Kantiniersak maka beltza ordezkatu zuen

Maskaradetan agertzen den Kantiniersa (Viviandesa ere deitu daiteke) XIX. mende bukaeran agertu dela dakigu. Salaberry-k batez ere informazioa ematen digu: "Lehen ez zegoen Kantiniersarik maskaradetan. Bere ordez Makarela (edo maka beltza) bat zebilen zamaltzainarekin batera dantzan".

Sohütako Heguaphal etxean gordetzen den informazio batek gogoratzen digu 1870 inguruan familia inperialaren (Louis Lucien Bonaparte dirudienez) bisita baten ondorioz kantiniersak maka beltza ordezkatu zuela.

Hala bada, dio Miguel Angel Sagasetak, L. L. Bonaparte bi aldiz etorri zen Xiberora: 1857ko azaroaren 4tik 9ra eta 1867an. Miche Duvert-ek beste aukera bat ematen digu. 1882ko otsailaren 12an Santa-Grazin apaizeria eta autoritateak bildu ziren Espainiarako trenbidea zehazteko. Joseph Elgoyhen dantzari famatuari kantiniersa jantzi bat eman zioten eta lehen aldiz agertarazi zuen.

Segidan etorri ziren Atharratzeko festetan jantzi berdina eraman omen zuen, baina galtza gorria pisuegia zelako galtza-motz txuri batez ordezkatu zituen. Ohiturak dio Mauleko Hartxa izan zela lehen kantiniersa. Ligiko Pierre Apheceix Atharratzeko Kontoian Azken Maka beltza.

Non da egia? Denboran galdua seguruenik...

Adixkidiak egün hun, zer berri dügü Xiberun? 

Dantzari, Dantza maisu eta Maskaraden inguruko zonbait istorio.

Atalak:

• Armadan irakasten zen dantza
• Kantiniersak maka beltza ordezkatu zuen
• Baiona eta dantza-maisuak
• Umeen jantzi bereziak

• Kükülleroak oilarrak dira