Badator XXXV. NFJ

Urtero lez, eta azkenean Covid aurretik egiten genuen moduan, aurten ere badator Nazioarteko Folklore Jaialdia. XXXV. elkartuko gara atzerriko bi talderekin ikuskizun eder bat eskaintzeko asmoz, uztailaren 22an, gaueko 22:30ean Maalako parkean. Aurten bisitatuko gaituzten taldeak Ginea-Bissauko "Netos de Bandim" eta Georgiako "University" izango dira, bakoitzak bere herrialdeko kulturaz bustiz Elgoibarko txokoak.

NETOS DE BANDIM - GINEA-BISSAU

Netos de Bandim Kultur Taldea 2000. urtean sortu zuen Haurren Lagunen Elkarteak, Bandim auzoko haur eta gazteen integrazio soziokulturala errazteko asmoz.

Taldearen helburu nagusia pobrezia larrian bizi ziren behartsuenei elkarbizitzarako espazio bat eskaintzea eta musikaren, antzerkiaren eta dantzaren bidez herritarren jardunbide egokiak irakastea zen.

Historian zehar taldeak eboluzionatu egin du urteetan zehar, Ginea Bissauko musika eta dantza tradizionala erakutsiz.

2000. urtean hasi ziren haur eta nerabe asko, gazteak eta helduak dira orain, eta taldearen funtzionamendu eta antolaketa egokirako funtzio desberdinak garatzen ari dira.

Talde hau ezinbestekoa izan da Ginea Bissauko Ondare Kulturala babestu, baloratu eta zabaltzeko.

UNIVERSITY - GEORGIA

“UNIVERSITY” taldea David Kikvadzek sortu zuen 1996an. “UNIVERSITY”k etengabeko programa bat aurkezten du, Georgiako izpiritua eta Georgiaren historian zehar izan diren aldaketak erakusten dituena. “UNIVERSITY” taldeak hainbat herrialdetako jaialdi askotan parte hartu du: Mexiko, Estatu Batuak, Brasil, Argentina, Espainia, Ukraina, Frantzia, Errusia, Belarus, Txina, Turkia, Italia, Portugal, Errumania, Bulgaria, Hungaria, Polonia, etab.

Georgiako dantzariek bakarka, binaka eta taldeka aurkezten dituzte beren dantzak. Dantzari bakoitzak plan komun baten betekizunen eta dantzaldiko adierazpenaren mende egon behar du. Aldi berean, beren indibidualtasunari eusten diote, hainbat dantzak beren arteko lehia eskatzen baitute indarrean, arintasunean eta mugimendu ausartetan.

Dantzarien papera interesgarria da. Berezko grazia eta xarma du, ballet klasikoarekin aldera daitekeena, non emozio eta sentimendu bakoitzak bere mugimendu tradizionala duen. Samurrak eta lasaiak dira, urrats txikiak egiten dituzte eta irrist egiten dutela ematen dute.

Gizonezko dantzariek ere oso teknika originala erabil dezakete, munduko beste edozein dantzarik ez bezala; behatzen gainean dantzatzen dute eta oinetakoetan inongo babesik gabe.

HARITZ EDT - EUSKAL HERRIA

Etxekook, lehendabizi, Nafarroako mendialdeko dantzak eskainiko ditugu, Erronkariko Ttunttuna. 

Ttun-ttuna Erronkariko zazpi herrietan dantzatzen zen garai batean, baina XX. mende hasieran galtzen hasi, eta galdu zuen azken herria Uztarroze izan zen. 1930eko hamarkadan berreskuraketa ahalegin batzuk izan zirela aipatzen da, hala ere, Izaban berreskuratu zen 1998ko uztailaren 4an.

Donostiako Argia dantzari taldeak 1969an ikasi zuen Erronkariko ttun-ttuna, Uztarrozeko jendearekin, eta ordundik maiz eskaini izan du bere emanaldietan.

Bigarren zatian, Nafarroako ipar-ekialdetik hegoaldera salto egin eta Cortesko paloteadoa eskainiko dugu. Jimeno Jurio ikertzaile nafarrak behin idatzi zuen “Paloteadoa dantza baino gehiago” dela, eta halaxe da, dantzez gain, bertso errezitatuak eta kritika sozial eta politikoa biltzen dituen antzerkia biltzen baitira bertan. Nafarroako Erriberako paloteado hau herriko zaindaria den San Migel egunean, irailaren 29an, egiten da. 

Ez da ezagutzen paloteado honen jatorria, baina 1883ko idatzizko aipamen zaharrenaz geroztik, ia etenaldirik gabe dantzatu da. Antzina gizonezkoek bakarrik egiten zuten dantzan, baina 1950-1960 emakumeak hasi ziren txertatzen.

Arropen historia ere aipagarria da: XIX mendean galdu egin zen jantzion erreferentzia zehatza, baina P. Barandiaranen lanari esker 1965ean, Frantziako herri txiki baten, antzinako paloteadore baten grabatua aurkitzen da. Gerora, 1994an, nesken jantziak estreinatzen dira.

Duela 15 urte plazaratu genuen Haritzekook Cortesko dantzak lehen aldiz. Hasieran Elai-alai Portugaleteko dantzariekin ikasi bagenituen ere, gerora, Cortes bertako Maria Alcaide dantza irakasleakin berrikasi genituen.Haritzekook taularatuko ditugunak honako dantza hauek dira: Paseo, Cortesias, Vals, Trenzado doble eta Jota.