Dantza postmodernoa

"Postmodernismoak hori ekartzen du" baino, esan nahi nuen korronte, jarrera eta bide desberdinak, denak batera elkar-bizitzea garai  postmoderno hauen ezaugarri arrunta dela.

Sailkapenak? Ez dakit funtzionatuko lukeen. Izan ere, horrelako gauza nahasi bat etikatzen saiatzea oso lan konplikatua gerta daiteke. Batetik, talde gehienek nortasun anitza (edo eskizofrenikoa?) dugulako, eta paper gainean (edo hitzaldi batean) oso politak geratzen diren eredu teorikoak gero praktikan gauzatzea oso zaila delako. Eta bestetik, sailkapen moduko bat egitea lortuta ere, dantza talde gehienon zikloak oso motzak direnez, eta hurrengo zikloak ez daukanez zergatik aurrekoaren bide bera jarraitu, ba inor ez litzatekeelako inoiz egokitutako etiketarekin konforme izango.

oier.

Sailkapen hori eginda zeok. Bere burukin zer egin garbi daukenek arituk oraine lanen. Eta zer egin ez dakitenek EDBk zerbait esango zain jarraitze ditek.

Kontua da, nire uste apalean, EDBk ez duela lortu (edo momentu honetan ez dela lortzen ari) dantza taldeon hainbat beharrei erantzutea. Bakoitza bere kabuz noraezean dabilen sentsazioa dut (beno, batzuek argi dute nondik jo). Hori konpontzeko zer egin?


*Post scriptum: Esan nahi dudana zera da; Argi dago talde batzuei behintzat EDBek ez diela deus aportatzen. Bakoitza bere kabuz ari da lanean, kasu batzutan oso ongi ari, ere. Galdera da, talde horien elkarlana (indar batuketa bakoitza bere kabuz aritzea baino hobe delakoan) nola bultza daitekeen, merezi badu.

Hemendik zenbait gai ezberdin atera daitezke eta ez luzatzeko ez naiz arituko guziei buruz. Aipatutako lehebiziko ideiarekin hasiko naiz oraingo hontan. Posmodernismoa eta eredu ezberdinen elkarbizitza. Ez dut uste kasualitatea denik ideia hau bai larunbateko hitzaldian eta baita aurreko astean Ortzadarrek antolatutako folklorearen inguruko jardunaldietan (Kantua: tradizioa eta herri adierazpena) agertzea. Herri kulturari buruzko hitzaldian Josu Amezagak aipatu zuen ez zegoela kultura bakar bat baizik eta kulturen nahaste batean bizi garela (edo horrelako zerbait). Estilo ezberdinen, eredu ezberdinen elkarbizitzan bizi gara beraz, ez dago eredu bakarra. Beste kontu bat litzateke eredu horiek bata bestearen ondoan baina nahastu gabe dauden ala nahasten diren talde baten barruan. Nik uste dut batzuk nahastezinak diruditela baina hala ere talde askotan ez dakit dagoena eredu aniztasuna den ala nora joan erabaki ezin eta denetatik probatu nahia. Heldu gara Aritzek aipatutako sailkaketara. Nire ustez arazoa zeuk aipatu bezala horretarako taldeek non dauden argi izan beharko lukete.

    Larunbatean Iruñean izandako hitzaldiak ez dakit bere helburuen artean zuen, baina lortu behintzat lortu zuen hara bertaratutakook gure taldeen funtzioaz gogoeta egitea. Eredu ezberdinak daudela argi dago, baina talde gutxi dira eredu horiek, jarrera horiek, sendo jarraitzen dituztenak. Talde gehienak, iruñerrian behintzat, noraezean gabiltza. Beraz badirudi lehendabizi indibidualki taldeetan egin beharreko lana badagoela. Honen aurrean niri zalantza bat sortzen zait, ea posible den halako zerbait egitea. Honi buruz pensatzerakoan taldeen egitura itxiarekin egiten dut topo. Nik ikusi izan dudana (eta ez dakit egia izanen denentz) talde berdinean helburu ezberdinak dituen jendea biltzen dela da, eta aldi berean talde ezberdinetan helburu berdinak dituen jendea ere badagoela. Dantza taldeon egitura zurrunak eragindakoa dela uste dut, gehiengoak ez baitu talde bat aukeratzen talde horrek duen dantzaren edo kulturaren ikusmoldearengatik baizik eta edozein arrazoirengatik hara iristen delako, askotan ttiki-ttikia delarik eta urteak pasa ahala lagunak egin eta oso zaila delako taldez aldatzea. Gainera suerta daiteke jendea hain nahastuta egonda taldez aldatuta ere ez lortzea bilatzen duzun hori.
Hala ere, eta arazoak arazo, uste dut dantzaren egoerari bultzada bat emateko prest dauden personen ala erakundeen arteko elkarlana oso garrantzitsua dela. Aritzek proposatutakoa ideia ona iruditzen zait, hau da, dantzaren ikuspegi komuna duten taldeen arteko elkarlana beharrezkoa ikusten dut. Agian elkarlan eta elkarrizketa horretatik gauza interesgarriak sor daitezke eta gainera indarrak batzea beti da onuragarria. EDBren barruan gertatuko balitz elkarlan giro hori interesgarria litzateke, askotan ez baitigu eskaintzen behar dugun guztia. Baina ez dut uste hau EDBtik sortu beharreko zerbait denik baizik eta taldeek eskatu eta antolatu beharreko gauza dela, beti ere EDBren barruan. Iruñerrian azkenaldian egindako hitzaldiek gauzak egiteko eta ezagutzeko gogoa piztu dituzte zenbaitengan eta bultzada hori probestu beharko genuke.
Gehiegi luzatzen ari naiz eta agian korapilatzen ere bai. Jarraituko dut beste batean, Aritzen "harrikada" honek aukera emanen baitigu luze mintzatzeko.

Irune, beraz hitzaldian izan zinen! Agurtzera etorri behar zinen!

Dantza taldeen funtzionamenduaren inguruan esaten dituzun horien antzeko ideia batzuk atera ziren orain urte batzuk dantzan posta zerrendan bertan, eta libelo tankeran laburbildu nituen dantza taldeak zertarako? izenburuarekin.

Nik benetan uste dut taldeak eta erakundeak gure dantzarako egitasmoak bideratzeko euskarriak izan behar direla. Helburuak betetzeko balio duten heinean erabili, eta ez digutela balio ikusten dugunean euskarri berriak bilatu. Alegia, gure dantza taldeak 50 urte izan arren, buruan ditugun egitasmoak gauzatzeko mesede baino karga bada, hobe da beste egitura bat bilatzea. Eta taldeen elkarteekin gauza bera. Gainera, dantza sustatzeko oinarrizko helburua alde batera utzita egitura horien iraunbizitzearekin tematuta dauden lankideekin borrokan aritzea oso nekagarria da, eta askoz interesgarriagoa da gure onda berean dauden bestelako dinamizatzaileekin elkartu, eta proiektuak sintonia onean bultzatzea.

Irunek dio:

"Estilo ezberdinen, eredu ezberdinen elkarbizitzan bizi gara beraz, ez dago eredu bakarra. Beste kontu bat litzateke eredu horiek bata bestearen ondoan baina nahastu gabe dauden ala nahasten diren talde baten barruan. Nik uste dut batzuk nahastezinak diruditela baina hala ere talde askotan ez dakit dagoena eredu aniztasuna den ala nora joan erabaki ezin eta denetatik probatu nahia"

Erabat ados naiz. Eta nik proposatutakoaren zailtasunaz ohartzeko balio izan dit, Oierrek aipatutakoarekin batera. Taldeek ez dugu argi zer egin nahi dugun. Askotan dauden eredu ezberdinak ezberdintzen ere ez dakigu (dena da dantza), eta ezberdintzen jakinda ere zaila da teoria praktikara eramaten.

Hitzaldian Oierrek gauza interesgarri asko esan zituen, horien artean, bolondres izaera eta ezjakintasunarena . Eta hori gakoa. Dantzaren munduan muxu-truk ari garen aitzakiaz ez dugu gure ondarea ezagutzeko ahaleginik egiten eta ezagututa ere askotan ez diogu balorea ematen (Etxekoparrek Barkoxen "Baztandarrak"en  inguruan esandakoa horren adibide).

Eta guztia lotuta dago. Gai hauekiko interes pixka bat izanda, berehala hasten zara pentsatzen egiten ari zarenak interesik edo zentzurik ote duen. Irunek ederki asko antzeman duenez, Oierren bigarren hitzaldiak bazuen ezkutuko intentzio hori, dantza taldeen funtzioaz hausnar-araztekoa. Pena da jende nahikotxo bildu bai, baina guztiak 4 taldetako dantzariak zirela ohartzea. En pin!

Poztu naute zuen erantzunek!

Kaixo!
Hurrengo batean agurtuko zaitut Oier.
Dantza taldeak zertarako? irakurrita nuen eta zenbait gogoeta egin ere egin izan ditut. Baina ez dut ezer garbirik atera hemen jartzeko modukoa.
Dantzarion bolondres izaerak nire ustez ez du zergatik oztopo bat izan behar, (nahiz eta badirudien hala dela). Askotan entzun izan ditut horrelako argudioak nire taldean. Baina nik ez dut uste bolondres moduan gauza interesgarririk egiteko aukerarik ez dagoenik. Aitzakiak hori baino ez dira, aitzaki; zerbait gaizki egiten dugula ohartu eta gure burua zuritzeko modu bat baino ez. Beste arlo batzuetan ere bolondres moduan ibiltzen da jendea eta ez dute halako aitzakiarik ematen. Musikaren alorrean badugu adibide garrantzitsu bat. Maila ez profesionalean jende asko dabil eta musikarekiko duten maitasun horrek ahalegin handiak egitera eramaten ditu. Dantzarion artean ere normalena ahal duguna egitea litzateke. Bakoitzak ahal duen neurrian eta zentzuz lan egingo balu gauzak hobe egingo genituzke. Nik uste dut interes falta handia dagoela, talde askotan baitaude interes gehiegirik ez duten dantzariak.
Azkenik Aritzek aipatutakoa, larunbatean Iruñean talde ederra bildu bai baina asko faltan somatu genituen. Ez dakit horrek konponbiderik duen, betiko kontua da. Zuri bururatzen al zaizu hori sahiesteko moduren bat?
Mila esker

Konponbiderik?

Azkenean sorgin-gurpila da. Ezagutzak jakin-mina pizten du eta jakin-minak gehiago ezagutzera bultzatzen zaitu. Ezjakintasuna, interes falta eta benetako konpromezurik ez dagoela iruditzen zait.

Horrez gain beste arrazoi batzuk badauden susmoa dut. Baina susmoa besterik ez denez hobe ez idaztea.