Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak
Hemen zaude: Hasiera Komunitatea Duguna - Iruñeko dantzariak Soka-dantzan abiatu dugu 75. urteurrena

Dokumentuaren akzioak

Soka-dantzan abiatu dugu 75. urteurrena

Soka-dantzan abiatu dugu 75. urteurrena

Argazkia: Iñigo Uriz / Foku - Nafarroako Hitza

1949ko azaroaren 29an irten ziren Iruñeko dantzariak lehenbiziko aldiz karrikara, dantzara. Hartara, 2023ko San Saturnino egunean, 75. irteera egin eta ospatu dugu, efemerideak eskatu bezala. Egun bete bezain ederra izan da. 

Goizean goizetik dantzariz beztitu eta Udal Plazara abiatu gara tenorez. La Pamplonesa musika bandako lagunek hamarrak laurden gutxietan-edo bertan egon gintezkeenez galdetu digute eta, jakin-mina ezin asez bertaratu gara. Halako batean, haien aitzinean kokatzeko eskatu digute eta zera:

Eguna hunkigarria izanen zela, ados, baina hasi aitzin begiak bustiko zitzaizkigula ez genuen espero! Tira, abiatu da segizioa Iruñeko burgu frankoetatik, Hasier Moreno buru, Leire Leza banderazain. Ez dugu nahi izan urteurrenak ohiko ekitaldiei eragin diezaien beraz, karrika-ingurua eta ondoko trokeo-dantzak ohi bezala egitea deliberatu dugu. Hango eta hemengo hedabideak hurbildu zaizkigu ibilbidean zehar, egun bereziaren testigantzak bildu nahian. Pentsa, hamaiketakoa lasai hartzen ere ez digute utzi! Gosaria amaitzearekin jartzen ohi zaizkigu kirioak dantzan. Areago, aurten! San Zerninen elizatik Udal Plazara 100 metro baino gutxiagoko bueltako bide motxa dugu. Ibarrola alkate andereari azken aldikoz egin diogu arkua, arropak ziztuan aldatu eta dantzara!

Hiru trokeo-dantza eman ditugu: Betroiarena, makil-txikien dantza, Ama begira zazu, brokel-dantza eta Pinpirin eta florian, arku-dantza. 

2023-11-29_Sansaturnino-01
Argazkia: Iñaki Aldatz

 

2023-11-29_Sansaturnino-02
Argazkia: Iñaki Aldatz

2023-11-29_Sansaturnino-03
Argazkia: Iñaki Aldatz

Amaitu ditugu plazako trokeo-dantzak, baina ez eguneko dantza-jarduna. Udaletxe barruan gertatuko den ekitaldira deitu gaituzte, korporazioak opari txiki bat baitu, omen, guretako. Sala noble dotorera igo gara eta luzetxo egin zaigun ekitaldiaren ondotik, Iruñeko Batasunaren Pribilegioaren zigiluaren kopia eman digu alkate andereak. Ondotik, Aritz Ibañez taldeko zuzendariak, hitz batzuk esan ditu.

2023-11-29_Sansaturnino-05
Argazkia: Iñaki Aldatz

2023-11-29_Sansaturnino-04
Argazkia: Iñaki Aldatz

Mila esker alkate anderea, alkate ohiak, zinegotziak eta hemen bildutako lagun guztioi.
Eskertuta eta ondratuta jasotzen dugu gure hiriaren aitortza txiki hau, noren eskutik eta duela 75 urte gure dantza taldea sortu zuen erakundearen eskutik.
1949. urteko urrian deliberatu zuen Iruñeko udalak, dantza talde propioa eratzea, gure hirian izandako dantza usantzak gogoan. Izan ere, hiri dantzaria dugu Iruñea. 1949. hartako Jaun Done Saturdi egunez irten ziren udan dantzariak lehenbizikoz karrikara, udalak taldea sortzeko erabakia hartu eta hilabete eskasera. Nork esanen zukeen presazko sortze horren ondotik, taldea platinozko ezteiak ospatzera helduko zenik.
1951. urtean udal dantzariek, hiri-buruzagiko beste hainbat erakunde eta lagunekin elkarlanean Duguna izeneko ikuskizuna sortu zuten. Gure lurralde osoan arrakasta gaitza bildu zuen. Ikuskizunaren sortzaileek ez zuten amestuko XXI. mendeko dantza taldeak izen hura ibiliko zuenik. Orduko izanak, gaurko izena. Orduko izenak, gaurko izana.
Denboraren, moden, aldaketen… ajeak gaindituz zazpi hamarkada t’erdiko ibilbidea egin du gure dantza taldeak Iruñea ordezkatuz, han eta hemen, hirian berean eta baita kanpoan ere, ardura, zorroztasun, alaitasun eta kolorez. Euskal dantzaren munduan talde erreferentzialtzat hartua izan da gurea, Iruñeko udalarena, ia bere sorkuntzatik beretik, gaur eguneraino arte. Horrez gain, azkeneko hamarkadetan errepertorio propioa sortzeko egindako lan mardulak, taldeari identitate oraindik bereziagoa emateaz gain, Iruñeari ondare koreografiko aberatsa eskaini dio, eta poliki-poliki iruindarrek dantza horietan haien buruak ordezkatuak sentituz doazela, esatera ausartzen gara.
Izan ere, gure dantzak ez dira folklore hutsa. Komunitatearen isla dira, identitate elementu, gizarte-kohesioaren sinbolo eta hortaz, gizarte kohesioaren performatzaile. Dantza da politika, hitzaren zentzu etimologikoenean, herria eraikitzea, hiria eraikitzea. Dantza da ardura soziala, dantza da osasun fisiko eta mentala, dantza da gozamen partekatua. Dantzan egiteak gorputz kolektiboaren esperientzia sentsorialaren plazera sentiarazten digu. Guri, dantzarioi, eta ikusleari.
Duela 75 urte, agian hori guztia ulertuta, eta baloratuta, Iruñeko udaleko agintariek hiria ordezkatuko zuen dantza talde propioa sortzea erabaki zuten. Eta 75 urte geroago, Iruñeko zigilu hau jasota, udalak, taldearen ibilbidea eta egindako lana baloratzen jarraitzen duela sentitzen dugu.
Mila esker!

 

Baina solasten baino, dantzan hobe adierazten garenez, ezin gorputza mugitzeko tentaldiari eutsi!

2023-11-29_Sansaturnino-06
Argazkia: Iñaki Aldatz

Udaletxe barruko ekitaldia horrenbeste luzatu baita, larri gabiltza urteurrena abiatzeko antolatu dugun soka-dantza tenorez ateratzeko. Eskerrak Burguen plazan bilduak eta antolatuak direla sokan parte hartuko duten 150etik gora dantzari eta musikari. Ez nahi genuen bezain ttanko, baina bost minutuko berantarekin hasi dira txistuak eta tronpetak, Julen Leuzak sorturiko doinuak xirulatzen. Rosa Azkona dantzarien artean beteranoenak zabaldu du soka, Iñaki Tristan bere aitzinean aurresku lanak egin dituelarik. Soka-buztanean, Ekhi Iribarren dantzaririk gaztetxoena, eta bere gibelean Itziar Gonzalez atzeskua. 

Soka-dantzara batu dira Iruñeko Orfeoiko kideak. Gisa honetan, gure taldearen hastapenetan emandako laguntza eskertu nahi izan diegu. Baita, Oberena dantza taldeko ordezkaritza bat, gure gonbidapena onarturik. Argazkiek eta bideoek ezin dute adierazi sokako parte hartzaileok sentitu dugun lilura, emozioa, harrotasuna eta poza. 

2023-11-29_Sansaturnino-07
Argazkia: Iñaki Aldatz

 

2023-11-29_Sansaturnino-08
Argazkia: Iñaki Aldatz

Soka-dantza bukatuta, Burguen plazara itzuli gara berriz familia-argazkia egitera. 

2023-11-29_Sansaturnino-09
Argazkia: Iñaki Aldatz

Ondoren, 200etik gora dantzari eta musikari bildu gara mahaiaren bueltan Zentral aretoan, Doneztebeko Santamaria etxeko lagunek prestatutako bazkari ederra gozatzera. Han ere izan da txistu eta gaita doinu, kanta, dantza, josta eta ospa, gaueko ordu txikiak arte! Bestondo emozionala gainditurik, urteurren borobila behar bezala zelebratzen jarraitzeko lanari lotuko gatzaizkio!

 

Dokumentuaren akzioak

Erantzun

Erantzuna emateko identifikatu egin behar zara, gure webgunean erabiltzaile bat sortuz.