San Pelaio biharamunean ezpata-dantzaren doinuan dantza bitxi bezain dibertigarria egiten dute Zarauzko Iñurritza auzoko gazteek. Goizaldeko 6:00etan elkartu eta gosaldu ondoren, bi taldeetan Iñurritzako baserrietara abiatu dira. Batzuk propio esnatu dira dantzarako, beste batzuk ohea ez dute ukitu ere egin; etxera bidean oilasko-biltzaileekin topo egin eta azken momentuan animatu denik ere bada. Koloretako alkandorak eta lastozko txapelak soinean ekin diote jardunari. Badira lehenengo aldiz dantzatu dutenak ere, ideia handirik gabe, albokoari begiratu eta pare bat azalpenekin hirugarren baserrirako itxuroso ari dira dantzan; horrela ikasten omen dute denek dantza, egunean bertan. 11:00ak alderako baserrietako ibilbidea bukatuta, hamaiketakoa egin dute eta herriko kaleetan dantzan jarraitu dute eguerdira arte. Irudiak: Eire Vila. San Pelaio, oilasko-biltzea, Zarautz, 2018-06-27.

Julie Gautier urpekariak eta zinegileak bost minutuko pieza dantzatzen du ur azpian. Gautierrek arnasari eusten dio dantza guztian zehar, koreografiaren bukaeran uretatik azalera irteten den arte. Ama izenburu ipini dio zinegileak, bera protagonista den filmari. Ama, japoniar terminoak, perlak jasotzen dituzten urpekariei egiten die erreferentzia; uretako dontzeila esan nahi du. Egileak ez du lanaren inguruko azalpenik ematen, bakoitzak bere irakurketa egiteko dio. Emakumearen egunean egin zuen publiko eta munduko emakume guztiei eskaini zien. Koreografia: Ophelie Longuet. Musika: Rain in your black eyes. Irudiak: Ama filma, 2018-03-08.

Haurrei zuzendutako RTVEko Los Lunnis programako kideak Lantzeko inauterietara bidaiatu dute. Azken urteetan, telebista programa horretan hainbat herritako istorio, ipuin edota ohiturak jasotzen dituzte. Oraingoan Nafarroa bisitatu dute, Lantz, hain zuzen ere. Lantzeko inauterietako pertsonaien inguruko ipuin bat kontatu dute marrazki bizidunen bidez. Horrez gain, ziripot, Miel Otxin, zaldikoa eta txatxoak agertzen diren abestia kantatzen du Lucrecia Perez abeslariak. Bideoan duzue aipatutako abestia. Irudiak: RTVE, Los Lunnis de Leyenda, Lantzeko inauteriak, 2018-06-23.

Arabako Barrundia eskualdeko Larreako biztanleak Hermuan aurreskua dantzatzen. Urtero, uztailaren 4an, alboko Hermua herrira abiatzen dira Larreako biztanleak oinez. San Martin baselizan meza entzun ostean, soka-­dantza edo aurreskua dantzatzen dute atarian. Bartearen (bigarren mailako irinez egindako ogi handia) trukean lortzen dute larrearrek Hermuako San Martin-en baselizaren kanpoan dantzatzeko eskubidea. Bartearen erromeria deitzen diote gaurko egunez Hermuan ospatzen duten jaiari. XVI. mendekoak dira aipatutako eskubideari buruzko idatziko aipamen zaharrenak. Bideoan, 2016an Larreako herritarrek Hermuan dantzatu zuten aurreskuaren zenbait irudi jaso ditugu. Kepa Pinedoren txistuaren eta Jose Ignacio Morazaren atabalaren doinuan aritu ziren dantzan. Dantza osoa honako zatiekin osatu zuten:

• desafioa

• agurra

• abarketak

• abarketak

• agurra

• abarketak

• zortzikoa

• biribilketa

• fandangoa

• arin-arina

 Irudiak: Eire Vila. Bartearen aurreskua, Hermua, 2016-07-04.

Berrizen orain dela 29 urte dantzatu zuten dantzari-dantza dugu irudietan. Gaur Santa Isabel eguna, dantzari-dantza dantzatuko dute goizean eta arratsaldean Berrizen. San Pedro eta Santa Isabel egunean dantzari-dantza eta erregelak dantzatzen dituzte Berrizko dantzariek. Egun bakoitzean bi aldiz eskaintzen dute saioa dantzariek; lehenengoa eguerdian meza ondorenean eta bigarrena arratsaldeko 20:00etan. Irudietan 1989ko San Pedro egunean Ikerfolk elkarteak grabatutako dantzari-dantza dugu, dantzari-dantza osoa dantzatzen dute dantzariek. Hauek zatiak:

• Agintariena

• Zortzinangoa

• Ezpata joko txikia

• Banangoa

• Binangoa

• Ezpata joko nagusia

• Launangoa

• Makil jokoa

• Txotxongilo

Txistua eta danbolinarekin Alejandro Aldekoa ari da eta atabalarekin bere seme German Aldekoa. Irudiak: Ikerfolk. San Pedro eguneko erregelak, Berriz, 1989-06-29.

Pedro Murelaga San Pedroren  irudiaren aurrean dantzan orain dela 27 urte. Gaur ekainaren 29a, San Pedro eguna, Lekeition kaxarranka dantzatuko da. Ez dira asko izango Pedro Murelagak adina urtez dantzatu dutenak kaxa gainean, izan ere, mende heren batean aritu zen, 34 urte eta gero 2003an eman zion lekukoa Asier Uskolari. Bideo honetan, 1991ko San Pedro egunean Ikerfolk elkarteak grabatu zituen irudiak jaso ditugu. Murelagak, kaxaren gainean herriari agurra egin ondoren, zortzikoa, fandangoa eta arin-arina dantzatzen ditu. Irudiak: Ikerfolk. San Pedro, kaxarranka, 1991-06-29.

Erregelak dantzatzen Berrizen orain dela 29 urte. San Pedro eta Santa Isabel egunean dantzari-dantza eta erregelak dantzatzen dituzte  Berrizko dantzariek. Egun bakoitzean bi aldiz eskaintzen dute saioa dantzariek; lehenengoa eguerdian meza ondorenean eta bigarrena arratsaldeko 20:00etan. Irudietan 1989ko San Pedro egunean Ikerfolk elkarteak grabatutako erregelak ditugu. Zortzi dantzari ari dira plazan dantzan Alejandro Aldekoa txistulariaren eta bere seme German Aldekoaren atabalaren doinuan. Garai batean San Pedro eguneko erregeletan urte horretan ezkondutako neskak ateratzen zituzten eta Santa Ana egunean, berriz, ezkongabeak. Urte askoan banako zaharra utzita egon zen, eta Alejandro Aldekoak berreskuratu zuen. Irudiak: Ikerfolk. San Pedro eguneko erregelak, Berriz, 1989-06-29.