ohiak eta Jerardo Elorza historialaria elkarrizketatu ditu Iriondok. 2020ko ekainetik irailera bitarte osatu zuen lana, eta Oñatz dantza taldearen eskura utzi zuen, taldearen 50. urteurreneko opari modura. Oñatzeko kideek ikusi zuten orduan baino egokiagoa zela korpusen bueltan egitea publiko. Beraz, atzo, ekainak 10, aurkeztu zuten lana Oñatzeko kideek eta Iriondok Oñatiko Kultur Etxean eta orain dantzan.eus-en du estreinaldi publikoa. Neskak Dantzara, Julen Iriondo, 2021-06-10.

Korpus igandeko goizean eliza barruan bakarrik dantzatu dute korpus-dantzariek. Prozesiorik ez da izan aurtengoan, baina meza nagusian banakoa launan egin dute. 1972. urtetik igotzen dira aldarera korpus-dantzariak. Urte hartan eguraldi txarra zela eta ez zen prozesiorik izan, eta erabaki zuten eliza barruan egitea saiotxoa. Arrakasta ikusita, ordutik urtero dantzatzen dira korpus-dantzariak elizako aldarean. Kontsakrazio garaian igotzen dira aldarera dantzara, eta banakoa dantzatzen dute launaka kapitaina hasita. Azken bi urteetan prozesiorik egin ez denez, mezan zehar bi aldiz dantzatzen dute, kontsakrazioan eta azken bedeinkapenaren aurretik; lehenengoa aldarearen goian eta bigarrena eskaileren aurrean. Irudiak: Amaiur Aristi. Banakoa launan, Korpus, Oñati, 2021-06-06.

Maria Rosa eta bere ballet espainiarren Euskal folklorearen suitea emititu zen RTVEko La danza programan. 1977an estreinatu zen telebista programa hori, eta dantzari lotutako aldizkako saioak eskaintzen zituen. Dantza irakasle baten klasearen formatua zuen programak eta dantzak aurkezteaz gain, dantzen inguruko testuingurua ere azaltzen zien ikasleei. Pirinioetako folklorea izenburuko klasean Katalunia, Aragoi eta Euskal Herriko dantzak azaldu zituen. Bideo honetan jaso dugu Euskal Herriko atalari dagokiona. Irakasleak Zuberoako maskaraden kokapena egiten die ikasleei: Zuberoa  Pirinio mendikatearen iparraldeko isurialdean kokatzen den eskualdea dela dio, une horretan frantses estaduaren menpekoa dena, "Euskalerriren ipar-ekialdean". Inauterietako dantzak direla azalduta, Maria Rosaren balleteko dantzariak agertzen dira. Bost aitzindariak banan-banan aurkezten ditu, eta, ondoren, dantzariek maskaradetako zenbait dantza egiten dituzte: arribada, gabota, satan-dantza eta godaleta. Ondoren ezpata-dantza aurkezten du irakasleak, eta lau dantzarik eskaintzen dute Gipuzkoako ezpata-dantza. Segidan, dantzarietako batek aurreskua, desafioa  egiten du, eta laukoteak, berriz, banangoa egiten du. Bukatzeko, fandangoa eta arin-arin koreografiatuak egiten dituzte gizon-emakume dantzariek. Koreografiaren egile moduan Pilar Lopez (mugimendu koreografikoak) eta Iñaki Manterola (urratsak) aipatzen dira. Susmoa dugu Iñaki Gordejuela izan zitekeela aipatzen den Manterola hori, bigarren abizena horixe baitzuen Iñaki Gordejuela Manterolak. Irudiak: RTVE. Maria Rosa balleta, Euskal folklorearen suitea, 1977.

Lau urrats eta kitto metodologiaren bidez dantzan irakasteko bidea aurkeztu du Maritzuli konpainiak. Dantzan Ikasi programan erakutsi dute haien irakasteko moduaren funtsa. Ikasturte honetan lau saio eskaini dituzte Beasainen Maritzuliko kideek. Ikastaroa Claude eta Jon Iruretagoienak eta Jon Olazkuagak gidatu dute. Saio horietan lau urratsak identifikatu eta haurrekin zein heldu hasiberriekin nola landu daitezkeen azaldu dute. Biribilketa, kontrapasa eta balsaren erritmoak daude oinarrian, eta laugarren urratsa aurrekoen arteko konbinazioa da. Olazkuagak azaldu dizkigu haien metodologiaren oinarrizko urratsak edo pausuak. Dantzan Ikasi, Lau urrats eta kito, Maritzuli konpainia, Beasain, 2020-2021.

Soka-dantzan amaitu zuten iurretarrek Oñatiko Oñatz dantza taldearen 50. urteurreneko ekitaldia. Iurretako dantzariek erregelak dantzatu zituzten, Iruñeko Duguna dantza taldekoekin batera sokan aterata. Amaia Elizaran aritu zen aurresku eta Elene Uribelarrea atzesku. Mikelatz Goiriaren danbolin eta txistu doinuan eta Jon Gaminderen atabalaren erritmoan aritu dira. Sokan banakako erakustaldiak egin ondoren, publikotik Oñatz dantza taldeko kide bana gonbidatu eta banango zaharra eskaini zieten bakoitzari. Bukatzeko, denak elkarrekin soltean dantzatu ziren eta biribilketan amaitu zuten eguneko saioa. Oñatz dantza taldearen urteurren borobila ospatzeko oñatiarrek Iruñeko Duguna dantza taldea eta Iurretako dantzariak gonbidatu dituzte eta haien herriko dantzen erakustaldia eskaini dute: San Fermin Aldapakoaren ezpata-dantza, dantzari-dantza, San Fermin trokeo-dantzak eta erregelak. Irudiak: Oier Araolaza, Amaiur Aristi. Erregelak, Iurretako dantzariak eta Duguna, Oñati, 2021-03-17.

San Fermin jaietarako sortutako trokeo-dantzak eman ditu Iruñeko Duguna dantza taldeak Oñatin. Karrika-dantza, makil-txikiena, makil-handiena, brokel-dantza, zinta-dantza eta arku-dantza eskaini dituzte. San Fermin Aldapakoaren ezpata-dantzarekin hasi dute Oñatiko Oñatz dantza taldearen 50. urteurrena ospatzeko ekitaldia, eta, ondotik, trokeo-dantzen zikloa plazaratu dute. Jaialdian, iruindarrekin batera, Iurretako dantzariak aritu dira. Bizkaitarrek dantzari-dantza eta erregelak eman dituzte. Irudiak: Oier Araolaza, Amaiur Aristi. San Fermin trokeo-dantzak, Duguna, Oñati, 2021-03-17.