Dokumentuaren akzioak
Erraldoi erraldoiak
Izugarria da Iruñeko erraldoi eta kilikien iruindarrengan duten eragina. 1860. urtean egin zituen Tadeo Amorena arizkundarrak, egun hain ezagunak diren figurak. Beraz, 150 urte beteko dituzte erraldoiek aurki. Horrek esan nahi du iruindarrik zaharrenak ere jaso duela kilikien puxikakadarik eta ikusi dituela erraldoiak dantzan alde zaharreko karriketan.
Umeek beldurrez begiratzen diete, nerabeek aupari. Helduek gaztaroko oroitzapenek dakarten goxotasunarekin. Denek mirespenez.
Normalean, San Ferminetan, San Fermin txikitan eta San Saturnino egunean besterik ez dira haien logela ilunetik ateratzen, dantzara. Jendea beti haien esperoan dago, eta ateratzen diren aldioro ehunka lagun biltzen da inguruan. Askotan zaila egiten da pausoari jarraitzea, umeen gurditxo batekin tupust egin duzulako, bilobarekin doan aitona bidean gurutzatu zaizulako, argazkilariak argazkirik onena atera nahi duelako zure gonapean,...
Noizean behin, udalak ospe handiko bestelako ekitaldietan ere ateratzen ditu kalera.
Asteburu honetan autobus geltoki berria zabaldu dute Iruñean eta konpartsa izan da ekitaldietako protagonista. Erabaki populista samarra udalarena, inaugurazioa eta konpartsaren arrakasta lotuz, baina ezin ukatu beti dela gozatua erraldoiak dantzan ikustea, eta are gehiago erraldoiak dantzaraztea.
Larunbatean 10 mila lagun bildu ziren erraldoiak dantzan ikustera Iruñeko gotorleku ingurura.
Ez dut ezagutzen horrenbesteko ikuslerik duen dantza emanaldirik.
Dokumentuaren akzioak
Erantzun
Aritz Ibañez Lusarreta
Iruñea (1979)
Iruñeko Duguna dantza taldeko dantzaria 11 urte nituenez geroztik. Donostiako Argia taldean ere aritzen naiz dantzan. Eibarko Arrateko Amaren dantzarien kofradiako eta Andoaingo Santa Kruzeko ezpata-dantzarien kofradiako kide ere banaiz.
Jasotako azken erantzunak
- Aritz Ibañez Lusarreta on Euskararen zinta-dantza: euskal dantza, euskara eta komunitatea txirikordatuz
- Xabier Etxabe on Euskararen zinta-dantza: euskal dantza, euskara eta komunitatea txirikordatuz
- Aritz Ibañez Lusarreta on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Xabier Etxabe on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Anartz Ormaza Ugalde on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Aritz Ibañez Lusarreta on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Oier Araolaza on Zirtzilen liluraz, dantzarien funtzioaz
- Patxi Laborda on Nafar eta zuberotar dantzariak Bartzelonako 1929ko Nazioarteko Erakusketan
- Aritz Ibañez Lusarreta on Yanza yauci, zortzitan sinple eta burrunba dantza, 1920an Iruñean
- Ekaitz Santazilia on Yanza yauci, zortzitan sinple eta burrunba dantza, 1920an Iruñean
Egia da Erraldoeik Iruindarrengan sortarazten duten sentimendua berezia dela. Pena ematen dit jotzera joan ez izana, baina tira, denborak erranen du zer egiten dudan hemendik aurrera.
Aupa Iruñeko erraldoi eta kilikien konpartsa!! Besarkada handi bat guztieri nire partez ikusten dituzunean Aritz.
Ongi izan. Aio
Predikamendu handia dute, bai, Oier. Handiegia akaso. Aurrekoan, beste erraldoein dantzari batekin hizketan (eta entzierroaren inguruan esaten den gisan) arrakasta izanen dela erraldoien heriotza aipatu genuen erdi brometan.
Duela 50 urteko argazkietan giganteak ia bakar bakarrik ikusten dira alde zaharrean paseoan, orain ezin ibiliz (dantzatuz) aritzen gara.
Aitak esaten du antzinako zibilizazioen "totem"en gisakoak direla iruindarrondako, guztiok, punta batekoak zein bestekoak, gure sinbolotzat ditugun irudiak.
Iruñeko Alde Zaharreko Erraldoien konpartsako webgunea:
http://erraldoiak.googlepages.com/