Zer dantzatu ote zuen gizon (auresku) honek?

Zein iritzi duzue soka-dantzen erabilera espontaneoago / ez-hain-formal / ez-protokolario hau berriz ere aktibatzeaz? Izango luke lekurik gaur egun? Ni baiezkoan nago, baina bultzatu egin behar...

Ikastaro honetarako talderik ez da osatu. Alde batetik sentitzen dut izena eman dutenengatik, baina beste alde batetik lasaitua hartu dut.
Harridura eta egoneza sentitzen nituen ikastaro honekin. Antolatzaileek eskatu zidaten, eta onartu nuen, baina arrotza egiten zitzaidan gune edo leku hori, Kutxa Kultur Gelak, halako ikastaro baterako. Lekuz kanpo sentitzen nuen.
Baina ez dut ezagutzen zer publiko biltzen duen Kutxa Kultur Gelak, eta inoiz ez dakigu ate berri bat izan al daitekeen publiko berria dantzara erakartzeko. Horregatik onartu nuen gonbitea.
Ez nuen ohikoa eskaini nahi, plazako dantzan trebatzeko jada eskaintza zabala duen Donostian. Batez ere ez nuen konpetentzian sartu nahi ezagutzen ditudan ekimenekin. Horregatik proposatu nuen gai monografikoa, ez-ohikoa, eta niretzat interesgarria.
Kuriositatea banuen, zer erantzun jasoko ote zuen...
Tira! Gauzak lehengo lekuan. Baina nik zerbait ikasi dut.

... baina ez diozu Gotzon Barandiaranek eskatutakoari erantzun. Bizi dugun egoera bitxia agerian utzi duzu, eta hori oso beharrezkoa da, ezagutuko bada. Baina horren jarraian, interesgarria iruditzen zait eskatutako bost neurriak aurkeztea, tradiziozko dantzaren egoera ondo bidean jar dezaketenak.

Zure aipamenarekin harrituta, Smithsonian folklore jaialdiko egitaraua begiratu dut. Badirudi zortzigarren probintziako (diasporako) taldeak izango ditugula tradiziozko dantzaren ordezkari festibalean.

http://www.festival.si.edu/[…]/smithsonian

Dantza irakasle bezala, ez zait iruditzen gomendagarria. Baliabide interesgarri bat ezagutzen dudanean, nire ikasleei gomendatu ohi diet. Baina hau ez. Hau ez diet gomendatuko (deskargatu dut eta aztertu dut).
Bere kasa ikasi nahi duen pertsona batentzako ere, esango nuke ez dela egokia jauziak ikasteko. Ez diot teknikoki, baina edukien aldetik.

"Gertatzen hasi berri zen aldaketa" urte haietan?
Aldizkari berean dator "Cómo bailar el aurresku" artikulu zabala, Bernardo Mª Garrorena (lehen aldiz Txistulari aldizkarian 1951 urtean argitaratutako artikulua). Xehetasun osoz deskribatzen ditu soka-dantzaren pasarte guztiak, balizko aldaerak edo bestelako formak ere ematen ditu, baina ez du aipatu ere egiten bakarrik 'agurra' edo 'erreberentzia' dantzatzeko aukera edo ohiturarik.
Ba al dago zehazterik noiz, zein testuingurutan eta zergatik hasi zen 'aurreskua' isolatuta ematen, soka-dantzarik gabe? Horrek argi apur bat emango luke...

Egia da gaur egun plaza gehienetan ez direla kontradantzak apenas erabiltzen. Estandar bihurtu diren gutxi batzuk bai: chapelloise, borobila, 'iturria' esaten zaion hori... Baina hauez gain, apenas.
Aldiz, kontradantzak oso dantza-molde egokia era aberatsa da plazarako. Oso errazak izan litezke, ludiko-jostagarriak... Gure kulturan ez zaigu molde arrotza, eta herritar dantzariek ondo onartu ohi dituzte (musika eta proposamen koreografiko egokiak proposatuta).
Nire dantzaldietan (Herrixa Dantzan eta beste) beti erabili ohi ditut kontradantzak, emaitza onaz: korruan, kadrilean... Batzuk estandarrak, beste batzuk nonbaiten jasotakoak, beste batzuk neronek moldatu edo sortutakoak...
Hori bai: plazara kontradantzak eramatea, ez du esan nahi 'Luzaideko kadrileak' edo antzeko eredu itxiak erreproduzitzea.
Aupa bideo hau!!

Garaiak aldatuz doaz etengabe, eta horrekin zaletasunak, dantzakera... Ados: denboraren joan-etorriarekin doan berezko bilakaera da. Bai, baina... dantzakerari dagokionean, denbora laburrean asko galtzen ari gara: jauzietan, soltean, soka-dantzetan, eta abarretan.
Plazetan horiek dantzatzen jarraitzen dugu, baina 'ezberdin' bakarrik ez, gehienetan pobreago ere esango nuke.
Ni ere saiatzen naiz, temati, 'izpiritu' hori transmititzen, Xabierrek dioen bezala, baina gehienek ez dute interes nabarmenik adierazten horrelako kontuetan: estilo propioa, aniztasuna, jolastea, musika dantzatzea, komunikazioa, elkarrekin dantzatzea, batasuna, talde sena...
Zorionez, atzo goizekoak diren ereduok hemen ditugu, dantzan.eus-eko hainbat bideotan jasota. Iparra ez dezagun gal.
Zer da inportantea? 'Urratsak' bai, baina 'bestea' ere bai; hainbeste, edo gehiago. Zertarako nahi dut fandangoa ezagutu, ez badaukat norekin dantzatu / konpartitu / jolastu?

Ba al da gaur egun inongo herritan ikusterik jauziak dantzatzen manera horretan? Aniztasun horrekin, indar horrekin, batasun horrekin... bideo honetan, edo Claude Iruretagoienak 1989an Aiziritzen, edo Verdierek 1965ean jasotakoetan ageri den tankeran? Batez ere, ez dantza-talde batek, baina herritarrek dantzaturik? Edo herritar bakanen batek?

Nabarmentzekoa: berriz ere fricassé / sorgin-dantza / txino-dantzako doinutxoa 5. bideoan... 2013ko Ezpalak jaialdian bertatik-bertara ezagutu ahal izan genituen beste adibide batzuren harian...

https://dantzan.eus/kidea/e[…]reko-ezpalak-2013ko-ezpalak

Oñatibiak, gaur egun hainbat plazetan ikusi ohi den forma berean sortu zuen dantza hau? Ala zerbaitetan 'aldatuta' dago? Ba al dago, inork al du, garai hartako bideo grabaketarik?