Komunitatearen ekarpen guztiak
Orain arteko ekarpenak
29. Emazteen sartzea

2021/03/11

Argazkian 2002ko Eskiulako Anderea, gizon batek antzeztua. Gizonek bakarrik osatutako Maskaradak ziren aspaldidanikoak. Eta memento jakin batetik aurrera poliki gizonek nagusitasuna galduz joan ziren.
Baina nola izan zen prozesua? Topatu dudan informazioarekin hau osatu dut, kontuan hartut...
28. Gizonek soilik...
2021/03/10

Garai zaharretan soilik gizonek antzezten zituzten Maskaradetako pertsonaiak. Ez genuke kontu hain ezezaguna izan behar: antzezpen desberdinak izan arren, oroituko duzunez Shakespeareren garaian emazte rolak ere gizonek soilik egiten zituzten antzerkietan: iragan urrunean emakumeak gizartean zitu...
27. Lagünak
2021/03/09

1993ko urtarril hartan iritsi ginen lehendabizi Zuberoako lurretara, eta urteak pasa ahala oroimenez gain lagünak dira (hango eta hemengoak) kantian geratu diren bakarrak. Maskaradak estakurua izanik, lagun artean asteburu iragatea zen helburua.
Ia 15 urte horietan lagun asko eto...
26. Küküileroak
2021/03/09

Gaur egun Küküileroek ez dute eginkizun berezirik Maskaradetan eta dantzari gazteenak eta apalenak izanik, Barrikadetan eta denek batera egiten dituzten biribileko plaza-dantzetan besterik ez dute hartzen parte. Dantzari aitzindariak bezala, pertsonaia gorriak dira eta Küküileroak ere, eur...
25. Xorrotx nagusia Pitxurekin lanean
2021/03/09

Maskaradetan ikusle gisa parte hartzen dugunok, ez dugu inoiz horren gibelean den lan handia ikusten. Maskaradak antolatzeko manera ere aldatu da denboraren poderioz. Egun dantza-eskolak dira Zuberoako 19 herritan, baina orain dela hamarkada batzuk arte, ikasketa prozesua bestelako zen.
...
24. Zuberoako dantzak neskei esker
2021/03/08

Zuberoako dantza-jauziak neskek salbaturik izan dira (eta honen ondorioz baita Maskaradak ere prefosta!). Hala diote Jean-Louis Davant eta Allande Socarrosek idatzia duten Christophe de Pradaren argazki ikusgarriak dituen ‘Züberoa herria’ liburu argi eta mardulean (Zuberoa poliedrikoa eza...
23. Kerestuak penintsulan
2021/03/08

Baina nortzuk ziren kerestuak? Maskaradetan bezala herriz herri abereak zikiratzeko ibiltzen ziren? Kerestuak frantsesez ‘hongreurs’ izena badute, biarnesez ‘crestadous’ bezala ezagunak dira: kerestu crestadou-tik eratorria da. Maskaradak dira hitz hau erabiltzen den toki bakarrak. ...
Nork dantzatu zuen Joselitoren aurreskua?
2021/03/04

Mari Karmen Zelaia markinarrak egin zuen Joselito aktorearen dantzari-doblearena La nueva vida de Pedrito Andía (1965) filmean. Joselitok, Pedrito handiaren paperean, aurreskua dantzatu behar zuen. Sokaren buru zela dantza gidatu eta ondoren Isabeli, gustuko neskari, agurra eskaini. Isabeli (Karim...
22. Xorrotxen kanta
2021/03/01

Niretzako xorrotxek jaunaren ezpata zorrozten ari direnean Maskaradetako unerik gogoangarrienetakoa da. Halako koplak kantatu ondoren zorrozten dute jaunaren ezpata kanta eder bat abestu bitartean. Xorrotxek duten ahots zoragarriarekin ez galtzeko unea!
Xorrotxak erran dizü egia handia: Nek...
21. Gathüzaina
2021/03/01

Badirudi Gathüzainaren itxura (argazkian ezkerraldean) eta xedea nahiko aldatu direla XIX. mendearen hastapenean agertu zenetik. Sallaberryk 1899an egin zuen janzkeraren deskribapena honako hau da: kolore guztietako ‘konfeti’-z apaindutako jantzi zuria. Hala ere, hamabost bat urtetan guzt...