Tolosa-Iruñea konexioa biziberritzen

Badira Tolosa eta iruñea lotzen duten zenbait hari —agian gehienontzako garrantzia handiegirik gabeak—. Tolosa Gipuzkoako hiriburu izan zen eta Iruñea Nafarroa Garaikoa izaten jarraitzen du. Iruñeko Udalak 1913an deitu zituen Tolosako Udal txistulariak lehenbizikoz, San Ferminetan jo zezaten eta orduz geroztik, urtero berritzen dute engaiamendu hori. Iruñeko Udalak bere txistulari banda sortuz geroztik ere, san Juanetan itzultzen diete bisita iruindar ttunttuneroek tolosarrei. Dantzari dagokionez ere, gure taldeak aspaldiko harremana du Tolosako Udaberri dantza taldearekin. Haiekin ikasi genituen Tolosako bordon-dantza, Berastegiko San Juan dantzak eta Lizartzako inauteri dantzak. Haiek gurekin, aldiz, Otsagabikoak.

Azken urte hauetan harreman hori lausotuz joan zen harik eta aurtengo udan Berastegin topo egin genuen arte. Orduan pentsatu genuen aukera polita izan zitekeela aspaldiko loturak estutzeko eta azaroaren 8an `Plazara dantzara' emanaldi partekatuen sorta horretako beste bat antolatu dugu Burguen plazan. 

Goibel esnatu zaigu eguna, euri langar baina etengabearekin. Oraingo honetan bai, emanaldia arriskuan ikusi dugu. Baina behin Iruñera etorrita, euri fintxo batek ez dituela geldiaraziko erabaki dute tolosarrek eta gu haien atzetik. Parioak zorte ona ekarri digu, emanaldia hasi dugunerako atertu du. Alta, zipatutako espartin sorta berria ezin ekidin.

Eguerdiak pasatxo, Bordon-dantzari taldea iruñeko Udal plazan muntatua eta txistularien doinura abiatu dira tolosarrak. Zubi pare bat egin eta Burguen plazarunzko ibilbidea hartu dute. Eguraldi goibelari aurre eginez, ikusle saldo dotorea bildu da azkenerako eta haien aitzenean plazatuta, Tolosako Bordon-dantzaren pasarte batzuk erakutsi dituzte Udaberrikoek.

Tolosarrek ehundutako ganbararen azpitik atera dira Dugunako trokeo-dantzariak plazara. Karrika-inguruaren ondotik, hurrenez-hurren eman dituzte, Xenpelarrena eta Betroiarena maki-txikien dantzak, Ama begira zazu ezpata-brokelena eta Iruñeko ferietan makil-handiena. Karrika-ingurua berriz dantzatuz lekukoa utzi diete dantzari gipuzkoarrei haiek ere haien troke-dantzak eman ditzaten. 

Esan bezala, Udaberriko Gipuzkoako dantzen sistemako trokeo-dantzak eman dituzte ondotik. Haiek dantzakera berezkoa eta joko batzuetan dituzten berezitasunak —errepikapenetan edo erramintekin jotzeko maneretan— apreziatzeko balio izan digu. Boastitzea, Makil-brokelena, Uztai-txikiena, eta zinta-dantza erakutsi dituzte, bata bestearen ondotik.

Haien emanaldia bukatu dutenean, soka-dantza atera dugu Dugunakook plazara. Udaberrikoen etorrera eskertzeko eta gure errespetu eta miresmena erakusteko baliatu nahi izan dugu. Maialen Indakoetxea tolosar iruindartuak abiatu du soka eta Mikel Tristanek egin ditu azkendari lanak. Plaza agurtu dute hasteko eta ondotik bilantzikoa dantzatu dute buruz-buru. 

Sokako dantzari guztiak soka burutik pasa dira gero, banan-bana haiek zortzikoa emateko eta horren ondotik Udaberriko dantzariak gonbidatu ditugu sokara.

Belauntxingoa dantzatuz eskertu diegu, besteak beste, harlauza bustien gainean dantzatzeko gogo ona erakutsi izana. Elkarrekin fandangoa, arin-arina eta kalejira dantzatuz jarri diogu amaiera emanaldiari.

Guretako gozagarria izan da Udaberriko lagunekiko harremana biziberritzea eta espero dugu berandu baino lehenago izanen dugula elkartzeko beste aukerarik.