Aurtengo San Migel eguna berezia izan da Markina-Xemeinen. Igandea egokitu denez, Markina-Xemeingo eta Xemeingo ordezkariek makila trukea egin dute Arretxinagako zubi zaharrean eta besarkada eman dute garai bateko bi herrien arteko bakea irudikatuz. 

Markina-Xemeingo udaletxetik alkatea eta bi zinegotzi hurbildu dira zubira txistulari eta dantzariek lagunduta. Xemeingo udaletxe zaharretik, berriz, festa batzordeak aukeratutako beste hiru ordezkari irten dira trikitilariekin batera. Zubian elkartu dira sei ordezkariak eta Luis Egurrola alkateak eta Jose Mari Barinagarrementeria Xemeingo ordezkariak makilak trukatu eta besarkada eman dute. Ondoren, meza amaituta, Arretxinagako plazan Xemeingo ezpata-dantza eta aurreskua dantzatu dituzte Zerutxu dantza taldeko dantzariek. 

Oier Onaindia dantzariak azaldu dizkigu festaren nondik norakoak. Horrekin batera, ezpata-dantzan dantzariek (ezpata-dantzariek, maisu zaharrak eta ezpatatxinek ) dantzatzen dituzten urratsak erakutsi dizkigu pausoz pauso. Behin urratsen azalpenak entzunda, ezpata-dantzako irudiak ikus ditzakezue bideoan. Maisu zahar paperean aritu da Eneko Amutxastegi eta ezpata txikiekin atera dira Andoni Malaxetxebarria, Josu Malaxetxebarria, Oier Onaindia eta Andoni Elu. Ezpata luzeekin honako dantzariak atera dira: Xabi Urrutia eta Alexander Larrinaga, Aitor Urriolabeitia eta Aimar Ibarloza, Erlantz Morruende eta Mikel Kalzakorta, Igor Ibarzabal eta Iñaki Kareaga, Iñaki Azpiazu eta Ander Arakistain, Liher Azpiazu eta Aaron Arriola. Maisu zaharrari ezpata txikiak ematen dizikon haurra: Eritz Larrañaga.

Irudiak: Eire Vila. Ezpata-dantza, San Migel, Markina-Xemein, 2019-09-29

1967ko Oñatiko korpus eguneko dantza irudiak ageri zaizkigu bideo honetan;  Goizaldi dantza taldearen lehen aroko dantzaria izan zen Jaime Albillosek grabatuak dira. 1960ko hamarkadan Euskal Herriko dantza eta festa ugari grabatu zituen, horien artean Oñatiko korpus-dantzak. Hasieran Corpus Christi eguneko irudiak ikus ditzakegu, prozesioa plazara iristen da dantzarien laguntzaz eta dantzariek plazan banangoa dantzatzen dute. Ondorengo irudietan plazan jarraitzen dute dantzariek, baina horiek arratsaldeko irudiak dira. Arratsaldeko saioan eskaini zituzten korpus-dantzak daude jasota irudietan. Hemen dituzue dantzak, minutuz minutu:

• 00:00 Prozesioa plazara iristen den momentua

• 00:42 Banangoa

• 05:05 San Migel hasiera arratsaldekoa

• 14:04 San Migel bigarren koadroa

• 02:14 San Migel amaiera arratsaldekoa

• 02:32 Banangoaren hasiera arratsaldekoa

• 08:25 Launangoa

• 09:50 Zortzinangoa

• 10:37 Arku-dantza

Jesus Irizar "Txutxin" eta Maite Irizarri esker dantzari eta musikariak identifikatu ahal izan ditugu. Alejandro Irizar ari da kapitain lanetan, ondorengo dantzariak gidatzen: lehengo ilaratik hasita, Jabier Iraola eta Felix Errasti, Jose Antonio Sologaiztoa eta Angel Egaña, Migel Angel Iraola eta Luis Moiua, eta azkenik Jose Antonio Mugerza eta Jose Luis Inza. Txistuarekin, berriz, Higinio Iriarte, Agustin Zarketa, Eugenio Kortabarria eta Faustino Inza.

Irudiak: Jaime Albillos. Korpus dantzak, Oñati, 1967-05-25.

Orain arte argitaratu ditugun Jaime Albillosen grabazioak:

• Leitza 1971 ingurutxoa
• Markina-Xemein: San Migel 1969 ezpata-dantza eta aurreskua
• Bidarrai: Besta Berri 1969
• Oñati 1967 aurreskua

Amaia Elizaranek Mar bere azken lana aurkeztuko du larunbat honetan, urriaren 19an Donostian. Egia auzoko Gazteszenan izango da estreinaldia iluntzeko 20:00etan. Berrogeita bost minutuko lana zuzendu du Elizaranek eta berarekin batera Leire Otamendi dantzaria eta Xabier Zeberio musikaria izango dira oholtzan. Itsasoa izan da lan berriaren inspirazio iturria eta dantza pieza honen bidez ozeanoaren mugimendua eraman nahi du eszenatokira: "Dena aldatzen da beti berdin dirudien itsaso hari begira zauden bitartean. Nekez nabari daitekeen aldaketa da, bilakaera isila, lasaia, irmoa, geldiezina. Pertsona bakoitzaren nortasunak indarra hartzen du pieza garatzen doan heinean. Lan honek sortzen duen atmosferak biltzen zaitu".

Gipuzkoako Dantzagunean sortu dute Mar lana eta azken egun hauetan Gazteszenan bertan aritu dira erresidentzia teknikoa egiten. 2018an sortu zuen Block lanaren oso bestelakoa dela Mar azaldu du Elizaranek. Azken pieza hura oso indartsua, fisikoa zen eta oraingoan zerbait lasaiagoa egin nahi izan dute. Elizaranek leku itxietarako egin duen lehengo obra luzea da larunbatean estreinatuko duena. Oholtza gaineko mugimendu zirkularrean oinarritzen da eta pixkanaka beste elementu batzuk gehitzen dizkiote. Bideoa: Etanowski. Zuzendaria: Amaia Elizaran. Dantzariak: Amaia Elizaran eta Leire Otamendi. Musikaria: Xabier Zeberio. Amaia Elizaran, Mar, 2019.

Nino Samadashvili Georgiako Estatu Balleteko lehen dantzariak, euskaraz eta georgieraz honako mezua bidali digu. Samadashvili abenduaren 15ean Donostian izango da, izan ere, Georgiako Estatu Balletak Laurencia lana aurkeztuko du Kursaalean. Samadashvili bera arituko da Laurenciaren paperean; 2014tik balleteko lehen dantzaria da. 2011an hasi zen konpainiarekin dantzan Tbilisiko Balleteko Arte Eskolan graduatu ondoren. Giselle edota The Nutcracker bezalako ballet klasikoetan ere aritu da protagonista moduan dantzan. 

Moskuko Bolshoi eta American Ballet Theater balletetako lehen dantzaria izandako Nina Ananiashvilik zuzentzen du konpainia 2004. urtetik. Donostian eskainiko duten Laurencia balleta Lope de Vega poeta eta antzerkigile madrildarraren Fuenteovejuna antzezlanean eta Alexander Kerin sobietar konpositorearen partituran oinarritzen da. Lehenengo aldiz 1939an eszenaratu zen Errusian eta 1948an Tbilisin.

Laurencia Donostian

• Konpainia: Georgiako Estatu Balleta
  

• Zuzendaria: Nina Ananiashvili

• Koreografia: Nina Ananiashvili, Vakhtang Chabukianiren originalaren gainean
  

• Musika: Alexander Krein

• Antolatzailea: Global Showtimes Services, SRL

• Lekua: Kursaal

• Ordua: abenduak 15, 19:00etan

• Sarrerak: Kursaaleko webgunean

Georgiako Estatu Balleta, Laurencia, 2019.