Enkarterriko Carnestolendak

"Carnestolendas" garaia hurbil dago; Bizkaiko Enkarterrian Inauteriak izendatzeko erabiltzen zen gaztelaniazko antzinako terminoa da. Izen bera ematen zaio Enkarterrietako ekintza bereizgarrienetako bati, hau da, ikasleen eskariari Ostegun Gizenean. Ondoren Astearte Inauterietara eraman zen, "Carnestolendas" edo "Carrastoliendas" izenekin ezagutzen zen jaia, matxinada militarrarekin desagertu eta ondoren diktadura frankista borrokatu eta ezarri zen. Haurrentzako diru-bilketa hau, herrialdeko gainerako herrietan bezala, ostegunera mugatzen zen (Ostegun Gizena, Lardero, Egun Zur edo Egun ttun-ttun), eskolatik abiatuta eta irakaslearen zuzendaritzapean edo ardurapean.

Enkarterrietako eremuan (Barakaldo, Trapagaran, Abanto-Zierbena, Urtuella, Gueñes edo Gordexola) ezarritako ohitura da. Festa akademikoa zen, eta “Carrestoliendas”, “Carrastoliendas” edo “Carnestolendas” antolatzeko erabiltzen zen. Horrela, 6-15 urte bitarteko ikasleak 10-40 umeko taldeetan biltzen ziren, auzune, etxe eta baserrietan zehar puska-biltzea egiteko Ostegun Gizen, Igande edo Astearte Inauterietan. Normalean ez ziren mozorrotzen, baina batzuetan lumaz apaindutako kartoizko txano konikoak eramaten zituzten. Ohikoa da oilar bat (besapean, makila batean edo saski batean lotuta) eta bandera edo banderatxo bat eramatea. Kantuari erantzunez, poltsa batean uzten zuten dirua eta elikagaiak ematen zizkieten (txorizoak, arrautzak, intxaurrak, hurrak, gozokiak, etab.). Batzuetan, maisuak laguntzen zien, eta hark antolatzen zuen askaria.

Aiaraldean eta Laudion ospatzen zen oilarraren festarekin lotura handia duen jaia da. Ikasleak herrian zehar ibiltzen ziren, oilar kaiolatu batekin, bandera batekin, kapitain moduko batekin, eta eske-koplak kantatzen zituzten. Enkarterriko "Carnestolendas" eta Europa osoko antzeko jaiak bezala, martxoko oilar beltz edo oilarrari egiten zaio erreferentzia (gaueko izakientzako edo izaki gaiztoentzako beldurraren sinboloa eta pertsona, animalia eta ondasun materialen babes kristauaren adierazpena), kantuetan haurren esku heriotza bortitza eskatzen da (zuzenean lotuta oilarraren jokoarekin edo Oilarren Erregea pertsonaiarekin), bai eta aiztoaren kapitainarekin ere. Haurtzaroko ekintza sinbolikoz eta erreprodukzioz betetako egituraketa tradizionalaren isla, helduaroko ohitura eta antolakunde erreferentzialei dagokienez.