San Juanak Aunitz Urtez

Ekainaren 24an, San Juan egunaren azken hondarrean, ohi baino dantzari gehiago elkartu ginen Untzaga plazan. Ezpalak jaialdian Iruñeko Duguna dantza taldeko lagunekin egitekotan ginen Aunitz Urtez ezpata-dantza zapuztu zigun euriak, eta egin ezinik gelditu ginen. Haren ordainetan San Juan gauean berriro ere gonbidatu genituen nafarrak, eta orduan bai, Kezkak urtero egin ohi duen soka-dantzaren aurretik dantzatu genuen denok batera Aunitz Urtez ezpata-dantza.

Iruñeko Aldapako San Ferminekoa eta Arratekoa batzen dituen ezpata-dantza da Aunitz Urtez. Juan Antonio Urbeltzek zuzendutako izen bereko ikuskizunerako prestatu zen bi ezpata-dantzak uztartzen dituen koreografia eta San Juan gauean, gaueko 23:15ean, ekin genion hura dantzatzeari. Arrateko ezpata-dantzariak egin genuen lehenengo sarrera, atzetik Joseba Lorenzo, Iruñeko dantzarien banderaria, zetorkigun gertu, guk plaza utzi bezain pronto bandera-arbolduz dantzatzan jartzeko. Ederra da benetan zetazko bandera musikaren erritmora olatuak eginez dantzan ikustea.

Banderaren dantza geldituta Dugunako dantzariek indartsu hartu zuten plaza. Aritz Ibañez taldearen buruan zuten eta Leire Leza, Julen Fagoaga, Mikel Tristan eta Ainara Ranera berriz, azkendari aritu ziren San Fermin Aldapakoaren ezpata-dantzan.

Nafarrek plaza utzi aurretik egin genuen Kezkako dantzariok bigarren sarrera,eta hauekin gurutzatuta Ander Garitagoitia, Luken Aranburu, Miren Hazas eta Jone Saez azkendariek hartu zuten aurrealdea.

Arrateko ezpata-dantzako zotzikoa egin ostean elkarri ezpatak emanda, ilara luzean antolatu genuen taldea, eta berdin egin zuten Dugunako dantzariek. Untzaga plazaren alde banatatik, paraleloan, bi taldeetako dantzariak danborraren erritmoa jarraituz hurbildu ginen erdialdera, bi parrilla osatu genituen orduan eta Oier Araolaza eta Aritz Ibañez horien gainean dantzan jarri genituen. Kapitainak alturan jarri orduko bi taldeetako azkendariak prest zeuden Gipuzkoako ezpata-txikirako. Eibartik Luken Aranburu, Miren Hazas, Ander Garitagoitia eta Eider Agirrebeña aritu ziren fin lanetan, eta Iruñetik aldiz, aurrekoek errepikatu zuten, Leire Leza, Julen Fagoaga, Mikel Tristan eta Ainara Ranerak.

Parrillak korrika desegin eta zubiak egin genizkion elkarri; Kezkakoen zubiaren azpitik pasa ziren Dugunakoak eta azken hauen azpitik pasata utzi genuen guk plaza.

Utzi bai, baina nafarrek egindako hurrengo zubiaren azpitik, txapela jantzita berriro ere plazara ziztu bizian sartzeko. Oraingoan ezpatak utzita, eta elkarri eskua emanda. Pasa den urtean aurkeztutako San Juan soka-dantza berriturako prest ginen. Sokak korrika Plaza hartu zuenerako, Luken Aranburu aurreskua eta Eider Agirrebeña atzeskua izan genituen berriro ere desafioan nor baino nor.

San Juan zortzikoaren erritmora dantzatzen dugu soka-dantza honen zati bat. Tarteka soka hainbat zatitan hausten da, eta nork-bere gustuko aldairak dantzatu ondoren ber-osatzen da soka aurresku eta atzeskuaren erakustaldiak jarraitzeko.

Urtero lez Usartzako txistulari taldeko kideak  izan genituen lagun soka-dantzan. Enrike Montero, Ainhoa Urkizu, Asier Castelos eta German Ereñaren txistu, danbolin eta atabalak jarri gintuzten dantzan aurtengoan. Musikariekin batera urteko omenduak ere San Juan soka-dantzako partaide garrantzitsu izaten dira, eta oraingoan Asier Serrano eta Eibarko Kalamua Judo taldeko kideak izan dira protagonismoa hartu eta sokan sartuta omendutakoak. Horretarako Oier Araolaza, Miren Hazas, Ander Garitagoitia eta Olaiz Agirrebeña zerbitzari lanetan hurbildu ziren aipatutakoengana.

Aurresku eta atzeskuak agurra eskaini zieten omenduei eta honen ostean sokan sartuta dantzari bilakatu ziren hauek ere. Dugunako lagunak ere gonbidatu genituen orduan sokan sartzera. Zubiak egin ostean, fandangoa eta arin-arina egin genituen soltean, eta urtero lez kalejiran utzi genuen denok plaza azkenekoz, hasi bezala, Untzaga plazan San Juan egunez ohikoa den baino dantzari gehiago bilduta.

Aunitz urtez ezpata-dantza eta San Juan soka-dantzako partaideak (Kezka dantza taldea)

Buruzagia ezpata dantzan: Oier Araolaza
Azkendariak ezpata dantzan:  Ander Garitagoitia, Luken Aranburu, Miren Hazas, Jone Saez (Arrateko zortzikoa) eta Eider Agirrebeña (Gipuzkoako ezpata-txikia)
Aurreskua soka-dantzan: Luken Aranburu.
Atzeskua soka-dantzan: Eider Agirrebeña.
Zerbitzariak soka-dantzan: Oier Araolaza, Miren Hazas, Ander Garitagoitia eta Olaiz Agirrebeña.
Talde osoa: Egoitz Blanco, Maider Otaola, Ainhoa Larrañaga, Amaia Rodriguez, Olaiz Agirrebeña, Joanez Plazaola, Maite Gonzalez, Leire Andikoetxea, Maitane Fariñas, Irati Egiguren, Jone Saez, Ekhi Zugasti, Unai Txurruka, Julene Usobiaga, Jone Lahidalga, Endika Arrillaga, Joen Amuategi, Esther Kareaga, Idoia Lahidalga, Amaia Gorrotxategi, Naroa Arrizabalaga, Maddi Alberdi, Maialen Zabala, Olatz Mandiola, Oier Ibarbia, Oier Araolaza, Miren Hazas, Eider Agirrebeña, Jone Saez, Ander Garitagoitia eta Luken Aranburu.

Argazki gehiago ikusi nahi badituzu hona Felipe Loiolaren sorta zabalago bat: