Dokumentuaren akzioak
Buñuel-endako gidoia
2007/03/03 01:54
Duela hilabete edo, AEK-ren deia jaso genuen Korrika-ren bukaerako jai-egunean parte hartzeko (Apirilaren 1ean, Iruñean). Dantza saiotxo bat goizez eta beste bat arratsaldez, Iruñeko beste dantza talde batzuekin batera. Baietz erantzun genien, nola ez. Aste honetan, gauzak lotzeko garaia heltzen ari zen eta AEK-koen berririk gabe jarraitzen genuen. Haiekin berriz ere harremanetan jarri eta zera erantzun ziguten:
"... orain beste arazotxo batekin topo egin dugu. Dantza taldeekin harremana egiten hasi eta zein dantza talde zeuden esatean arazoak suertatu dira. Antza, eta ez dugu eztabaida horretan sartu nahi, zuek joanez gero besteak ez dira agertuko. Beraz, eta eskerrak aurretiaz emanez zuen prestutasunagatik, zuek ez parte hartzea hobetsi dugu Korrika jaiaren hobe beharrean."
Kontua da Iruñeko 3 taldek (Ortzadar, Iruña Taldea eta Muthiko Alaiak-ek) txantaia egin diotela AEK-ri, bide batez guri boikota egiteko, Iruñeko udalarekin dugun harremana dela-eta. "Duguna-k dantzatzen badu, guk ez dugu dantzatuko". Ez da lehen aldia. Sortzen Ikasbatuaz-ek urtero egiten duen euskal eskola publikoaren aldeko jaian, gure txikien taldeari (10 urte inguruko umetxoen taldeari) betoa jarri zioten talde horiek-beraiek duela ez asko. Enpin.
___________________________________________________
Gaur, lehendabiziko aldiz, entsaioa egin dut San Lorenzo-ko danzanteekin. San Lorenzoko danzanteena talde bitxia da. Ez da ohiko dantza taldea. Duela 10 urte sortu zen Iruña Taldea-ren 25. urteurrena ospatzeko (Aurten 35. dute, beraz, Zorionak!). Iruña Taldeko dantzari ohi-ek osatu zuten harako-hartan. Egun, Iruñeko dantza talde guztietako dantzari beteranoek parte hartzen dute (dugu) bertan (beno, ni beterano-beteranoa ez naiz). Duguna, Ortzadar, Oberena, Muthiko Alaiak eta nola ez, Iruña Taldeko dantzariak biltzen gara bertan.
Esan dudanez, ez da ohiko dantza taldea. Urtean 4tan edo egiten dute dantzan, entsaioak hilabetean behin izaten dira asko jota, eta ez dago entsaioa ulertzerik ondoko afaririk gabe. Iruñeko dantza talde guztietako dantzariak (beteranoak) lagun giroan dantzan, afaltzen, elkarbizitzen, inolako arazorik gabe.
___________________________________________________
Ez dut deus ere ulertzen
Dokumentuaren akzioak
Erantzun
Aritz Ibañez Lusarreta
Jasotako azken erantzunak
- Aritz Ibañez Lusarreta on Euskararen zinta-dantza: euskal dantza, euskara eta komunitatea txirikordatuz
- Xabier Etxabe on Euskararen zinta-dantza: euskal dantza, euskara eta komunitatea txirikordatuz
- Aritz Ibañez Lusarreta on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Xabier Etxabe on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Anartz Ormaza Ugalde on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Aritz Ibañez Lusarreta on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Oier Araolaza on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Patxi Laborda on Nafar eta zuberotar dantzariak Bartzelonako 1929ko Nazioarteko Erakusketan
- Aritz Ibañez Lusarreta on Yanza yauci, zortzitan sinple eta burrunba dantza, 1920an Iruñean
- Ekaitz Santazilia on Yanza yauci, zortzitan sinple eta burrunba dantza, 1920an Iruñean
Bestetik AEKren jarrera salagarria iruditzen zait. Txantajeari amore eman dio eta talde bati ezetza eman. Nortasun eskasa erakutsi du jokabide horretan.
Eskertzekoa da gai hau aipatzea, gaur bertan zuri deitzeko asmoa bait nuen. Goizean Tafalla eta Baldorbakoak Oberenan izan dira Nafarroako Dantzari Egunerako igitaidantza ikasten. Ibai ere etorri da (Txori Zurikoa) eta galdetu dit ea Korrikarako deitu diguten. Aurrekoan zuk ere galdera bera egin zenidanez gauza arraroren bat zegoela pentsatzen hasi naiz. Ba ez, guri ez digute deitu. Eta arraroa egiten zaigu, joan zen urtean irrintzi dorreko aek-k antolatzen duen festan izan bait ziren gure txikiak, eta guk Oberenarekin eta bertze zenbaitekin jo izan behar genuen. Aek-k deitu gaituenean han izan gara eta ez dakigu zergatik oraingoan Iruñeko talde handiei deitu badiete guri ez diguten deitu. Agian istilu horrek eragingo zuen guri ez deitzea. Nahiko nekatuta gaude taldeen arteko liskarretaz, eta askotan erran dugu guk edozeinekin dantzatzen dugula. Azken hilabeteotan Txori Zuri eta Basakaitzekin ibili gara dantzari egunean, Ortzadarrekin arrosadiako euskeraren egunean eta Dugunarekin Argisoinuan. Ez dugu arazorik inorekin dantzatzeko baina badirudi hau ez dela oso iritzi zabaldua Iruñerrian. Sortzen jairako ere ez gaituzte inoiz deitzen, nahiz eta gure txikien erdiek baino gehiago Hegoalde ikastolan ikasten duten (eta handietako askok ere han ikasi genuen). Bukatzeko, erran behar dut, nire ustez boikota ez dela ezer konpontzeko bidea. Bestalde ez dut ulertzen aek.ren jarrera. Lehenengo konbidatu ta baiezkoa eman ondoren ez joateko eskatu? Ez dut ulertzen. Aek oso talde garrantzitsua da Nafarroako euskal munduan, eta ez nuen halakorik espero. Nire ustez Aek-k gonbidapena egin badu talde bakoitzak erabakiko du joaten den ala ez. Ni gustora joango nintzateke, baina berriz ere ikusle izatea egokituko zaidalakoan nago.Gustatuko litzaidake boikota proposatu duten taldeen iritzia ezagutzea, ez nuke nahi gaizki epaitzea, baina gauza itsusia iruditzen zait txantaiarena.
Mila esker
Zuen erantzunen zain geratzen naiz, behingoagatik ulertu nahiko nukeelako zer den gertatzen dena (ahal bada)
Aio
Nik uste dut talde guztiok ditugula gauza onak eta txarrak, eta istilu asko izan dira, baina noizbait konpondu beharko ditugu. Gainera istilu asko aspaldikoak dira eta gaur egun dantza taldeetan gaudenok gure "papera" heredatu dugu (eta ez da beti gure gustoko papera). Horregatik guztiarengatik uste dut hoberena gaur egungo egoerari begira soluzioak bilatzea dela. Berriz ere mila esker erantzunarengatik, izugarri poztu nau.
Kaixo.
Iruña Taldeko dantzaria naiz eta bi puntu argitu nahi dizkizuet.
1. San Lorentzoko Danzanteak ez dute harreman organikorik Iruña Taldea Euskal Kultur Elkartearekin, orduan entsaioak egiten dituzte gure lokalean danzante batzuk bazkideak direlako, eta kitto (eta oso ongi dago lokala erabiltzea). Bazkide bakoitzarekin joan al du edozein pertsona errespetatzen ba ditu gure lokaleko arauak. San Lorentzoko Danzanteenak nire ustez ongi dago eta baditugu gauza asko ikasteko baina uste dut danzanteek ez dute parte hartzen taldean dantzari ohiak direlako, parte hartzen dute haien gustokoa delako, ezta?
2. Korrikarena. Iruña Taldean erabaki genuen orain dela ia ia bi urte Dugunarekin ezer antolatzea eta antolatzen duten beste pertsonak historietan guk beti argitzen diegu antolatzaileei gure postura. Antolatzaileek jarraitzen dute Dugunarekin kontatzen ba guk erabakitzen dugu bere momentuan. Iaz Sortzen Ikasbatuaz-ek urtero egiten duen euskal eskola publikoaren aldeko jaian guk parte hartu genuen eta Dugunako fanfarreak ere bai, hori bai, guk azaldu genuen gure iritzia antolatzaileei. Guk inoiz eta inorri txantaia egin dugu, guk esaten dugu pentsatzen duguna. Txantaia hitza oso hitz gogorra da nire ustez. Boikota ere ez. Ah, eta AEK-k suposatzen da egiten duela bere festa nahi duen jendearekin eta ez du esan behar zergatik.
Iaz Duguna aldetik pentsatu zuten bilera bat egitea posturak hurbiltzeko; oraindik bilera horren zain gaude. Uste dut Dugunak esan zuen azkenean ez egitea hurbiltzen zirelako sanferminak eta hobe zela giroa ez iluntzea. Bilera hori egiten ba dute gu prest gaude joateko eta posturak hurbiltzeko. Eta joaten ba gara joanen gara hitz egitera , poprtura on batekin. Egia da giro hau ez dela hoberena gure kultura eta folklore zabaltzeko (beste historiak ere ez, baina horri buruz nahi ba dute hitz eginen dugu) eta konpontzen ba ditugu gure arazoak euskal kulturak eskertuko du. Azken ideia. Bakoitzak dago bere lekuan eta bere historian horrela nahi izan duelako.
Mikel, nik AEK-koek esandakoa jarri dut mahai gainean, besterik ez. Ez dut deus asmatu. AEK-ko arduradunak zera esan zigun: haien artean nolabaiteko "pakto" bat duten 3 talderen izenean hitzegiten zuen pertsona batek esan ziela, Dugunak parte hartu ezkero gainontzeko 3 horiek ez zutela parte hartuko. Hartara, 2 aukera daude:
1- Gauzak niri kontatu didaten gisan gertatu dira eta zuk ez duzu horren berririk, edo oraindik larriago dena...
2-Norbait Muthiko-ren izena ixilean erabiltzen ari da beste batzuk (gu) izorratzeko.
Hori alde batetik. Bestetik, pozten naiz "dugunafobiarik" ez baduzue. Aurrerapausoa da hori. Muthikofobiarena ez dakit nondik atera duzun. Ni, Dugunako kide (eta zuzendari) izanda, Muthikorekin dantzatu izan dut (Muthiko-ko dantzari gisa, esan nahi dut), beharrezkoa zuten emanaldi batean eta berriz eginen nuke, inolako arazorik gabe, noizbait beharko bazenute. Muthiko-ren abesbatzak urteurrena egin zuenean (duela 4-5 urte-ko Santa Agedan?) nik dantzatu nien agurra Sarasate Pasealekuan gustu handiz (Karrikaratu berri duzuen liburuan argazki eta guzti dator),... eta jarrai nezake.
Irune. Erabat ados esan duzunarekin. Hori egiten saiatzeko hartu nuen iaz EDBn sartu zidaten "marroia". Ikusiko dugu.
Dani, ez dizut askorik ulertu, barka.
San Lorenzo-ko danzanteen inguruan zuk eta nik esandakoak bateragarriak dira, ez dago kontraesanik.
Nahi bezainbeste azalpen ematen ahal dituzu baina "baldin eta hau badoa ni ez noa" esatea txantaia da.
Posturak hurbiltzeko bilera egitea proposatu genuen, egia da, eta ez da egin, baina gureaz aparte beste deialdirik ez dut ezagutzen nik. Hau da, zuk egin ez duzuna besteari leporatzea nahiko doilor-a iruditzen zait.
Gainontzeko dantzariok, ze kutreak garen Iruñean eh,...
beraz, parte hartu nahi baduzue badakizue zehozer egin beharko duzutela egoera hau konpontzeko, eta kanpoan gelditzen bazarete ez bota errua inori eta pentsatu zer egiten duzuten gaizki.
irune, barkatu, baina batzuk jasotzen dute instituzioengandik laguntzak, guztiontzako izango ziren laguntzak.
esan beharra daukat bilera hori egiten bada guk gustora joango garela gauzak konpontzeko
Lehenik eta behin, aipatu harrituta gaudela Korrika eta AEKren izena nola zikintzen ari zareten. Harrituak ere, gure bulegoan jasotzen ari garen deien inguruan eta harrituak ere eztabaida hau hemen ematen ari delako.
Izan gaitezen zintzoak eta gauzak gertatu ziren moduan konta ditzagun Aritz. Lehenik eta behin, gure ahotik inoiz ez da “pakto” hitza aipatu. Hemen Duguna Dantza Taldearekin, gure errespetu osoz, aipamen bakarra egin genuen: Dantza talde batzuk ez dute zuekin dantzatu nahi. Horixe izan zen gure aipamena. Argi uzten saiatu ginen ez ginela mundu horretan dauden arazoetan sartu nahi. Guk, gure korrika jaialdiak ahalik eta talde gehien egotea nahi dugu.
Harrigarria iruditu zait, Aritz, horrelako aipamenak egiten hastea gurekin gauzak argiago utzi gabe. Egia erran behar badizut, gai hau gure buruhaustea ere bada. Egun batzuk izan ditugu gure bileretako gai-ordenean gai hau. Afera honi konponbidea nola bilatu ideien zerrenda bat egiten hasi ginen. Orain, zintzoa izan behar badut, zerrenda hau zaborretara botatzeko gogoa ematen dit. Izan ere, pertsonalki asko mindu bainau blog honek.
Aukera hau probestu nahi dut Korrikak dakarren leloa birgogoratzeko. Aurten HELDU da leloa. Guk hitz hau bortz hitzekin lotu dugu. Horietako bat ELKARLANARI da. Zuei guztiei deia egin nahi dizuegu elkarlanaren izenean zuen arazoak konpontzeko.
Bukatzeko, nire mina eta harridura azpimarratu nahi dut. Honi lotuta, nire iritziz, gauzak egiteko eta errateko lekua zein den asmatu behar dela gaineratu nahiko nuke.
Jakin prest nagoela zuek egiteke duzuen bilera moderatzailea izateko eta arazoa (horrelakorik balego) konpontzen laguntzeko.
1- Argi utzi nahi dut, blog honetan agertzen denaren erantzunkizun bakarra, nirea dela, aritz-ena, eta ez beste inolako pertsona edo talde-rena.
2- Mezu honen intentzioa ez da inondik inora ere izan AEK-ren eta Korrika-ren izena zikintzea. Uste dut, Iruñeko talde ezberdinetako kideek blog honetan eman dugun irudi kaskarra errealitatearen isla dela, eta taldeen arteko errealitate hori salatzea zen mezuaren helburu bakarra. Beraz, beste inor minduta sentitu bada, barkamena eskatzen diot, ez baitzen nire intentzioa.
3- Esan dut mezu honetan idatzita agertzen denaren erantzunkizun bakarra nirea dela, baina Duguna-ko kide ere naizen aldetik, argi utzi behar dut AEK-rekin genuen eta dugun harreman ona ez dela inolaz ere aldatu, eta Korrika izaten den urte guztietan bezala, aurten ere kilometroa erosi eta korrituko dugula.
Gustatuko litzaidake polemika ez-atsegin honen azken mezua izatea hau.
Nahiko pena ematen dit gertatutakoa, baina dena den Korrikako antolatzaileak ez daukate honetan ezer ikustekorik eta nahigabe istilu honen barruan aurkitu direla uste dut.
Guzti honen atzetik, betikoa dago, Iruñako dantzarien arteko liskarrak.
Baina guri lehenik eta behin dantzatzeko inbitea jaso genuen, eta gero gurekin parte hartuko ez zela jakinarazi (hau seguru zerbaitengatik izango zela), eta hau esan beharra daukat, ez zaidala ongi iruditzen.
Hala ere, ni beti korrikaren alde egon naiz, eta urteko bi kilometro erosten ditugu, bat dantza taldearen izenean eta beste bat txistularien izenean, eta urtero egiten dut korrika.
Uste dut dantza taldeen artean hitzegin behar dugula, al den bezain pronto. Nahiko nazkatuta nago istiluetaz, gauzak aurpegira esan eta bakoitzaren ideiak argi utzitearen beharra ikusten dut, tontokeriak aparkatuz.
Nik ez daukat ezer beste taldeen aurka, eta nire partez al dudan guztia emanen dut gauzak konpontzen zaiatzeko, ideia guztiak errespetatuz. Hala ere, guztiei jakinarazi nahi diet, nahiko kritika, insulto... jaso ditudala urtetan zehar, bai talde guztiari zuzendutak ez bai niri zuzendutak, baina gauzak hauek guztiak ez zaizkidala batere importa, eta paso egiten dudala, eta gainera oso azkar ahazten ditudala. Ni oso pozik nago egiten eta pensatzen dudanarekin, eta hori ez du inork ukatuko. Gauza da, nire buruarekin pozik nagola, eta lasai, inor kaltetzen ez dudalako eta inori errespetuari kaltetzen diodalako.
Gauza hauek benetan pena handia ematen didate, eta batez ere gehiago norbait gauza hauen erdian sartzen baldin bada, ezer ikustekorik ez daukana.
Batean baino gehiagoetan pentsatu dut, Iruña dantza talde guzti hauek izatean egiten al ziren gauza guztietan, eta askotan egin dut amets gauza hauekin. Iruña euskal folklorearekin izugarri aberastu daiteke, eta gaur egun duen kolorea alaitu, bai festen bidez eta ohituren bidez. Baina gauza bat argi daukat, noiz edo noiz iritsiko da egun hau, eta gaur egungo egoera erabat aldatuko da, ziur nago, gauza da honetarako hainbat urte pasatuko direla, eta nik, agian ez dudala nire ametsa beteko, baina gaur egungoa hobetzearekin soilik konformatzen naiz..
Bestebat arte,
Maitane