Dokumentuaren akzioak
Lotuneak: Ferreries-eko jaleoa eta Cortes-eko jota
Aspaldiko asmoa nuen han eta hemen topatutako zenbait euskal doinuen eta atzerriko beste zenbaitzuen arteko antzekotasunak erakustea.
Izan da gai hau lehenago landu duenik (Jose Luis Ansorenaren artikuloa irakurrita hasi nintzen halakoen bila), nik landuko dudana baino askoz sakonago, gainera. Ez da nire asmoa oso zorrotza izatea, topatu ditudan adibide batzuk erakustea baizik. Astia dudanean saiatuko naiz gorderik ditudanak hona ekartzen.
Lehenengoa akaso ez da esanguratsu-esanguratsua baina antzekotasuna bistakoa (entzumenekoa?) da. Menorcako jaleo izeneko festetan erabiltzen den 3/4ko konpaseko doinu baten eta Nafarroako Cortes herrian dantzatzen duten jota-ren arteko konparaketa egiteko proposamena da hau.
Ferreries-eko jaleoa
Menorca-ko zenbait herrietako festetan ohikoa da zaldia protagonista duen ekitaldia ospatzea: jaleoa. Herriko plazan sartzen doaz hainbat zaldun (caixers) eta pilatutako jendearen artean haien zaldi-gaineko abildadeak erakusten dituzte, zaldiak jauziaraziz, jota erritmoko doinu baten arrimuan. Ferreries izeneko herrian doinu hau erabiltzen ohi dute:
Hau da berriz, Cortes-eko Dance-aren baitan zortzi dantzariek egiten duten jotaren doinua:
Nire belarriak engainatzen ez banau, esanen nuke Ferreries-eko jaleoaren lehen esaldiak Cortes-eko jotaren hirugarren esaldiarekin bat egiten duela garbi samar (Youtubeko bideoaren 17. segunduan hasten denarekin alegia). Alderantziz, Jaleoaren hirugarren esaldiak (43. segunduan hasten denak) jotaren lehen esaldiarekin antzekotasun dezentekoa du, nire ustez.
Zer diote zuen belarriek?
Dokumentuaren akzioak
Erantzun
Aritz Ibañez Lusarreta
Iruñea (1979)
Iruñeko Duguna dantza taldeko dantzaria 11 urte nituenez geroztik. Donostiako Argia taldean ere aritzen naiz dantzan. Eibarko Arrateko Amaren dantzarien kofradiako eta Andoaingo Santa Kruzeko ezpata-dantzarien kofradiako kide ere banaiz.
Jasotako azken erantzunak
- Aritz Ibañez Lusarreta on Euskararen zinta-dantza: euskal dantza, euskara eta komunitatea txirikordatuz
- Xabier Etxabe on Euskararen zinta-dantza: euskal dantza, euskara eta komunitatea txirikordatuz
- Aritz Ibañez Lusarreta on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Xabier Etxabe on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Anartz Ormaza Ugalde on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Aritz Ibañez Lusarreta on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Oier Araolaza on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Patxi Laborda on Nafar eta zuberotar dantzariak Bartzelonako 1929ko Nazioarteko Erakusketan
- Aritz Ibañez Lusarreta on Yanza yauci, zortzitan sinple eta burrunba dantza, 1920an Iruñean
- Ekaitz Santazilia on Yanza yauci, zortzitan sinple eta burrunba dantza, 1920an Iruñean
Hola, Aritz. Interesgarria iruditzen zait zure ideia ("han eta hemen topatutako zenbait euskal doinuen eta atzerriko beste zenbaitzuen arteko antzekotasunak erakustea"). Oso didaktikoa. Eta Oierrena ere bai. Dantzetan ere izango genuke adibiderik.
Zure gaurko adibidearen gainean, nire belarriek ere berdina diote. Hori bai: biak ere jotak izanda... Tira... Bi joten artean pasarte antzekoak edo berdinak topatzea, ez zait arraroa egiten, urrutikoak izanda ere. Jotez josita daukagu Iberiar penintsula osoa, zopa bereko katilukadak. Halere, kuriosoa eta interesgarria. Eskerrik asko.