Albiste ona! Zenbat herritan dauzkagun bi (edo hiru eta lau!) dantza-talde, lan berdina egiten, eta denetan arazoekin taldeak osatzeko, eskolak emateko, e.a. Eta talde askotan gaur egun dauden dantzariak ez dakite zergatik sortu (edo banatu) ziren bere garaian bi talde.

Ze polita Joxe Sarriegirena!
Pujanarenak makina bat daude horrelakoak:
http://www.dantzan.com/[…]/1942-08-29_Tolosa-Pujana-1015557_o.jpg

Egia da Bartekoa ere bai, konturatu gabe nengoen!

Mila esker!!

Zorionak artikuluagatik Arantzazu! Oso polita!
Bada argazkietan kontu bat atentzioa deitu didana. Bi urte desberdinetako argazkietan Jesus Mari Garate dantzarien ondo ondoan ageri da, dantza bertatik bertara jarraitzen. Garai bateko argazkiak gogorarazi dizkit, Jose Lorenzo Pujana dantzari taldea eszenatoki bertatik zuzentzen erakusten duten horietakoa. Ordiziako Santaneroen esku-dantzan ere, irakasle aritzen direnak (Enrike Lacalle, Joseba Juarez eta Gurutz Ojanguren adibidez) ikusi izan ditut dantza oso gertutik jarraitzen eta laguntzen, baina makurtuta gehienetan. Zeraingo honetan, dantza-irakaslea tente-tente ageri da dantzarien ondoan, ensaioa izango balitz bezala, baina saioa bera da.
Horrelako beste adibiderik, dantza-maisua dantzaldian bertan zuzentzen aritzen denik inork?

Lehenengo irudiak gauza oso bitxi bat dauka. Bi gizonak simetriko ari dira dantzantzen banangoa. Ez dute berdin-berdin egiten, batek saltoarekin egiten duelako, baina harrigarriena da, txapeladunak ohikoa den justo alderantziz, erabat simetriko dantzatzen duela banangoa: buelta ezkerrera, artazian eskuma altxatu, eta grabilleta ezkerrarekin. Harrigarria! Nik parranda giroan, edo ensaioren batean, tontoarena egiten, ikusi eta egin izan dut hori, baina plazan, modu serioan eta gutxiago adin horretako dantzariei, ez zait sekula tokatu ikustea. Besteontzat ezaguna zaizue hori, alegia, banangoa dena simetriko kontrara egitea?

Horrez gain erregeletako irudiak oso polita iruditu zaizkit. Pena da hain laburrak eta doinurik gabe izatea. Urdaibai aldeko soka-dantzaren itxura hartzen diot, baina hain motza izanik, ezin askoz gehiago esan.

Bat nator zurekin Mikel. Soka-dantza asko dantzatzen dira Euskal Herriko bazterretan, baina gutxitan aurkitu daiteke honetako honetan ageri den freskotasuna. Dantza talde eta elkartu antolatu eta dantza-eskolatuen eraginik gabe bizirik iraun duen gutxietako bat izango da.

Desafioan txapela lurrean jartzearena ere oso polita da, eta egoki lotu duzue Gipuzkoako dantza-sokekin, izan ere, Gipuzkoan ere ohikoa zen hori egitea. Hona Bergarako San Martzial erromeriako soka-dantzaren XX. mende hasierako adibide bat:

http://bit.ly/QZNFFE

Mila esker eta zorionak Arrabots taldeari ekimenagatik, parte hartu duzue dantzazale guztioi zuen dantza-pozagatik eta Eire Vilari edizio lan ederrarengatik.

Mila esker egindako lanarengatik eta ea azkar berriz ere martxan ikusteko aukera dugun! Zorte on!

Aupa Julen! Oso interesgarriak zure azalpenak!

Otsagabian Arrarasek egindako aldaketen inguruan informazio dezente Rosa Villafranca eta Angel Aldaia-ren "Las Danzas de Ochagavia. 300 años de historia" liburuan aurki daiteke. Bertan azaltzen dutenez, 1974an egin zituen aldaketak, eta modorroz gain beste dantza batzuetan ere egin zituen aldaketak, baina hurrengo urteetan aldaketa horietako gehienak atzera bota zituzten dantzariek eta aurrekora itzuli ziren. Modorro ordea horrela geratu zen. Jantzietan ere egin zituen aldaketak Arraras-ek, besteak beste galtza beltzak sartu zituen, eta jantzi berriarekin 3 urtez aritu ziren, baina 77an berriz aurreko jantzira itzuli ziren.

Modorron makilekin lurrak kolpatzeko tartea bikoizteko arrazoiari buruz, oso interesgarria da eman duzun interpretazioa, kuadrikulazioaren obsesioarena, Julen. Nik beste bat entzuna nuen. Arrarasen garaian oso indarrean zeuden folklorean Frazerren eskolako interpretazioak, alegia, errito eta dantza gehienak lurraren emankortasuna sustatzeko nekazarien konjuroak direla esaten dutenak. Ikuspuntu horretatik, makilekin lurra kolpatzea, Ama Lurra iratzarri eta loratu dadin egiten da, emaitza oparo eta emankorra eman dezan. Hortik begiratuta, buelta bakarreko mugimendua azkarra (azkarregia) zen, eta Arrarasek, dantzaren aldaketa keinu sinboliko hori areagotu eta bisibilizatzeko egin zuela entzuna nuen nik.

Eta orain zer? Otsagabian atzera egin? Ez, ez dut uste hori gertatuko denik. Dagoeneko ia 40 urte pasa dira ordutik, eta erabat errotuta dago. Zenbaitek uste du jatorrizko tokian egiten den moduan dantzatzen ez baduzu hanka sartze larria egiten ari zarela, eta nik ostera uste dut oso interesgarria dela "bertsio" desberdinak mantentzea. Adibidez, Otsagabian bi bueltakin egiten dutenez, beste talde batzuk buelta bakarrarekin egitea oso interesgarria da, dantza horren historiaren beste etapa baten oroitzapena gordetzen duzulako hor.

Dantza guztiak, guzti-guztiak, joan dira aldatzen denboran zehar, eta ari dira aldatzen gaur egun ere. Nahita ala nahigabe. Konturatuta ala konturatu gabe. Eta horrelako gauzek laguntzen dute kontziente izaten etengabeko aldakortasun horretaz.

Guk ere buelta bakarrarekin ikasi genuen Argia dantzari taldearekin, Urbeltz eta konpainia Otsagabian ikasten izan zirenean, 1969 inguruan, horrela egiten baitzuten. Irudi zaharretan modorroa buelta bakarrarekin egiten ikus daiteke, adibidez, Click "Navarra las cuatro estaciones" (1971) filmean eta "TVEko Raices (1970) programa honetan. Bide batez, mila esker dokumentu eder honengatik!

joooeeeee, itxuraz gafatuta nago!!!! Ezin nire mezuak ager arazi!!! Mikel, lehenengo mezua ez da nirea. Nik bigarrena idatzi dut, baina testua ez da ageri, ez dakit zergatik, honen aurreko mezuan gertatu zaidan bezala. Eta nire mezuan Zorionak eman eta argazki ederrak direla aipatzen nizuen. Besterik ez. Ez dakit nor den lehen mezua idatzi duena, haren izena ez baita ageri...