Lotuneak: Okzitaniako inauterietatik San Ferminetara

Aspaldian deus idatzi gabe eta gaur animatu naiz berriz.

Jose Luis Ansorenak Txistulari aldizkarian idatzitako "Procedencia de algunas melodías populares vascas" artikuloan zera irakur dezakegu:

...Entre los colectivos que influyeron en la introducción de melodías exóticas en nuestra música popular debemos destacar a los txistularis del siglo XVIII. Según el P. Donostia (...)

Certificando estas afirmaciones señalemos algunos casos, que el mismo P. Donostia concreta:

• Makil txikiak (Palos pequeños) es la melodía del siglo XVIII Il pleut, il pleut, bergère.
• Artolak dauko (Olentzero, buru aundiya/Uno de enero, dos de febrero) es la meloda La Farandole Joyeuse, que Vincent D'Indy transcribe en su colección Chants du Vivarais.

Parrafo horietatik tiraka, bere garaian, Olentzeroren melodiaren lehengusua bilatzen aritu nintzen zorterik gabe, egun batean, kasualitatez, topatu nuen arte. Beste izen batekin, hori bai: "Carnaval es arribat". Okzitania aldean inauterietako doinua omen da, Farandole (biribilketa) gisan dantzatzekoa. Hara:

Letra ere badu:

Carnaval es arribat,
Fuma la pipa, fuma la pipa,
Carnaval es arribat,
Fuma la pipa sens tabat !

Quand aurem tot acabat,
Farem la fèsta, farem la fèsta,
Farem la fèsta a tot copar !

I anarem totes, i anarem totes !
I menarem nòstres enfants
E la jornada serà pagada
Coma se trabalhaviam.

Aicí son los aurelhons,
Venètz los quèrre, venètz los quèrre !
Aicí son los aurelhons.
Venètz ne quèrre, son plan bons !

Gurean, doinu honek bi aldaira argi ditu gutxienez (hiru, Artolak dauko-rena aintzat hartuta). Bata, Olentzeroren abesti ezagunenetakoa (Olentzero, buru handia, entendimentu gabia...):

Eta bestea, San Ferminetako doinu ezagunenetako bat (Uno de enero, dos de febrero, tres de marzo, cuatro de abril...), Ignacio Baleztena "Premin de Iruñak", iruindartutakoa (barka bertsio zoldazuagatik):
140 egun!