Soinuenea Fundazioak erakundetutako XV. Jardunaldiek, irailaren 2a eta 4a bitartean, musika tradizionalaren alde dena ematen ari diren hiru pertsonaia handiren inguruko zenbait ekitaldi eskaini dizkigute. Joaquín Díaz, Juan Mari Beltran eta Mário Correiaz dihardugu. Hiru aditu, "hiru museok,...

1921eko irailaren 11n, Abran (Ibaizabal-Nerbioiren ibaien ahoan) jokatu ziren lau estropadaren ostean, beste zazpi traineruren aurka gogor lehiatuta eskuratu zuen garaipena Santurtziko ontziak. Alboan izan zituen Santurtziko eta Bilboko Eskola Nautikoetako ontziak. Estropada hauetara 40.000 eta 50....

Denboraren joan etorrian mantendu diren beste hainbat jaiekin gertatu den bezela, Antzuolako Mairuaren Alardea edo Festa bezala ezagutzen den honek ere aldaketak izan ditu. Hiru urtetan (1989, 2002 eta 2013) egindako grabazio hauek festaren bilakaera horren erakusgarri dira.

Dantza tradizionalari buruz Auñamendi Eusko Entziklopedian dauden sarreren zerrenda aurkezten da hemen. 700 sarrera inguru, herri, dantza, dantza-mota, urrats, festa, mozorro, elkarte eta taldeen arabera antolatuta.

Auñamendi Entziklopedia Bernardo Estornes Lasaren proiektu bat zen hasi zenean, 1969. urtean. Harrezkero, papereko bertsioa bukatu artean, etengabe gehitzen joan diren artikuluetako bakoitzak gure herriaren ondare kulturala are aberatsago egin du.

Andoaingo San Joanak ez lirateke gauza bera izango ekainaren 24an Azeri Dantza (edo Axeri Dantza) egingo ez balitz. Lizar Makil Dantza Taldeak hirurogeigarren hamarkadan, herrian bertan eta, batez ere, Adunan jasotako informazioari esker berreskuratu zuen dantza hau.

Tradizioaren arabera, Kabalkadak neguan antolatu eta egin behar ziren, inauteri aroan, hain zuzen ere. Hori kontuan izanik, Burgantzi Dantza Taldeak ospakizun horri lotutako emanaldi bat egitea erabaki zuen, eta hala, 1989ko igande-inauterian, dantza sorta aurkeztu zuten Nafarroa Behereko Aiziritze herrian.

Garai batean zapore latz eta elaborazio handirik gabekoa zen txakolin(a); gaur, bilakaera txalogarriari esker, hemengo gastronomian ohiko kontsumoko osagai nabarmenetako bat da. Gauzak horrela, azken urteotan jatorrizko izendapena duen eskualde bakoitzak (Arabako Txakolina, Bizkaiko Txakolina eta Getariako Txakolina) denboraldiko uztaren eta emaitzaren aurkezpena egiten du, eta leku horietan izan ohi da, Bakion, Zarautzen… non, azken urteotan eta behin baino gehiagotan dantzatu den, izen bera daraman dantza: "Txakolin(a)".

Azken urteotan, zenbait lan desberdinetan ari nintzela, Dantza Tradizionalaren inguruko zenbait mintzalditan aurkitu dut nire burua. Bitxia da, baina ez harrigarria, guztietan ikuspegi desberdinetatik aztertu dela gaia, baina ibilbidearen bukaeran, aurkeztutako esperientziak eta eskuratutako emaitzak beretsuak izan direla: