Papera dantzan

Noizean behin inprimatutako komunikabideetarako kolaborazio batzuk egiten ditut. Sarerako idatzi, ala papererako idatzi, antzekoa irudi lezake, baina praktikan morrontza eta aukera desberdinak tarteko, emaitzak ere desberdinak izaten dira.

Paperera begira ari naizenean ia edukiak besteko garrantzia hartzen du tamainak. Zenbat karaktere? Eta esandako kopurura hurbildu beharrak eragin zuzena izaten du mamian. Batzutan, laburtu beharraren laburtuaz, esan nahi nuena ia alde batera utzita, ahal dudan esanda konformatzen naiz. Bestetan, eskatutako kopurura iritsi nahirik, bestela akaso esango ez nituenak esaten bukatzen dut.

Gaurko Berriarako Galdakaoko Andra Mari dantzari taldeari buruzko erreportajea idatzi dut. 5.500 karakterekoa izan behar zen testu nagusia. 50 urte bete ditu Galdakaoko Andra Mari taldeak, eta bi asmo nituen artikuluarekin. Batetik urteurrena ospatzeko antolatu dituzten zientoka ekitaldien berri ematea. Bestetik Andra Marik talde bezala euskal dantza tradizionalari egin dizkion ekarpenak nabarmentzea. Hasi naiz lehen zatiarekin eta konturatu orduko agortuak nituen 5.500 karaktereak, hainbeste dira eta egin dituzten gauzak! Bigarren zatia bi parrafotan egina nuen.

Idatzita nuena berrirakurri, eta demaseko txapa iruditu zitzaidan. Ekitaldi zerrendatze txosten bat bezain aspergarria. Ondorioz erronka jarri nion neure buruari, ea ekitaldi zerrendatze osoa ezabatu, eta azken bi parrafoak garatuz, alegia nire ustez interesgarrienak izan zitezkeenak xehetuz, gai izango ote nintzen 5.500 karaktereak osatzeko. Hasi eta egin, eta konturatu nintzen 10.000 izanda ere jarraitzeko moduan nengoela. Ondoren ekitaldi asko egin dituztela jakinaraziz lauki txiki bat prestatu nuen.

Azken emaitzarekin lehenengo zirriborrarekin baino gustorago geratu naiz, eta konturatu naiz, azken batean, nire testuak izan behar zuen kopuru zehatz horrek, behartu nauela testua gehiago landu eta horrelako itzulia ematera. Hala ere, pena hartu dut zenbait kontu interesgarri kanpoan geratu zaizkidala ikusita.

Erreportaje horrekin berarekin disgusto bat ere izan dut. Testuaren ondoan Mikel Goitia, Andra Mariko kideari egin diodan elkarrizketa dihoa. Elkarrizketa osoak 6.500 karaktere zituen eta eskatutako 3.500tara laburtzeko nahikoa lan izan ditut. Erantzun interesgarri batzuk kendu, esaldi batzuk trinkotu eta beste batzuk kozinatu, orain esaten den moduan. Baina, Berriako maketak oraindik ondo dominatzen ez ditudanez, elkarrizketari ez nion sarrerik idatzi. Ondorioz, Berrian bertan asmatu dute sarrera.

Zer gertatu da? Ba, Mikelen elkarrizketatik bi esaldi hartu eta bata bestearen segidan jarri dituzte, emaitza tamalgarriarekin, eta okerrena, nik esanak balira bezala aurkeztuz: «Herria dagoen moduan» ikusten du Mikel Goitiak folklorearen egoera, bide argirik topatu ezinik. Andra Mari taldeak, berriz, beti izan du garbi nondik jo. Bi esaldi horiek horrela bata bestearen segidan jarrita harrokeria itzela dirudite. Mikel Goitiaren elkarrizketa irakurrita argi dago berak ez duela esaten Andra Marik beti izan duenik garbi nondik jo. Urte askoan bere bidea garbi izan dutela, eta horri eutsi diotela esaten du. Baina gero, oro har, folklorearen egoeraz ari denean, Guk ere ez dakigu bide zuzena daramagun, baietz uste dugu da esaten duena.

Baina paperak horixe du. Diseinuaren morrontza handia dela, hutsunea nola edo hala bete behar, eta artikulua egin duena ez badago eskura, hurbilen dagoenak egiten dituela bete-lanak, artikulutik pare bat esaldi hartuta.

Andra Marikoekin lotsatuta nago orain, eta barkamena eskatuz idatzi diet, eta papera madarikatu dut, sarean horrelakoak gertatzea askoz zailagoa izateaz gain, behin gertatuta ere, erraz ezabatu daitezkeelako. Papera berriz hor geratuko da.