Koko-dantzak 2023: Herensugeak masusten kontra-dantza ekarri zuenekoa

Goizeko zortzi-terdietan Errebaleko merkatu plazan lehen txapligu, kalejira, fox-trot, arin-arin, makila-dantza, kopla-kantu eta dantza eginda abiatu ditugu 2023ko otsailaren 11n koko-dantzak.

Iturburutik gora hasi gara baserriz-baserriko koko-eske eta koko-dantzetan: Amazabalegi Abeletxe, Amazabalegi Asola-aldea, Amazabalegi Gainekoa eta Amazabalegi Azpikoan harrera beroa egin digute. Dantza, gosari, hamarretako eta festa, koko-dantzez gain eguneko lehen habanera zein koko-marruen soka-dantzak egin ditugu festa betean.

Amazabalegi inguruetatik beherako bideek argazkilarien jolaserako aukera eskaini dute.

Pagei Abeletxe eguzkiak goiz hotza epeltzen lagundu digu.

Ixuan ume, guraso eta ikusle koadrila handia geneukan zain.

Usartzatik Akondiara bidean ondo berotu gara aldapan gora.

Berretxina Azpikora jaitsi ondoren azken aldapatxoaren gainean sumatu dugu harrera beroa genuela han ere esperoan. Egun luzatzen doa eta dantza eta dantza arteko jaki eta edariez gain, deskantsuak ere gero eta beharrezkoagoak zaizkigu.

Eskerrak goitik beherakoan ditugun zain Iturrua Gainekoa eta Iturrua Azpikoa. Eguraldi zoragarriarekin mendiaz eta paisaiaz gozatzeko aukera ere izan dugu.

Santa Kurutz atzean utzita hartu dugu kalerako bidea, musikari Adolfo Jainaga, Unai Narbaiza, Andoni Riaño eta Iraide Ansorenak markatutako erritmoaren doinura.

Herensugearen iratzartzea

Hamabost urte ondoren koko-dantzak bizirik eta hazten jarraitzen duten erakusgarri, izan dugu berrikuntzarik 2023 urte honetan. Errebaleko plazatik irten da koko-dantzen segizioa arratsaldeko Eibar herri erdiguneko kalejiran.

Kalejira, koko-dantza edo makila-dantza, soka-dantza eta masusten kontra-dantzaz gain baserrietan hasitako bidetik Arragueta kalian habanera lotuan dantzatzeko modua izan dugu Ekhi Zugasti batuta musikariei.

Mauxitxa txaranga batu zaio goizeko musikariei eta aspaldi egitekoen zerrendan genuen masusten kontra-dantza estreinatzeko unea izan da. Forjarien kantaren doinuak balts, kontra-dantza eta mazurka erritmoak hartu ditu Xabi Oruesagastiren modalketetan eta Hazas anai-arrebek sortutako herensuge buruari gorputza osatu eta dantzan jartzeko modua egin dugu.

Errebalen hasi eta Errebalen bukatu da koko-dantza, kantuz bukatu ere, Añorgako Dibertimendurako Beñat Gaztelumendik moldatu zuten Old Dirty Town-en Herri Zahar Hau kanta Eibarko koko-dantzetara egokituta:

Herri Zahar Hau

Amañatik Azitainera,
Ubitxatik Jardiñetara,
Isasin gora, Legarren behera...
herri zahar hau, herri zahar hau.

Mahatsaria, Urki ta Txonta
Txatar, burdiñ, tallar-zulua
pintada bat, garrasixa,
herri zahar hau, herri zahar hau.

Barren uger, kako, bentanak,
taladrina, lizun usaiña,
ederrena, ez zara baina...
herri zahar hau, herri zahar hau.

Sirenia, tornu-kantua,
Trokel, barauts, paboi orbanak,
bizi garan, bizi gaitun,
herri zahar hau, herri zahar hau.

Amañatik Azitainera,
Ubitxatik Jardiñetara,
Isasin gora, Legarren behera...
herri zahar hau, herri zahar hau.

• Koko-dantzak 2023 [argazkiak]