Dantzari prozesionalen segizioak (Hiru paragrafotan)

Prozesio-segizioak, barroko garaitik, jai-ospakizunaren zati batekin lotu izan dira (batez ere Corpus Christirekin). Ikusgarritasun koreografikoa, janzkera koloretsua eta animazio musikala nabarmentzen saiatu izan dira, prozesio erlijioso edo zibilak, pertsona ospetsuen bisitak edo erregetzaren ospakizunak eta poztasun publikoaren arrazoi oro handitzeko. Erritu edo ospakizun hori behar besteko aurrerapenaz egituratu eta kontratatu behar izaten zen. Talde ez egituratuak zein itxiak (8 edo 12 dantzariko taldeak, zuzendariarekin edo gabe) herritarren artean edo kontratatutako kanpoko taldeetan (valentziarrak, ijitoak, etab.) bilatzen ziren. Dantzetako parte-hartzea ere irekia izan ohi zen, gehienetan tresnekin lagunduta. Biek elizaren barruan egiteko aukera ematen zuten.

Lehenengoak gremioen inguruan sortu ziren, haien prozesio-dantzekin eta erlijio-figuren edo pertsona nabarmenen laguntzarekin. Orokorrean alardea edo dantza horien erakustaldia dantza zikloen bidez egiten zuten. Akonpainamenduko kriskitinen dantzak (zuzentzaileak edo Kalejirak) eta agurtzeko dantzak (entradillak edo kortesiak) bereiz daitezke. Prozesio eremutik kanpo, plaza publikoan alardea egiten zen beste tresna batzuk erakutsiz (makilak, ezpatak, arkuak edo zintak), tresna horiekin esgrimako keinuak edo talde trebetasunak erakusten zituzten. Ez dira falta bandera, giza gaztelu, oihu eta bibak. Antzeko koreografiak eta antzerkiak dantza maisuen eta musikarien sorkuntza izaten ziren.

Bestalde, tresnekin lotutako prozesio-dantzak (batez ere, ezpata handiak) elkarren artean lotutako hainbat ilaratan eratzen dira, eta aurreko pertsonaia batek (kapitaina edo gidaria) gidatzen ditu. Hark mugimenduak eta sortzen dituzten formak zuzentzen ditu (zubiak, gurutzeak edo traslazioak, ilara bakarra, arrosa edo parrilla, etab.). Ezpata txikien eramaileekin batera (ezpata txikiak) aritzen da lanean, eta, noizbait, atzealdeko pertsonaia edo "rabon" bat agertzen da. gremio elkarteei lotutako dantzak ere badira (batzuk marinelenak), eta, bitxia bada ere, jendeak dantzan parte hartzeko aukera ematen dute (ehun bat dantzari izan dira).