Komunitatearen ekarpen guztiak
Orain arteko ekarpenak
Entseinaria Laborariaren erdibitzea da
Jon Iruretagoyena
2021/02/23
Gaur egun maskaradetan ikusten dugun Entseinaria, bere beste lau kideekin batera, aitzindaria da. Dantzatzen duen bitartean bere bandera mugitzen du. Maskaradetan zehar, bere funtzio nagusia, branlearen zeremonian egiten diren karakoiltzearen koreografiak eramatea da. Bere izatea dantza horri lotua...
18. Entseinaria
2021/02/23
Entseinariak Xiberuko entseina edo ikurrina eramaten du eta tradizioaren zaindaritzat hartzen da. Bere izena, entseina edo bandera eramateagatik datorkio.
Entseinaria jantzi beltzarekin agertzen zaigu: jaka beltza, bularralde zuria urrezko apaingarriekin; praka beltza luzeak orka...
17. Bedezia
2021/02/23
Argazki erakusketan ez nuen Bedezia edo Garretaren argazkirik erakutsi, ez bederen berari soilik eskainirikorik. Bedeziak (Garreta izenarekin ere ezaguna da) Pitxu hil ondoren Pitxu bera b erpizteko helburua du. Bedezia, hain zuzen, kauteretako bat da eta Beltzerian dago prefosta! ...
16. Pitxuren ebakuntza
2021/02/23
Arratsalde ko jokoetan, saioko unerik goriena kauterek Jaunaren pertza konpontzen dutenean gertatzen da (erran behar da pertz zaharrak alimaleko zuloa duela eta kauterek hala nola Jaunaren pertza konpontzen dutela); Jaunak sos batzuk lurrera botako ditu ordainean eta kauter a ...
15. Laboraria eta laborarisa
2021/02/22
Laboraria eta Laborarisa, baserritarra eta bere emaztea, euskaldunen igandeetako jantziekin agertzen zaizkigu. Laborariak brusa edo jaka beltza darama eta lepoan zapi bat; praka ilunak (beltzak edo grisak) eta zapata beltzak, baita buruan ere kolore bereko txapela. Eskuan akuilua. Laborarisak ...
14. Txülülari eta atabalariak
2021/02/22
Txülülari eta atabalariak dira Maskaradetan soinu egileak beti. Ez baita musikarik gabe Maskaradak zer diren ulertzerik. Batzuetan, txülülariak ere ttun-ttunarekin batera jotzen du. Georges Hérelle-n ― filosofia irakaslea, Zuberoako artzaintza eta maskaraden ikertzailea, Pougy-sur-Aube (Cham...
13. Barkoxeko Pitxu eta Fripu kauterak Muskildin
2021/02/19
Lan handia egin zuen Barkoxeko Pitxuk igande hartan. Gogoan dut gozatu nuela nola egin zuen hark bere papera.
Zuberotarrek Hegoaldean egindako dantza-saio eta Maskaradak aipatzearren, ondoren aipatu nahi dudan jai handi honen berri eman nahi dizuet, 2001ean Urretxu eta Zumarraga herriotan ...
Berde eta heze, basoa mozorro
2021/02/18
Belar, goroldio, garo, sastraka edo hostoz gorputza estalita agertu ohi dira Euskal Herriko hainbat mozorro. Trapu zaharrak, zakuak, koloretako jantziak, animalia larruak... eta baita landareak ere erabiltzen dira, sarri, mozorrotzeko. Gure mugetatik kanpo ere bada ohitura inguruko landaredia erab...
12. Jauna eta Anderea
2021/02/18
Jauna da Maskaradaren gidaritza eramaten duen pertsonaia. Maskaradetako hierarkian pertsonaiarik garrantzitsuena da eta Xiberuko noblezia ordezkatzen du. Maskaraden arduraduna da eta denek obeditzen diote. Berari eta Anderea emazteari dagokie arratsaldeko emanaldiko buru izatea, eta, horregati...
11. Buhameak Maulen
2021/02/18
Buhameak astapitoenak dira, basakerietan ematen dute eguna. Buhame jaunak hala ere, bere manamentüak esango ditu. Hona hauek adibide gisa:
Arrunt emaiten dut lege berria, buhame orok ikasia: libre dugu iseiatzia, borda hutsetan deusen ez hartzia; lanian eskien ez tehutzia (zikintzea); atzam...
