Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak
Hemen zaude: Hasiera Komunitatea Oier Araolaza

Orain arteko ekarpenak

Olentzerok ez du zertan gizonezkoa izan beharrik

2019/12/19

Lizarraldeko Kotarro aldizkarirako Olentzero eta Eguberrien inguruko elkarrizketa egin didate. Hona elkarrizketa: Hasteko, zerk bultzatu zintuen eguberrietako sinbolo nagusien inguruko gogoeta burutzera? Dantzaria naiz, euskal dantzaria, eta zer dantzatzen dugun jakin nahian gure festa, tradi...

Gehiago irakurri

Ez dago aurreskurik sokarik gabe

2019/12/18

Sinbolo kultural eta koreografikoekin despistatuta dago euskal egitura politiko eta kulturala. Eta ziur aski Lehendakaria bera ―eta Lehendakariaren protokolo zuzendaritza― dago galduen. Bizirik diren EAEko Lehendakariak batu dira   Gernikan abenduaren 15ean,  erbestean Lehendakari izan ziren...

Gehiago irakurri 2

Julietaren titia eta tradizio turistikoen asmazioak

2019/09/30

Julietaren titia ukitzean sortu zaizkidan emozioak kontatzera nator. Ez, ez zen silikonazkoa, baina haragizkoa zenik ere ez nuke esango. Benetakoak ez baziren, guztiz gezurretakoak zirenik ere ezin esan, mundu bat batu baikinen bere etxean eskua bularrean jarri eta ukitu beharrekoa ukituz erretrata...

Gehiago irakurri 2

Kirola, dantza eta generoa

2019/03/11

Berriaren eztabaida gelarako kirola, dantza eta generoaren inguruko iritzia eskatu zidaten. Atal berean, Beñat Amenabarrek ikastetxeetako espazioaren antolaketan futbolak duen zentralitatearen inguruan gogoeta egiteko gonbidapena egin du. Espazio mugatua duen atalak dira, eta beraz, bion iritziak ...

Gehiago irakurri 1

Akademizismora konbertituak, kolonialismo kulturalaren borreroak

2019/02/14

Tradiziozko dantza, musika eta kantua maite ditugunak kultura akademikoarekiko gutxitasun konplexuarekin etengabe borrokatzera behartuta gaude. Gutxietsi eta mugatzen gaituen, eta gure kultur tradizioa deuseztatu dezakeen menpekotasun hori salatzeko enegarren oihua da sarrera hau. Konbertitu berri...

Gehiago irakurri 3

Gallastegik jokatzen zuen moduan dantzatzea izan da gure ametsa

2019/01/04

Migel Gallastegi hil da gaur, pilotari HANDIA, handirik izan bada. Mito bat joan da, eta jokatzen ikusi ez dugunok ere mitotzat hartzeak adierazten du zerion argiaren tamaina.  Astelena frontoian ohiko ikuslea izan da azken unera arte Gallastegi, eta beti atsegin eta adeitsu, dantzariokin hitz ...

Gehiago irakurri

Egun berriak eta gaba onak

2018/12/18

Kontsumismoarekin enpatxatuta eta erlijioarekin gogaituta, Gabonetako espiritua Zabalgarbira bidaltzeko gogoz sumatzen ditut zenbait lagun azkenaldian. Errausketa ideia ona iruditzen zait, gure bizitzan izan eta ikusi nahi ez ditugunak, trabatik kendu, sutara bota eta bertan erretzea oso ondo ez...

Gehiago irakurri

Soka ez da eten, baina agintari gorenak sokatik kanpo kokatu dira

2018/11/27

Euskal kulturaren eta nazioaren sokak bizirik dirauela berretsi du Eusko Ikaskuntzaren mendeurrena loratu duen Oñatiko ekitaldiak , baina aldi berean, euskal agintari gorenak beren burua soka horretatik kanpo kokatzen dutela irudikatzeko balio izan du. Larunbatean Oñatin bildutako euskal kultura...

Gehiago irakurri 2

Askatuko ote da ehun urteko sokaren korapiloa?

2018/11/22

Larunbat honetan, azaroaren 24an, Eusko Ikaskuntzaren sorreraren 100. urteurreneko ekitaldi nagusia ospatuko da Oñatin. 1918. urtean egindakoa gogoan, mendeurrenerako antolatutako programaren azken ekitaldia egingo da, erakunde horren jaiotzaren testigu izan zen herri eta plaza berean. Orain 100...

Gehiago irakurri

Askatu dituzte Lehen Munduko gerlako euskal presoen kantak

2018/11/07

1915-1918 bitartean, gatibu-eremuetan ziren zenbait euskal soldaduri hizketaldiak eta kantak grabatu zizkieten zenbait ikertzaile alemaniarrek. Orain lau urte eman zen ezagutzera altxor hori eta tartean hainbat euskal kanta eder grabatuak zirela: Gernikako arbola, Prima eijerra, goizian goizik jei...

Gehiago irakurri

Orain arteko erantzunak

Oier Araolaza on Joseba Juarez Mendizabal, dantzarion agurra

2014/11/10

Joseba Juarez-en dantza ibilbideen zati txiki bat bakarrik ezagutzen dugu, eta horregatik luzatu dugu eskaera denon artean ekarpenak eginez osa dezagun. Nik azken aldiz aurtengo uztailean izan dut harremana berarekin. Nati Bohé Argentinako euskal dantza-irakaslea Ordiziara joatekoa zen Santanazaleen esku-dantza ezagutzera, eta Josebari deitu nion, festaren ordutegi eta xehetasunak argitu eta Natiri lagun ziezaion. Ohi bezala adeitsu eta zerbitzari erantzun zidan Josebak. Natiri harrera beroa eskaini zion eta ia-ia eskutik eraman zuen batetik bestera, santanazaleen tradizio zahar eta ederraren kanpoko eta barruko kontu guztiak erakutsiz, aurretik besteokin egin izan zuen bezala. Mila esker Joseba zure laguntasuna oparitu diguzulako eta dantza alorra zure izaera alai eta atseginarekin busti duzulako.

Oier Araolaza on Joseba

2014/11/08

Familiari, dantzako familiari eta lagun guztiei besarkada estuena. Ezin onartu, ezin sinistu, ezin irentsi Joseba Juarez lagun eta dantzari prestuaren agurrik gabeko agurra. Dantzan bego, bai horixe.

Oier Araolaza on Guillermo Altuna dantza-maisua hil da

2014/10/09

Sentzilloak hankak altxata egiteko joera horren berri Argia dantzari taldeko maisuen bidez izan nuen nik lehen aldiz, 1995 urtean, Juan Antonio Urbeltzen zuzendaritzapean Iñaki Arregik, Jexux Larreak eta Fernando Aristizabal-ek emandako "Jira Galdua - Gipuzkoako taula gimnastiko-koreografikoa" ikastaroan. Sentzilloak positibo-negatibo iraulketa bat izan zuela azaldu arren, eta agurra-erreberentzian egiten den lehen urratsak (destake laterala bezala izendatzen den hori) pauso bera, sentzilloa, abiadura mantsoan eta apainduraz hornitua dela azaldu arren, urteak behar izan nituen esplikatu ziguten hura behar bezala barneratzeko. Horrelako bideoak ere oso lagungarri gertatzen dira:

http://www.dantzan.com/[…]/frantisek-pospisil-euskal-dantzak-1927

Gaur egun askok sumatzen dugu 1940-50 hamarkadetako Goizaldi izan zela ziur aski dantza egiteko molde zahar hori eraldatu eta berria egosi zuen lapikoa. Badirudi dantzakera irauli, estilizatu, kuadratu eta simetria zorrotzekoa Candido Pujana eta Montes-Oronoz-Gordejuela belaunaldien artean garatu zela. Ez dakigu Gordejuela sukaldakari nagusi edo pintxe izan ote zen, baina bai sumatzen dugu haren eskutik (edo oinetatik) lortu zuela distira eta hedapen handiena eredu horrek, Gipuzkoako dantzakera eredu nagusi bihurtuz. Poliki-poliki molde zaharra estaltzen joan da, ia-ia desagertarazi arte, nahiz eta han eta hemen uste baino arrasto gehiagok irauten duten.

Oier Araolaza on Bilbon eta euskal dantza tradizionalik gabe

2014/09/28

Kaixo Patxi,

Tira, nik bi kontu oso desbedin ikusten ditut hemen. Lehenengoa da ea eskola horretan euskal dantza tradizionalari buruzko ikasketa batzuk egon beharko liratekeen ala ez. Bestea da, ea Euskal Herrian goi mailako edozein dantza (garaikide, klasiko, nahi den abizena jarrita) ikasketak egiten dituzten ikasleek euskal dantza tradizionalari buruzko gutxieneko ezagutza batzuk jaso beharko lituzketen ala ez. Nire artikuluan bigarren kontu honetaz dihardut, euskal dantza tradizionaleko ikasketarik bertan ezartzea ez baita une batean ere kontemplatu, eta beraz, hor ez baitago dezepziorik, aurreikusitakoaren konfirmazioa baizik.

Beraz, nire kritika nagusia da —eskola berrirako egin den ikasketa planen zirriborroa irakurri ondoren—, eskola horretan goi mailako dantza ikasketak egingo dituzten ikasleek, lau urte eta gradu mailako titulazio bat jaso arren, ez dutela euskal dantza tradizionalaren inguruan ia-ezer ikasiko. Plataforman aipatu dudanez, hemen ezagutu ditugu Utah-ko Unibertsitateko dantza ikasleak euskal dantza tradizionala ikastera etorrita, beraien irakasleak formazioan horrek garrantzi handia zuela sinesten baitzuen. Ikasketa plan honekin gerta daitekeena da dantza titulazioa eskuratzen duen ikasleek euskal dantza tradizionalari buruz ezta arrastorik ere ez izatea. Adibidez, Royal Balleteko dantzari honek ba ote daki saio didaktiko honetan egiten dituen "Rond de Jambe en l'air" eta "entrechat six" irekia, euskal dantza tradizionaletan bizi-bizi daudela, ez soilik Vestris-en oroitzapenetan?Royall Balleteko zuzendari artistiko izan zen Ninette de Valois-ek bazeken hori. Bilboko eskola honetako ikasleek jakingo dute? Ez, ez dirudi. Horixe da nik salatzen dudana nire artikuluan. Eta noski, horrek ez du batere zerikusirik euskal dantza tradizionaleko kideon premiekin. Baina hala ere larria eta salagarria iruditzen zait.

Lehenengo kuestioari buruz, alegia, euskal dantza tradizionalaren alorrean behar dugun eskola goitik etorriko zaigun zain egon beharrean geuk eraiki behar dugun, beno, bai, ados nago, akaso hobe litzatekeela azpitik sortu eta eraikiko bagenu. Ez nago ziur horretaz, baina tira, teorian azpitik eraikitzea egokiagoa izaten da goitik hastea baino. Baina hori horrela izanda ere, nik ez dut uste administrazioa horren erantzunkizunaz libratu behar dugunik eta gu (ados jartzeko gai ez garalako, horren premiaren kontzientzia ez delako zenbaitek nahiko genukeen bezain konpartitua edo ados jarrita ere ahuldade handia dugula indar egiteko) ez bagara gai horretarako (eta orain arte ez gara gai izan) beharrezkoa ikusten dut erakundeek ekimena bere gain hartzea. Hain zuzen ere horretarako daude (besteak beste) erakundeak, jendartean antolatzeko gai ez garan gauzetan ardura hartzeko: babes soziala, garraio-bideak, azpiegiturak, hezkuntza... Bai, hezkuntza, eta hau hezkuntza da.

Egunotan han eta hemen ikusi dut (baita LKSren txostenean ere) Arte Eszenikoen Goi Mailako Eskola ekipamendu kulturala edo kultur gastu bezala aurkezten. Eta ez nago batere ados horrekin. Hau ez da kultura. Hau Hezkuntza da. Eta Hezkuntzan askoz onartuago daukagu erakunde publikoen ardura eta ekimenerako zilegitasuna. Euskal Filologiako unibertsitate ikasketak ez ziren martxan jarri euskara irakasleekin elkar hartu eta proiektu bat adostu zutelako. Gotzon Garatek Deustun martxan jarri zituen oso modu xelebrean, ezer antolatu aurretik prentsan oharra argitaratuz, "datorren ikasturtean euskal filologiako ikasketak eskainiko ditu Deustuko unibertsitatean". Ikasleak izen-emateko deitu zuten eta dekanoak ez zuen beste erremediorik izan ikasketak martxan jartzeko. Ondoren EHUn filologiak eskaintzen hasiz gero euskal filologia eskaini beharra zeukala argi ikusi zen, eta hor ere goitik ekin zitzaion. Euskaltegiak eta ikastolak azpitik sortu ziren (dantza talde eta dantza eskolak bezala), baina filologia ikasketak goitik. Horrelako mila adibide daude. Oraintsu Energia Berriztagarrietan ikasketa berriak jarri dira Eibarko Unibertsitate Esparruan. Unibertsitate agintariek aurreikusi dute egon daitezkeela ikasleak hori ikasteko prest eta ikasketak martxan jarri zituzten. Dantza tradizionaleko sektorea batu eta ikasketak batzuk martxan jartzea albiste ona litzateke, baina hori ez dela gertatzen ikusita erakunde publiko zein unibertsitate batek martxan jartzea ere albiste ona litzateke nire ustez.

Oier Araolaza on Daniel Doña Cia de Danza Española: A pie de calle

2014/09/11

Kaskainetak, kriskitinak... Hor ere mundu oso bat ikasteko eta lantzeko! Gure dantzen historian zenbat erabili izan diren eta gaur egun zein baztertuak ditugun!

Oier Araolaza on Ezpata-dantza baten arrakasta doinuan dago? Riegoren ereserkia ala Benas-eko dantza?

2014/09/02

Programa hau oso adibide ona da ikusteko ze gauza interesgarriak egin daitezkeen ideiak, ezagutza eta baliabideak daudenean. Gurean amestu, amesten ditugu horrelako saioak, baina...

Oier Araolaza on Ignacio Gordejuela gogoan

2014/07/31

Gipuzkoako dantzen dantza-maisu handi bat, ziur aski gaur egungo Gipuzkoako dantzakeran eragin handienetakoa izan duen dantza-maisua joan da. Pujanatarrak maiz aipatzen dira, baina gaur egun Gipuzkoako dantzak egiteko talde gehienetan darabilgun estiloan Gordejuelaren aztarna nagusi dela esango nuke.

Webgune honetatik kanpo ez dirudi oihartzun handirik izan duenik Iñaki Gordejuelaren heriotzaren albisteak, eta dantzariok dugu horren ardura. Geu ez bagara konsziente nor izan den Gordejuela, bere dantzakera eredutzat dugunok ez badakigu nor izan den Gordejuela, zer eskatuko diogu ba dantzari ez direnei?

Oier Araolaza on Dantzagunea kudeatzeko lehiaketa deialdia egin du Gipuzkoako Foru Aldundiak

2014/07/10

Zur eta lur geratu naiz deialdia irakurrita. Honen arabera Gipuzkoako Foru Aldundiak estrategikotzat jotzen du "dantza tradizionaletik abiatuta dantza garaikideruntz egin beharreko bidea" sustatzea. Alegia, ez du estrategikotzat jotzen dantza tradizionala sustatzea, klasikoa laguntzea edo dantza garaikidea indartzea. Ez, estrategikotzat jotzen du dantza tradizionaletik abiatu eta dantza garaikideruntz joateko bidean egotea. Baina erne! Abiatu bazara, ez zaizu komeni inora (adibidez garaikidera) iristea, ze orduan estrategiko izateari utziko diozu. Beraz, abiatu eta bidean geratzea da estrategikoa Gipuzkoako Foru Aldundiarentzat.

Nik dantza tradizionala dut etxetzat, eta argi eta garbi esan nahi dut dantza tradizionala dantza garaikidea dela, eta beraz, ez daukadala inongo biderik hartu beharrik bizi naizen etxera etorri ahal izateko.

Oier Araolaza on Dantza eta tiro, tiro eta dantza ezteietan

2014/04/15

Dantza egiteko modua harrigarria da, tarteka kalanbreak eraginda bezala hasten dira mugitzen, eta gero pistolena... daflipat. Nobia berriz asper asper eginda, kar, kar, kar.