Indartsu, baina ez horren fin

Gaurko Berrian, Maskaraden inguruan idatzi ditudan pare bat artikulu argitaratu dira. Batean aurtengo Urdiñarbeko dantzarien prestaketa-lanetan aritu diren bi dantza-maisurekin izandako elkarrizketaren ondorioak bildu ditut. Jean Pierre Bordagarai eta Marxel Bedaxagarren hitzak jaso ditut bertan.

Oraingo dantzarien mailaz, lehengoak, dantzari onen dohainetaz eta abar mintzatu ginen. Gaur paperean ikusi dudanean titularrak min egin dit begietara. Uste dut ez dudala izenburuarekin asmatu. "Indartsuak, baina ez horren finak" jarri diot tituloa, eta gaur egungo dantzariei buruz dantza-maisuek esandakoa islatzen saiatu naiz hor, baina uste dut ezkorregi geratu dela, eta beraien iritzia ordea ona zen. Kontua da elkarrizketan lehengo eta oraingo dantzariak konparatuz aipatu zutela, beraien ustez, gaur egungo dantzari onak oso indartsuak direla, baina akaso lurreko urratsetan, indar erakustaldi handirik gabe egin beharreko horietan, estilo aldetik ez direla garai batekoak bezain finak. Hori guztia titularrean islatu nahi izan dut, eta emaitza txarra izan da, pisu gehiegi geratu baita alde negatiboan. Bueno, prentsa artikulu askotan bezala, espero dut titularraren ondoren testua irakurtzen duena konturatuko dela gauzak ez direla hain gordinak.

Beste artikuluan Zuberoako dantza teknikaren jatorriaren inguruan jardun dut. Kontua da askori harrigarria gertatzen zaiola herri-tradizio batean horrelako dantza teknika garatua, zorrotza eta egituratua aurkitzea. Aspaldi argitu zuen Jean Michel Guilcher ikertzaileak zein zen dantza teknika horren jatorria, baina iruditzen zait aurkikuntza horiek ez direla behar beste ezagutzen. Orain gutxi dantzaren inguruko norbaiti aipatu nionean hori "ba, hori teoria bat bakarrik da" bezalako batekin erantzun zidan. Askotan ondo ezagutzen ez ditugun azalpen mamitsuak gutxiesteko erabiltzen dira horrelako arrapostuak. Kontua da zuberoako dantza-tradizio tekniko horren jatorria azaltzeko ez dagoela beste teoriarik, ezta beharrik ere, Guilcherrena irakurri ezkero zalantza gutxi geratzen baita bestelako azalpenen bila hasteko. XIX. mendeko Frantziako akademia militarretan ohikoa zen dantza ikasketetan aurkitu zuen Guilcherrek zuberoako dantza tradizio berezi horren jatorria. Artikuluan labur azalduta dator hori, baina xehetasun gehiago nahi dituenak hor ditu Guilcherren lanak, eta Iparraldeko dantzei dagokien biblia-moduko hori: "La Tradition de Danse en Béarn et Pays Basque Francais".

Portzierto, nik ateratako argazkiekin argitaratu dira artikuluak. Argazkilari txar samarra naiz, baina horixe du argazkilaritza digitalak, mila argazki bota eta halakoren batean salbatzeko modukoren bat irten daitekeela!

Hemen artikuluak:

• Indartsuak, baina ez horren finak
• Teknika zorrotzeko dantzariak
• Argazkiekin ikusteko Pdf-k dituzue hemen eta hemen