Erromerien erokeria

Argia, Oier Araolaza, 2004/07/09.

Aurretik eta ondoren beste hainbat ekimen izan badira ere, nabarmendu nahiko nuke badirela ia 15 urte Gasteizko Folklore Eskolak hiri handi bateko plaza eder bat fandango, arin-arin eta larrain-dantzen dantzaleku bihurtzeko estrategia interesgarria bideratu zuela. Ekimen hori arrakastarekin kopiatu da plaza batzuetan eta porrotarekin beste zenbaitetan.

Gasteizko eskarmentuak bazituen zenbait irakaspen interesgarri. Adibidez ekimen xumeek ondo funtziona dezaketela, eta interesgarria dela sistematizatua izatea, alegia, ohitura errotu ahal izateko maiztasun egokian gauzatzea. Piezak tentuz aukeratu eta dantzatzeko moduko erritmoan eskaintzea komeni dela, eta dantzarako prest dagoen nukleo txiki bat egonez gero, xaxatzaile lana beteko duen dinamizatzaile on batek plaza osoa jar dezakeela dantzan. Aurten Zerain-en bideratu denak antzeko ereduari jarraitu dio.

Horien ondoan egun bakarreko erromeria erraldoiak sortu dira. Dantza bat "dantza nazionala" bataiatzearen txapelkeriaz oraindik osatu gabe gaudenean, orain "erromeria nazionalak" sortu ditugu. Jai mundialak izan nahi dute, handik eta hemendik hurbildutako dantzazaleen elkartoki, baina, su artifizialak bezala, eztanda egin orduko itzaltzen dira, tonaka erregai xahutuz eta zeruan izarrak ikustea eragotziko digun kea utziz. Erromeriak plaza eta herri guztietan sustatu, eta horiek funtziona dezaten oinarriak jartzen saiatu beharrean, dantzazale konbentzitu apurrak egun eta toki batean biltzeak erromeriaren ghettoa sortzeko lehen urratsa dirudi. Erromeriak folklorizatu, fosilizatu, eta urtean egun batera zokoratzeaz haratago, zaila da irudikatzea zein emaitza eskain dezaken horrelako ekitaldi batek.