Orratza, bat bakarra duenari galtzen zaio

Erronden egitarauaren berri izaten nuen bakoitzean beti pentsatzen nuen oso programa egokia zela. Dena  hiriburuetan konzentratzeko joera nagusi den garaiotan, kultura ekitaldiak herri txikietara eraman, taldeei emanaldiak egiteko aukera eman eta dinamika kulturalak zabaltzeko egitaraua egokia iruditzen zitzaidan. Beste lurralde batzuetan imitatzeko modukoa. Pena da benetan.

Ba bai, pena da Oier.

Orain gogoratu dut beste zenbait gauza idaztea ahaztu zitzaidala. Zuk esandako hori, adibidez. Herri txikiei (normalean programazio propiorik izan ez dezaketeneei) 3 programa hauek kentzen dizkiete. Imajinatzen dut haiendako izanen dela faena handiena. Correpueblos, eta Udaberriko eta Udazkeneko errondak kendu dituzte, baina Cultur deitutakoa (eta udan egiten dena) mantendu dute. Kontua da Cultur hori turistendako pentsatua dagoela gehiago. Beraz, kanpokoendako bai dira egokiak horrelako programak baina ez nafarrentzat. Antton Lukuren Euskal Kultura? etorri zait burura. Akonplejatu halakoak!

Bestalde uste dut autokritika pixka bat e egitea ere ez legokeela gaizki. Emanaldiak zaharkituak badaude eta kalitate gabeak badira, ba planteatu dezatela eta emanen dizkiogu buruari pare bat buelta, baina programak bertan behera utzi gabe. Autokritikarena nioen, azken 25 urteotan, dantzarion kasuetan, emanaldi eredu berdina edo oso antzekoa plazaratu dugulako, eta zenbaitetan, egia da, nahiko emanaldi traketsak eskainiz.

Hori esanda, argi dago Nafarroako Gobernuko kudeatzaileak direla aldrebeskeria honen errudun nagusi-nagusia. Kanpora esportagarri izan daitekeen eredua, baztertua. Baldarra behar da gero!

Nik ere ezagutu nituen programa horiek bere hasieratan, Iruñean ikasle nintzela. Baina badira hogei urte Nafarroa utzi nuela, eta jakin badakit garaiak aldatu egiten direla beti, eta gauzak ez direla betirako.

Beraz, programa horiek gaur egun egokiak ziren ala ez, ez dakit, ezin dut iritzirik eman, ez baitut ezagutzen.

Hori bai. Ni kezkatzen nauena, Nafarroako Gobernuaren erabakia baino gehiago, GURE erantzunen diskurtso biktimista da.

Berdintsu erantzun nion Oierri bere "Inozoarena egiten" artikuluan.

Benetan. Niretzat hori da katastrofikoa. Eta arriskutsua, dituen ondorioengatik.

Nahiago dut demostratu kejatu baino. Eta zailtasunen aurrean, lepoan hartu eta segi aurrera.

Es ke ezin dugu beti gora begira egon (erakundeei begira), eta titirik ez dagoenean negar egin!

Dantza egin nahi badugu, dantza egingo dugu. Kalitate maila hobetu nahi badugu, hobetzen tematuko gara, nahi dugulako. Erakundeekin, ala erakunderik gabe. Ala ezin da ezertxo ere egin dirurik ez bada? Hori tranpa mortala da.

En fin. Batzutan tematzen naiz, baina... biktimismoa... biktimismoa... minbizia baino okerragoa da hori.

Duintasuna ezin da erreklamatu, ezin da exigitu. Hori, indignoa da, burubakoa. Duintasuna irabazi egin behar da, eta eutsi beti. Nola?Demostratuz. Sasi guztien gainetik.

Aritzendako nire esker eta adeitasun handienekin

Patxi, ez dizut arrazoirik kentzen eta egia da guk geuk bilatu behar dizkiegula irtenbideak egoera zailei. Baina gaur egungo dantza taldeen egiturek zenbait gastu finko exijitzen dituzte urtean kasuan kasu, esaterako arropak gordetzeko egoitza, entsaioetarako egoitza, arropa txukuna eta egokia, ahal delarik... ez zait iruditzen modelo hori merkea denik, eta dagoeneko pobre samarra den alor bati diru iturri garrantzitsu bat kendu ezkero, egoera zaildu eginen da sektore horrendako. Sin más...

Negar egin edo ez egin? Ba seguraski ez du mereziko, ez baitu deustarako balio, baina ez da diruarena emanaldi hauen arazo bakarra. Krisia aitzaki gisa hartuta kultura ekimenen murrizketa ematen bada, noiz eta Iruñeak  Europako kulturaren hiriburu izan nahi duenean, eta Nafarroako Gobernuak 60 miloi euro gastatuko dituenean Iruñean kirol pabiloi handi-mandi egiten (Reyno de Navarra izenarekin, noski), ba gutxienez, salagarria iruditzen zait gauzak egiteko modu hori.

Bitartean dantzan jarraituko dugu, noski!

Patxi, ez nuke esango dantza mundua erakundeei begira eta biktimista jarreran dagoenik. Erakundeetatik ez da azken 20 urteotan dantza sustatzeko eta babesteko politikarik egin, eta dantza alorreko agenteak ez dira horren zain egon. Asteburuan Maria Jesus Aranburu, Gipuzkoako Kultura Diputatuak esana da hau: "La danza es una de las disciplinas que menos apoyo recibe". Eta hori aurretik ere hainbat aldiz entzun izan dugu EJko kultura arduradunen ahotan. Hori badakigu denok, eta orain arte horrela izan bada, ez dago arrazoirik pentsatzeko hori aldatuko denik.

Nik neuk dantza alorraren egoeraren erantzule nagusitzat ez dut administrazioa jotzen, sektorea bera baizik, ez garelako gure artean proiektu sendoak eta autonomoak artikulatzeko gai izan. Baina, behar gutxiago edo gehiago zuten beste alor batzuetan administrazioak bai hartu dituela ardurak eta bai jarri duela dirua (besteak beste gurea ere den dirua) eta argi dut guk eskatzen ez badugu inork ez duela gure ordez eskatuji dantzarentzat programak eta diruak bideratzea.

Inozoaren naiz nire artikulua enkargu baten ondorio da, Argiaren urtekarirako urteko dantzaren balantzea egiteko eskatu izan didate azken urteotan, eta aurtengo eskaeraren emaitza da hori. Eta azken 3-4 urteotan Eusko Jaurlaritzatik bultzatu den plan bat eta horren etenaren berri ematen dut bertan. Gu ez geunden Jaurlaritzak zer egingo zain, baina bertatik deitu ziguten, dantza alorrean zein behar eta premia genituen jakin nahian. Horiek jaso eta dantza sustatzeko plana egin zuen Jaurlaritzak. Alegia, bere ekimenez heldu zion asuntoari. Eta behin plana eginda, eta gure ilusioak piztuta, lehenengo hozten utzi, eta ondoren Jaurlaritza berria etorri denean baztertu egin dute. Horixe da nire artikuluan kontatzen dudana, eta garrantzitsua da horren berri ematea, dantzaren alorreko ordezkari gutxi batzuk ibili baikara plan eta bilera horietan, eta iruditzen zait sektoreari "partea" eman behar zaiola noizean behin. Baina ez zait iruditzen dantza alorrak itxaropen gehigirik zuenik Jaurlaritzaren asmoekin, eta inor horien zain zegoenik.

Gehiago egiten ez badugu, gaitasunik edo gogorik ez dugulako izango da, baina ez gora begira gaudelako.

oier.

Biktimistak garela irakurri dut eta agian egia izanen da. Baina argi dago biktimak izan bagarela, batez ere Goi Nafarroko taldeak eta bereziki Iruñekoak. Gure Gobernu eta Udalek (Iruñekoaz ari naiz, noski) gure kultura hondoratu nahian dabiltza. Euskarak eta euskal kulturak izugarrizko murrizketak pairatu dituzte azken aldian eta, zoritxarrez, dirurik gabe ez dago gure kultura aitzina eramaterik. Babesik gabe ez dago hedabiderik, ez dago hezkuntza euskaldunik, ez dago antzerkirik, ez dago musikarik ezta dantzarik ere.

Zoritxarrez ere, esan beharra dut biktimismo gutxiegi izan dela Nafarroan oro har eta Iruñean batez ere. Hamaika urte darama Nafarroako EDBk nafar administraziotik diru laguntza publikorik jaso gabe, iaz Iruñeko Udalak hitzarturiko emanaldiak murriztu zituen eta aurten Nafarroako Gobernuaren txanda izan da Aritzek blog honetan azaldu duen gisan. Horren guziaren aitzinean ez dut NEDBren erantzunik ikusi. Jendarte goinafarrak ez daki zein den dantzarion egoera eta administrazioa kontent izanen da gure erantzunik ezarekin. Nire aburuz, biktimismo gehiegi baino, pasotismo gehiegi dugu hemen.

Noski jarraituko dugula dantzan, noski jarraituko dugula gure kultura bizirik mantentzen. Baina bide horretan babesak bilatzea ezinbesteko izanen dugulakoan nago.