Dokumentuaren akzioak
Dantza eta musika Martinez Compañonen eskuizkribuan
Sarrera
Baltasar Jaime Martinez Compañon (1737-1797) Cabredon (Nafarroa) jaio zen, etxe honetan. 1780an Trujilloko apezpiku izendatu zuten, Perun.
Zenbait urte eman zituen diozesia ezagutzen. Bidaietan ikusitakoak eta ikasitakoa jasotzeko, egiazko harribitxia den eskuizkribu bat eginarazi zuen: eguneroko ohiturak, antolakuntza erlijioso eta politikoa, landaredia, animaliak, ondare arkeologikoa, musikak, dantzak, hizkuntzak, erroldak, eraikinen planoak eta bestelakoak bildu zituen. UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen lan hori.
Eskuizkribua
Eskuizkribua bederatzi liburukitan banatua dago. 1400 akuarelatik gora biltzen ditu, eta 20 bat partitura. Apezpikuak erregeari bidali zizkion liburukiak (Karlos III.ari lehenik eta IV.ari gero), eta Errege Bibliotekan gordetzen dira egun. Osorik kontsulta daitezke hemen.
- I liburukiak bizimodu erlijioso eta koloniala islatzen du: pertsonaiak, eraikinen planoak, biztanle erroldak...
- II. liburukiak eguneroko bizimodu kolonial eta indijena jasotzen du: ohiturak, janzkerak, lana, hizkuntzak, musika...
- III, IV eta V. liburukiek landaredia jasotzen dute.
- VI, VII eta VIII liburukiak animaliei buruzkoak dira.
- IX. liburukiak leku eta material arkeologikoak biltzen ditu.
II. liburukia: dantzak
Esan bezala, II. liburukia altxor etnografikoa da. Jarraian liburuki horretan dantzarekin eta musikarekin lotura duten akuarelak jaso ditut. Nabarmena da meropolitik eramandako ohiturak eta bertakoak nahasi egin zirela. Izenburuak eskuizkribuan dauden bezala eman ditut. Izenburuetan klik eginez gero, irudiak tamaina handiagoan ikus daitezke.
Yndios bailando en el Patio de la Chichería
Negros tocando Marimba y bailando.
Danza de los doce pares de Francia.
Ydem de hombres vestidos de muger.
Ydem de la Degollación del Ynga.
Ydem otra de los mismos Yndios.
II. liburukia: musikak
Jarraian liburukian bildutako partiturak.
Musika guztiak hemen entzun daitezke
Allegro Cachua a Dúo y a quatro, con voces y Bajo al Nacimiento de Christo Nuestro Señor.
Allegro Cachua a voz y Bajo Al Nacimiento de Christo Nuestro Señor.
Allegro tonada El Congo a voz y Bajo para baylar Cantando.
Magestuoso Bayle del Chimo A violín y Bajo.
...Bajo y Tamboril para baylar cantando. [Índice:] Tonada del Chimo.
Allegro tonada La lata a voz y Bajo para bailar Cantando.
Allegro tonada la Donosa a voz y Bajo para bailar Cantando.
Allegro tonada el conejo a voz y Bajo para bailar cantando.
Andantino tonada para Cantar llamádase la Selosa, del Pueblo de Lambayeque.
Andantino tonadilla, llámase el Palomo, del Pueblo de Lambayeque para cantar y bailar.
Andantino tonada el Diamante para baylar Cantando de Chachapoias.
Allegro tonada el tupamaro, Caxamarca.
Allegro tonada el huicho de Chachapoyas.
Allegro tonada la brugita para cantar de Guamachuco.
Magestuoso Cachua la despedida de Guamacucho.
Andante Cachuyta de la montaña llamádase el vuen querer.
Dokumentuaren akzioak