Eskerrik asko albistea jartzeagatik.
Bere ingurukoak garenok ahaztua daukagun laguna da, eta ezagutzera eman beharrekoa, gazteek ere bere berri izan dezaten, gutxienez.
Argipen txiki bat: neuk ulertua dudanez, gizonezko dantzari batzuk emakumen soinekoekin dantzatzea ez zen protesta ekintza bat izan. Behinik behin, bere garaian zabaldu zenez, ohikoa izaten omen zen jira bat bukatzeko azken emanaldian nolabaiteko txantxak egitea, eta horrela justifikatu omen zuten. Dena dela, egia izan behar du zuzendaritza eta dantzarien artean giro txarra zegoela eta itxuraz, broma hori erabili zutela espedientea zabaltzeko.
Saiatuko naiz kontu hau hobekiago argitzen.

nire ustez, Jesus Mari betetzen ari den paperak, seguru asko garai bateko danbolintero-maisuan dauka jatorria: sokaren erdian kokatu eta dantza zuzentzen edo gidatzen du bertatik.
Garai berriotan, gure inguruko (Goierri) dantza-soketan funtzio hori betetzen duen maisuaren irudi hori askotan ikusten da, betiere sokan parte hartzen dutenak dantzari adituak ez direnean:

- direla Haurrak: Beasaingo argazki ederra daukagu Joxe Sarriegirena https://picasaweb.google.com/[…]/Loinatzak#5797434351058348706)
- edo agintariak: geuk sokan parte hartzen ez dugunean, inguruan egoten gara beharrezko laguntza emateko; ni neu nago aurtengo agintarien dantza-sokaren ezkerraldean: https://picasaweb.google.co[…]vcHXrwE#5752425809362853314)
- edo puntualki egiten dutenak: Ordiziako santanazaleen esku-dantzakoak.
- Mikel Arrese dantza-maisuak ere egiten omen zuen Zaldibian soka ateratzen zutenean.

Egia da, modu "diskretuagoan" egiten dela, publiko artean disimulaturik edota sokaren kanpoaldetik. Esate baterako, Xabier Sarriegi Joxeren semeak sokaren kanpoaldetik zaintzen ditu gaur egun haurrak, edo Enrike Lakalle santazaleetan albo batean egoten da: http://www.dantzan.com/[…]/image_large), eta badauka bere justifikazioa, soka-dantza baten protokoloak bere korapilotasuna bait dauka, eta ez da erraza unean uneko ordena eta irudiak gogoan hartzea.

Goierritik kanpo, orain gutxi ikusteko aukera izan dugun Barteko aurreskuan ere, gogoan dut bertatik bertara ikusi genuenean, bazela dantzatzen zutenak baina zaharragoa zen pertsona bat soka inguruan momentuoro hurrengoan zein aldaera zetorren adierazten aritu zena. Itxuru osoa zuen, adinez aurrera zegoelako dantzatzeko gauza ez, baina ohitura zuzen mantentzeko lanak hartuak zituela. Fijatu zaitezte aurtengo grabaketan txistularien ondoan dagoen alkandora urdindun horretan! horretxek ematen ditu adierazpideak dantza guztian zehar!
http://www.dantzan.com/[…]/hermua-barteko-aurreskua-2012

Eskerrik asko Arantzazu. Oso polita kontakizuna! Eta eredugarria egoera horretan dantzatzera ausartzen zaretenontzat. Baliagarria izango zaigu beste herrietako zuen kideak animatu ahal izateko, alajaina.
Bestalde, bagenituen Juan eta Joxe Migelen dantzarako abileziak beste iturrietatik jasoak, baina ondo datozkigu berriemaile hauen datuak ere.
Animo hurrengoetarako eta mila esker berriz ere.

Benetan interesgarria da Arabako “zoko” honetan gorde duten aurresku hau. Hainbat bitxikeria erakusten dizkigu, baina denen gainetik aipatuko nuke dantzariek agertzen duten freskotasun eta naturaltasuna. Esango nuke, gure herri txiki askotan garai batean osatzen ziren soka-dantzen adibide oso zehatza dela. Eta bizi-bizirik!
Badauka, besteak beste, bere garaian gure atentzioa erakarri zuen bitxikeria bat: aurresku-atzeskuek dantzatzeko orduan txapela lurrean jarri eta haren inguruan dantzatzearen aitzakiaz, egiten dituzten bikotearenganako hurbilpen-jolas intentziodunak. Honek izan dezake lotura joan den mendeko gipuzkoar dantza-soken argazki zaharren batean lurrean ikusi daitekeen txapelarekin! Eta zergatik ez, Iztuetak bere liburuan deskribatzen duen Txipiritonako txapel-jokoarekin (gizonezkoak emakumeari eta alderantziz). Honexegatik dantzatzen dugu gure taldean gaur egun, lurrean jarritako txapelaren inguruan egindako Txipiritonaren bertsio bat:
http://www.youtube.com/watch?v=_3N2xVXE9Ts&feature=plcp