Dantzaren hizkuntza elkar topatzeko

Dantzaz konpainiak 'Mintzo' estreinatuko du larunbatean Donostian, inkomunikazioa oinarri duen ikuskizuna

2010eko egitarauan «apustu arras ezberdina» egin dutela nabarmendu du Filgie Claverie konpainiako zuzendariak. Batetik, koreografo berriekin lan egiteko apustua egin du konpainiak. Hain zuzen, Dantzaz-en bi urtez aritu eta egun Nurenbergeko Balletean (Alemania) ari da Sophie Antoine, eta Dis-Connected koreografia prestatu du Mintzo-rako. Elkar ezagutzen ez duten hainbat herrialdetako dantzariz osatutako taldea da piezaren ardatza; dantzarien topaketaz, elkargune horretara iristeko gorputzaren hizkuntzaz, komunikazioaz eta inkomunikazioaz ari da.

«Europako koreografo handiekin lan egitea erabaki dugu, dantzaren aniztasuna erakusteko», Claverieren hitzetan. Hala, Hilde Koch dantzari eta koreografoaren bi proposamen interpretatuko dituzte Mintzo-n. Batetik, iaz Viktoria Eugenian estreinatutako Torque pieza. Eta bestetik, Laurie Andersonen musikan oinarritutako Smoke Rings -larunbatean estreinatuko da-. «Pieza honek umorea du, musikaren testua nahiko absurdoa da, ez du ez hanka ez buru. Baina erritmo errepikakor horrekin, dantzari hauekin beste saltsa batean sartu nahi izan dut». Lau dantzari aukeratu ditu horretarako. «Niretzat, koreografo gisa, erronka bat da beste hizkuntza mota batzuk bilatzea». Kochen ustez, dantzarientzat ez ezik, koreografoentzat ere bultzada garrantzitsua dela uste du.

Atzerriari ateak zabaltzea

Jone San Martin dantzari eta koreografoak, berriz, Gorputitz pieza prestatu du ikuskizunerako. Konpainia osoarekin prestatu du pieza, «guztiekin maiteminduta» dagoelako. «Argia-musika-ekintza kontestutik ateratzen den pieza egin nahi izan dut; taula gaineko espazioaren esplorazioa landu dut, eta musikak nola eragiten digun ere aztertu dut».

Donostian lan egiteko aukera guztiz berria eta eskertzekoa da, San Martinentzat. «Dantzaz-en proposamenetik interesgarria iruditu zait hemendik atzerrira ateak irekitzea. Gu kanpoan ari gara lanean, eta zubi hori garrantzitsua iruditzen zait: non dauden haiek, non gauden gu, non elkar topatu dezakegun, eta zer ekar diezaiekegun Donostiako ikusleei». Dantzaz-en proposamena «erabat profesionala, irekia eta oso suharra» dela dio koreografo donostiarrak.

Konpainia gaztea

2002an sortu zen Dantzaz konpainia, eta hastapenetik «edozein modutara dantza garatzea» izan du helburu, Claveriek azaldu duenez. Helburu hori lortze aldera, bi lan tresna nagusi ditu egitasmoak. Batetik, eskoletan egiten dituzten sentiberatze kanpainak. Urtarriletik hona 88 tailer egin ditu Dantzaz-ek ikastetxeetan, eta 800 bat ikaslek parte hartu dute. «Hau, guretzat, geroari buruzko urrats izugarri inportanta da, dantzarako publiko baten eraikitzeko».

Bestetik, konpainia bera aipatu du dantza garatzeko helburu horretan lan tresna nagusi gisa. Normalki hamar dantzarik osatzen dute taldea, baina orain bederatzi dira, Sophie Antoinek kontratua lortu baitu Nurenbergen. Konpainia sortu zenetik 32 dantzari aritu dira, eta haietatik 23k lortu dute kontraturen bat Europako talderen batean. «Arrakasta garrantzitsua da guretzat, horregatik baitakigu gure helburua, dantzari profesionalen prestatzea, lortzen dugula emeki-emeki».

18 eta 23 urte artean dituzte taldekideek, eta Dantzaz-ek urtero egiten duen hautaprobaren bidez aukeratzen dituzte. Orain bi aste egin zuen aurtengoa, eta 157 hautagai aurkeztu ziren. Europa osotik iritsitako gazteek parte hartu zutela nabarmendu du zuzendariak: Euskal Herrikoak ez ezik, Katalunia, Frantzia, Espainia, Belgika, Suitza, Suedia, Finlandia, Portugal, Alemania, Txekia edo Poloniatik iritsitakoak ere izan ziren. «Zinez lortu dugu Europa osoan onartuak izatea gazte konpainia on baten moduan».

Dantzaz-era hurbiltzen diren gazteek dantzari profesional bilakatu nahi dutela uste du Claveriek, «eta badakite gurekin lan eginen dutela». Irailetik ekainera, esaterako, 40 emanaldi egin dituzte, askotariko agertokietan: hala nola Donostia erdiguneko azoka batean performance bat, Herri Urratsen beste saio bat, eta Pragan eta Stutgarten. Datozen sei hilabeteetarako ikuskizunak lotuta dituzte jada, tartean uztailean izango dena, Euskal Herria Zuzenean jaialdikoa. «Eskatzen diguten leku guztietara joaten gara; saiatzen gara ahal den leku guztietan dantza zer den erakusten».