Dokumentuaren akzioak
Irudimena kaleen jabe
Karrozei azken ukituak ematen dabiltza Tolosan (Gipuzkoa). Baita Donostian, Gasteizen eta Bilbon ere. Karrozen desfileak eta inauterietako beste hamaika ekitaldi izango da hurrengo egunetan Euskal Herriko hainbat txokotan.
Bilbo. Ironiaz betetako desfilea
Ostegunean trapu zaharrak jantziko dituzte bilbotarrek, eta
ostiral goizean eskola umeak izango dira jaun eta jabe. Iluntzean
(20:00) Farolin eta Zaranbolas epaituko dituzte, Bilborocken.
Aratusteetako egun handia, baina, larunbatean izaten dute Bilbon.
18:00etan abiatuko dira, konpartsek deituta, 24 karroza Hurtado
Ametzaga kalean behera, Zazpikaleetara bidean. Karrikaldia, ostera,
18:30ean Jesusen Bihotzetik Plaza Biribilera. 20:00etatik aurrera
Aratustodromoa osatzen duten hiru agertokietan etengabe dantzatzeko
aukera egongo da. Igandean goiz hasiko da eguna putxera eta indaba
lehiaketarekin. Sei eguneko inauteriak asteartean bukatuko dira:
19:30ean abiatuko da sardinaren prozesioa Plaza Barritik Arriagara.
20:30ean egingo diote hileta.
Mundaka (Bizkaia). Aratusteak kantari
Datorren igandea zuri-zuria hasiko da Mundakan (Bizkaia).
Atorra gainean daramatela 12:30ean abiatuko dira Jose Mari Egileorren
etxepetik. Gitarra, mandolina, soinu, tinple, pandero eta beste hainbat
musika instrumenturekin dantzan eta kantuan jarriko dituzte
mundakarrak. 14:00etan iritsiko dira portura, han atorren kantu
zaharrak kantatzeko.
Arratsaldean marrauak barik, lamiak nagusituko dira. 18:00etan
agertu dira plazan, beltzez jantzita, aurpegia zurbil eta musu
gorri-gorriak. Gizonezkoek goizean erabilitako mozorroa erabat iraulita
irtengo dira emakumeak. Haien kantu eta zantzoekin herri osoa
aztoratuko dute.
Gasteiz. Ezpatari eta faraoiez kaleak hartuta
Sei eguneko egitaraua prestatu dute Gasteizen inauteriak
ospatzeko. Bihar emango diote hasiera hainbat abesbatzaren
emanaldiarekin. Aurten, Oihulari Klown antzerki taldeko kide Virginia
Imazek emango dio hasiera jaiari larunbat goizean. Ekitaldi nagusia,
baina, konpartsen desfilea izango da. Burgesak, faraoiak, ezpatariak.
Lau mila lagun baino gehiago ibiliko dira hiriko kaleetan gora eta
behera, erdiguneko Florida parkera heldu arte. Sasi guztien gainetik
dantza ikuskizuna ere ibiliko da erdiguneko kaleak girotzen. Sardina
erretzearekin batera emango diote amaiera jaiari astearte arratsaldean.
Zalduondo (Araba). Markitos sugarretara
Urte osoan egindako maltzurkeriengatik epaitu eta sutan erreko
dute Markitos Zalduondon (Araba), urteroko ohiturari jarraituta.
Mezaren ostean, herritik ibilbidea egin eta herriko plazan
zintzilikatuko dute, herriko gaitz guztien erantzule gisa. Beste
pertsonaia guztiak, predikaria, atsoa eta hartza tartean, 17:00etan
bilduko dira Markitosen ingurura herritik prozesioa egin eta gero.
Bestelako mozorroak ere ez dira faltako karroza desfilean. Hotzari
aurre egiteko, gainera, ardo beroa banatuko dute festa handira
gerturatzen direnentzat.
Donostia. 2.000 lagun inguru karrozen desfilean
Inauteriek iraungo duten bost egunetan 80 ekitaldi baino
gehiago izango dira Donostian, tartean, karrozen desfile ezagunak;
baina dantzaldi, kalejira, tailer eta lehiaketak ere antolatu dituzte.
Ekitaldi nagusiak asteburuan izango dira. Karrozen desfilean 2.000
lagun inguruk parte hartuko dute. 24 konpartsa izango dira karrozen
lehiaketan, horietako bi lehen aldiz aterako dira aurten: Intxaurrondo
auzoko Intxaur Txiki eta Pasaiako Ziripotz. Arratsaldeko bostetan
abiatuko dira. Geroago, 19:30ean, Donostiako konpartsa tradizionalen
txanda izango da.
Horrez gain, ostegunean, euskal inauteriak ospatuko dituzte
Eskola, Goizaldi, Trebeska, Arkaitz eta Kresala taldekoek. Parte
Zaharrean ibiliko dira eta 20:30ean emanaldi berezia eskainiko dute
Konstituzio plazan.
Tolosa (Gipuzkoa). Herria mozorrotuta
Jaien suziria bihar eguerdian piztuko dute Plaza Zaharrean, eta
ordutik asteartera bitartean festan murgilduko da Tolosa (Gipuzkoa).
Hain maiteak dituzten inauterietarako jai giroa ziurtatuta dago
tolosarrentzat eta bisitarientzat, 22 txaranga ibiliko baitira egunotan
herrian zehar, eta guztira 48 irteera dituzte programatuak. Karroza,
konpartsa eta aisialdi taldeetan, 250 lagun ere jardungo dira
alaitasuna partitzen. Hori bai, karroza eta konpartsek astelehenean
egingo duten ibilbidea zertxobait aldatu da, kolektorearen obrak direla
eta. Txosnen gunea aurten ere Euskal Herria plazan izango da.
Uztaritze (Lapurdi). Hartza nagusi
Hartzaro jaialdia ospatuko dute inauterietan Uztaritzen
(Lapurdi). Larunbat gauerako emanaldi berezia antolatu dute, gaueko
bederatzietan Kiroleta plazan izango da. Lehen zatian, Bodarin eskainiko du Anai gazteak dantza taldeak, eta bukaeran, Errumaniako Vagabotu txaranga ariko da. Ekitaldiaren bigarren zatian, Andrearen Uzta
estreinatuko dute, emazteek dantza transmisioan izan duten garrantziaz
gogoeta egiteko lana. Inauterietako asteartean, Zanpantzarren auzia eta
erretzea egingo dute, 18:00etan, Hiribehereko plazan.
Horrez gain, igandean, kaskarot txikiak eta gazteak ibiliko
dira herrian. Beskoitzen (Lapurdi) ere igandean dute egitekoa etxeen
itzulia kaskarotek.
Altsasu (Nafarroa). Sardiniako inauteriak, gonbidatuta
Segizioa eta oraingo antolamendu guztia eratu baino lehenago,
Altsasuko (Nafarroa) inauteriek ez zuten ordutegirik. Koadrilak
elkartzen ziren eliza atzeko kaleetan, eta odolez eskuak busti eta
gero, dantzaka hasten ziren jendearen artean. Orain, ordutegia badago.
Asteartean, arratsaldeko seietan-edo elkartuko dira denak Zelandiko
eskoletan, eta hortik aterako dira lerroan jarrita. Momotxorroak,
maskaritak, juan tranposoak, akerra... Aurten, Sardiniako
inauterietakoak gonbidatuta daude. Plazan denek egingo dute azken
dantza, kioskoaren inguruan.
Lantz (Nafarroa). Denak, Miel Otxinen aurka
Miel Otxin Nafarroako inauterietako pertsonaiarik
ezagunenetakoa da. Inguruan barrabaskeriak egin zituen lapurra ote den,
ala, oro har, gaizkilearen irudikapen orokorra ote den ez dute oraindik
argitu. Asteartea da egun nagusia. Orduan, herri osoa kalera aterako
da. Ziripot, baldar, Zaldikoren oldarraldiei eusten ahaleginduko da,
eta Zaldikoa, berriz, ferratzaileei ihes egiten saiatuko da. Azkenean,
Ziripot lurretik jasoko dute, Zaldiko ferratuko dute, eta Miel Otxin
harrapatu eta erre egingo dute herriko plazan. Eta Lantzeko zortzikoa
dantzatuko dute errautsen inguruan.
Testua honako kazetari hauek landu dute: Ibai Marurik, Anakoz
Amenabarrek, Alberto Barandiaranek, Irune Lasak eta Nagore Rodriguezek.
Dokumentuaren akzioak