Uztaiek uztartuta. Ez adiorik Txutxin!

Dugunako dantzariok ez dugu gogoan xuxen noiz izan genuen lehen hartu emana Oñatiko Oñatz dantza taldeko lagunekin. Maite Irizarren bitartez izanen zen seguraski, 2017an agian, Trokeo-dantzak mustu genituen egunean? Gerora harreman hori poliki-poliki ehunduz joan da, Oñatiko eta Iruñeko arku-dantzetan arkuak korapilatzen doazen modu berean.

2018ko sanferminetako zortziurrenean bisita eder bat izan genuen. Maite alabaren eskutik Txutxin Irizar izan genuen trokeo-dantzetan ikusle. Bere mailako dantza-maisu bat gure dantzak ikustera etortze hutsa ohore handi bat izan zen guretako. Txutxin guretako izaki ia mitologikoa zen. Oker ez banaiz 1995eko Oñatiko Dantzari Egunean kointzidituko genuen lehenbizikoz. Orduko hartan ez ginen mintzatu. Oñatiko Korpus dantzetako garai bateko grabazioetatik ezagutzen genuen, bere betaurreko bereizgarriekin. Oñatzeko dantzariak dantzan ikuste hutsarekin ageri zen Txutxinen zuzendaritzaren zorroztasun eta zehaztasuna. Baina berekin solasean aritzean, konturatu ginen gizon bipil eta goxoa ere bazela. Gure trokeo-dantzak ikusita hala bota zigun: "Dantza hauek betikoak dirudite". Txutxinek esanak, bestelako balioa hartu zuten hitzok.

Uztaiek uztartuta

Uztailaren 14 hartan emandako dantzen artean bat arku-dantza izan zen. Dantza horren sortze prozesuan izan genuen errefererentzietako bat Oñatikoa izan zen, noski. Hala, Txutxinen bisitak zirkulua borobildu zuen. 

Txutxinek berak atontzen zituen arku-dantzarako uztaiak. Gordeak zituztenak eskasten ari zitzaizkiela eta galdetu zigun nondik eskuratzen ote genituen gureak. Iruñean zumezko altzariak saltzen zituen denda batek egiten zizkigula, guk. Etorriko zarete Oñatira arkuak erakustera eta goiz pasa egitera? Nola ez ba! Gerora Iruñeko dantzariak Oñatin izan gara dantzan eta Oñatiarrak Iruñean. Eta beti txunditu gaitu Oñatzeko dantzarien zehaztasun, zorroztasun eta homogeneotasunak. Gerora, 2019an, gure Cicerone izan zen Oñatiko Korpus egunean. Besta aberats haren zoko-moko guztiak erakutsi zizkigun, beste egitekorik ez balu bezala. Zorrotza, zehatza, bipila, goxoa eta eskuzabala! Gizon unikua, berak liokeen gisan. 

Pena handia hartu dugu Txutxinen galerarekin. Uste dugu berari ikasitakoak plantan ematen jarraitzea izanen dela egin diezaiokegun omenaldirik onena. Eta gure arku-dantzako uztaiak korapilatzen diren bakoitzean, gogoan izanen dugu, noski!