Dokumentuaren akzioak
Agenda
Kresala: Hitaz Orhoit
Noiz: 2023/02/09 19:30Non: Hernani, Biteri Kultur Etxea
Hitaz Orhoit basakeriaren eta zentzugabekeriaren biktima ikusezinen oroimenez sortutako lana da, gehienetan emakumeak protagonista dituena. Pieza subliminala, argia eta aztarna bere errautsetatik berpizten den arimaren babes espiritualerako mantu gisa dituena. Idatzi gabeko alegoriak dituen mundu oso bat, zeinen gure barnean bertikalki murgiltzean -eta hori da gure sortze-modua-, burugabeko basakeria ahazten ez duena.
Sorgin gaua
Noiz: 2023/02/10 20:00Non: Ziburu
Sorgin gaua ospatuko dute Ziburun iluntzeko 20:00etan herriko plazan. Begiraleak taldearekin ez dira dantzak faltako.
Dantzaz: Basotik itsasora 2.0
Noiz: 2023/02/10 21:00Non: Azpeitia, Soreasu Antzokia
BASOTIK ITSASORA 2.0 formatu hibridoa osatzen duen proposamen bateratua da. Beñat Gerekak sinatzen duen ‘Basotik itsasora’ dokumentalaren 30 minutuko zati bat pasatzeak osatzen du formatu hibridoa, eta, ondoren, Josu Mujikaren ‘Basoa’ lana antzeztuko da. Haren besaulkiei buruz, ikusleek ‘Basotik Itsasora’ dokumentalaren 30 minutuko laburpena ikus dezakete. Beñat Gerekak sinatu du, eta iraganaren eta orainaren arteko mugak, giza migrazioak eta errefuxiatuen drama islatzen ditu. Haren begirada Gurs-en pausatzen da, Pau inguruan dagoen kontzentrazio-eremuan, non Hirugarren Errepublika frantsesak eremu bat eraiki baitzuen 1939an Espainiako gerraosteko milaka desplazatuak hartzeko. Nazien inbasioaren ondoren, leku hura kontzentrazio-eremu bihurtuko zen. Bigarren Mundu Gerra amaituta, 1946an, estatu frantsesak bere arrastoa ezabatu eta baso bat antolatu zuen. Baso horren eta historia haren aztarnen gainean —eta errepikatzeko beldurraren gainean—, Beñatek bidaia poetiko bat egiten du itsasorantz, eta haren gainean etorkizun hobea bilatzeko itxaropen arriskutsua zabaltzen dutenak. Hitzaurre horren ondoren, hamar interpretek hartuko dute parte ‘Basoa’ eszenatokian. Pieza hori Josu Mujikak koreografiatzen du, Iñaki Salvadorren konposizio musikalen bidez. Ahots horiek, Gurs eta errefuxiatuenak, zortzi koadro eszenikotan artikulatutako koru-lan baten abiapuntua dira, emozioa, fisikotasuna, samurtasuna eta oroimena bateratzen dituena. «Dantza bat, konpainiarena, oso fisikoa, ondo mugatua; lur askokoa, baina erortzen denaren bertikaltasuna gailentzen da, bai, baina altxatu egiten da; eta, beti ederra, optimismo-puntu batekin kabaretetik pasatzean, Gursen eremuak zituen kultura-etxetxetxoen oroitzapenean: kultura, alderdi guztietan, itxaropena elikatu eta bizitzari heltzen diona» (idatzi du Tealdobnavarrok). Zinemak mundu osoko belaunaldien bizitza markatu duten istorioak, gertaerak edo kontakizunak harrapatzea ahalbidetu badu, dantza gai da une horiek behatzen duen begirada garbia baino behar ez duen leku unibertsal batera eramateko. Bi hizkuntza edo poesiak aurrez aurre begiratzen dira orain, Dantzaz-ek —eta konpainia inguratzen duen familia handi horrek— forma eta diskurtso berriak aztertzen dituen proiektu batean, artea, oroimena eta gogoeta eskutik joan daitezen.
Puska biltzea eta inauteri dantzak
Noiz: 2023/02/11 07:00Non: Lizartza
Inaute larunbata baino astebete lehenago ospatzen dute inauteria Lizartzan. Asteburu osoan zehar kuestazioan aritzen dira dantzan. Larunbatean, goizean goiz hasi ohi dute kuestazioa. 7:00tan plazan elkartzen dira eta kalejira Uetako zubitik dantzari, txantxo eta txistulariekin hasten da. Horrela, ‘Diana’ abestuz hasiko da inauteria. Ondotik, 7:30ean puske-biltze edo kuestazioari ekingo diote dantzari eta txantxoak elkarrekin ospeletik. Baserriz baserri arituko dira tarteka inauteri dantzak eginaz. Eguerdia iristean, 13:30inguruan inauteri partaide guztiek kalejira egingo dute, Arrateko zubitik irtenda. Ondoren, denek elkarrekin bazkalduko dute herriko frontoian. Igandean aldiz, goizeko 12etan dantzariak kalean ibiliko dira puska biltzen gurdi, mozorro eta gainerakoekin batera. Ondoren, Lizartzako inauteri dantzak egingo dituzte Otsolar dantza taldeko dantzariek plazan: paseoa, lehenengoa, bigarrena, seigarrena, ostiko-dantza, etxe-dantza, lau ostiko, azken paseoa, makil-dantza eta brokel-dantza edo pala-dantza.
Puska biltzea
Noiz: 2023/02/11 08:00Non: Igantzi
Igantziko gazteak puska biltzean aterako dira herriko etxe eta baserriak trikiti eta pandero doinuekin alaituz. Goizeko 8etan herriko elkartean bildu eta baserri batzuk egin ondotik, herrira itzuli eta falta diren etxeak egingo dituzte.
Koko-eskea, koko-dantzak eta kokomarruen soka-dantza
Noiz: 2023/02/11 08:30Non: Eibar
Koko-eskea, koko-dantzak eta kokomarruen soka-dantza Eibarko baserrietan. Mamarruak, burburixuak, masustak, aixerixak, hartza, Petra eta Maria, Don Eusebio, Kattalin eta Manuela, Batista kojua, Arrateko Ama-Birjina, Martin Perratzailia, sasi-kartia eta koko-dantzariak kuestazioan arituko dira goizean goizetik. Lehen agerraldia 8:30ean egingo dute Merkatu plazan eta ondotik baserrietara abiatuko dira. Arratsaldean, 19:00-21:00 bitartean, Toribio Etxebarria, Untzaga eta Kalbeton kaleetan koko-dantzak Mauxitxa txarangarekin.
Zomorroak, puska-biltzea eta zahagi-dantza
Noiz: 2023/02/11 08:30Non: Arano
Inauterien azkenaurreko asteburuan irteten dira zomorroak Aranon. Goizean goiz herriko plazan geratu eta baserriz baserri joaten dira fandango eta arin-arina dantzatuz giro ederrean. Puska biltzea egin ostean, elkartean bazkaldu eta zagi-dantza egin ohi dute arratsaldean.
Kaskarotak
Noiz: 2023/02/11 09:00Non: Beskoitze, Uztaritze, Itsasu
Urtea hasi eta badatoz kaskarotak dantzan eta eskean. Urtarrileko eta otsaileko asteburutan Lapurdiko hainbat herritako gazteak puska-biltzen, dantzan eta kantuan ibiliko dira. Urtarrilak 7, larunbata Urtarrilak 8, igandea Urtarrilak 14, larunbata Urtarrilak 15, igandea Urtarrilak 28, larunbata Urtarrilak 29, igandea Otsailak 4, larunbata Otsailak 5, igandea Otsailak 11, larunbata Otsailak 12, igandea Otsailak 18, larunbata Otsailak 19, igandea Otsailak 25, larunbata Kaskarotak 2023
Ihote-dantzak, intxixuak eta sorginak
Noiz: 2023/02/11 09:00Non: Oiartzun
Inaute larunbata baino astebete lehenago ospatzen dira ihoteak Oiartzunen. Tradizioz, larunbat goizean auzoetan eskean aritzeko ohitura zegoen, baina gaur egun jaia handitu eta ostiraletik igandera bitartean ospatzen dira inauteriak. Intxixuak eta sorginak ere Oiartzungo ihoteetan, urtetik urtera herrian errotu diren pertsonaiak dira. Ostiralean, arratsaldeko 19tan, intxixu eta sorginei harrera egiten diete herritarrek. Larunbatean, goizeko 9etan baserriz baserri kuestazioa egiten du ihote taldeak, eta fandango eta balsa dantzatzen dituzte baserri bakoitzaren aurrean. Azkenik igandean, iluntzeko 19tan intxixu eta sorginei agurra egiten diete herritarrek.
Dokumentuaren akzioak
