Larunbatean hil zen Zarautzen Angel Gereka Etxaniz, dantzari eta dantza-maisu zarauztarra, 90 urte zituela. Zarauzko dantzaren ezinbesteko erreferentea izan da Angel. Gerra-ondoko lehendabiziko dantza taldean aritu zen, Irrintzi taldean. 1950. urte inguruan elkartzen hasita, dantzari eta txistul...

Gizonezko eta emakumezkoen arteko berdintasunaren inguruan, elkarrizketa egin berri diote Rafa Nadal tenislariari. Hautsak harrotu ditu zutabegile batzuen artean hark emandako erantzunek, besteak beste, esan duelako berdintasunaren alde dagoela baina ez emakumezkoei egiten zaizkien oparien alde. Iz...

1. Abiapuntua Xabier Alberdi Lonbide lagunak eta biok Zarauzko folklorearen inguruko ikerketa-lana argitaratu genuenetik bederatzi urte pasa dira, eta une egokia iruditu zait hauxe orduz geroztik eman diren aldaketa batzuei erreparatzeko. Gabonak gainean ditugunez, eta Gabon-garaiaz urtero dauka...

San Simon eta San Juda, joan zen uda, eta negua heldu da. Kopla zaharrari kasu eginez, eta beheko argazkiari begiratuz – non ikusten baita Zarauzko Narrosenean jendea erruz, beraneante aberatsek ordaindutako txokolatea hartuz udako azken festa ospatzen urriaren 28an, San Simon eta San Juda egu...

Antton Lukuren Libertitzeaz liburuaren aipamena egiten hasi aurretik, behar da kontuan hartu zein den egilearen jatorria eta haren kultur ikuspegiaren abiapuntua. Jatorria Baxenafarroako kultura euskalduna litzateke, Lukuk, dantzatik abiatuz, antzerkian murgilduta ezagutu duena. Egilearen kultur ik...

Prentsan irakurri dut Zumaian Gomezagoren inguruko ipuin bat idatzi berri duela Josu Waliñok, Gomezagoren gutuna izenekoa, eta Baleike Kultur Elkarteak argitaratu duela . Gomezago pertsonifikatu nahi izan du egileak, abesti batean aipatzen den Zumaiako pertsonaia hori, “Olentzeroren antzekoa”...

Dantza taldeak bidegurutzean somatzen ditudan honetan, haietako askok aurreko mendearen bukaeran indartu eta finkatu ziren erreferentziak gidari dituztela eta berriak sortzeko ahaleginean, etorkizunerako baliagarri izango den erreferentzia-sistema baten bila abiatu naiz artikulu honetan. Azken berrogei urteetan eman diren aldaketei erreparatu eta gero, taula batean eredu bat proposatu dut, oso goi-mailakoa, alegia zehaztasunetan batere sartu gabe, hausnarketa bidean dauden taldeentzat baliagarri izango den esperantzan. Hiru ardatz ditu teorizazioak: dantza-irakaslearen inportantzia taldean; dantzarako eta zuzenean jotzen duten musikarien aportazioa; eta taldearen izaera herriko foklorearen baitan, kalerako nahiz plazarako bokazio nabarmenez. Dena dela, eredua huts-hutsean baino, haren inguruko hausnarketa da bilatzen dudana; horretarako, gertuan ikusi eta bizi izan ditudan gertakariak hartu ditut aintzakotzat.

Aspalditik nuen folklorearen infantilizazioaz hitz batzuk idazteko gogoa, eta uda parteko trankilidadeak horretarako patxada eta egokiera eman didanez, gordean neuzkan burutazioak ordenatu, azken asteetan gertatutako pasadizo batzuk aitzakia hartu, eta lerro hauek osatu ditut.

Asteburu honetan, Antton Bastida txistulari donostiarra hil da, 91 urte zituela. Antton Bastidaren txistulari jarduna, gerra garaian, ordurako atzerrian zegoen Eusko Jaurlaritzak eratutako Eresoinka talde kulturalagatik da, batik bat, ezaguna. Talde hura, jakina denez, Europako antzokietan barna ibili zen "enbajadore" lanetan, kulturaren bidez euskaldunen egoera azaltzen eta salatzen, europarren bihotza bigundu nahian; dantzari, txistulari, kantari eta hainbat laguntzailez osatutako talde erraldoia zen Eresoinka.

Uda partean, hasi ekainetik eta irailaren bukaera bitartean, bada oraindik dantza-erromeria ikusteko eta disfrutatzeko aukerarik gure bazterretan. "Erromeria" hitzaren esanahia oso zabala izanik, esan beharko dut artikulu honetan nolabait ere "estilo zaharreko" erromeriaz ariko naizela, edo sikiera guk estilo zaharrekotzat jotzen dugun erromeri klase horretaz: trikitixaren erritmora, auzo txiki edo mendialdeko ermita baten gerizan, fandangoa eta arin-arina bata bestearen atzetik "mandioko eran" dantzatzen diren erromeri horietaz alegia.