Ezustean harrapatu zituen ia guztiak. Soilik musikariak eta dantzari gutxi batzuk zekiten bere asmoen berri. Amanda, Cirbie-ren neskalaguna, Cirbie ezagutu ondoren hasi zen harremanetan sartzen euskal kulturarekin eta, jatorri euskalduna ez badu ere, geroztik emanaldi garrantzitsu guztietara laguntzen dio. Ez zuen berak batere pentsatu ere egingo joan den maiatzaren 22an zer behar zuen gertatu, taldeak dantza bat bukatuta bi dantzarik eskutik heldu eta oholtza gainera eraman zutenean Salt Lake Cityko Living Traditions jaialdiaren erdian. Kalez jantzita eta dantzariz inguratuta, juxtu ohartu zen txistularia eta soinujolea Agurra jotzen hasten zirela eta Cirbie-k bere ohoretan dantzatzeari ekiten ziola. Ez zuen ulertzen zer zen hura guztia. Soilik dantza bukatuta Cirbie belaunikatu eta eraztuna eskuetan ikusi zuenean ulertu zuen, eta eskuak ahora eraman zituen, bere eztarritik "oh, my God" emozionatu bat ateratzen zela. Baiezkoa eman zionean inguruko guztiak txaloka lehertu ziren eta besarkadak eta zorionak barra-barra banatu. Egiazko emozio olatu batek guztien aurpegi alai eta irribarretsuak busti zituen.
Nola bururatu zitzaizun eskua eskatzeko modu hori?
-Ez zitzaidan leku eta inguru hoberik bururatu. Euskal kultura garrantzitsua da oso niretzat eta dantzariak eta Klubekoak [Utah Basque Club, Utah-ko Euskal Etxea] familiakoak bezala ditut. Gure lagunak, euskal zirkulu barne eta kanpokoak, bertan zeuden eta euretako batzuk konplize egin nuen. Hasiera batean Amanda zinez harritu zen agerlekura eraman zutenean, Aurreskua ohoratzeko dantza baita, eta keinuekin 'zergatik niri' galdetzen zuen. Bakarrik belauniko jarri nintzenean ohartu zen. Urte t'erdi pasea daramagu elkarrekin eta oso ondo joan zaigu. Maiteminduta gaude eta denbora honetan gure kulturaz eta gure jendeaz ere maitemindu da... baita gure janariaz ere (irri egiten du). Iaz Athletic ikustera ere eraman nuen, leoiak Boisera etorri zirenean jokatzera, eta geroztik athleticzale bat gehiago bihurtu da. Gure taldeak, Utah-ko Triskalariak-ek, dantzatzen duen jaialdietan nire txapela jantzi eta niri baino hobeto datorkiola esaten du (irria). Orain elkarrekin goaz Klubean Sonia Castañon-ek ematen dituen euskara klaseetara; Sonia hemen jaioa da, baina bolada batean Ondarroan bizi izan zen eta lan ederra ari da egiten klaseekin. Gernikara joaten garenerako oinarrizko esaldi eta hitzak kontrolatu nahi ditugu hango familiari euskaraz egin ahal izateko.
AEBetan jaiotako bigarren belaunaldikoa zara. Zure aitona-amonak egungo Utah-ko Euskal Etxea sortu zutenetakoak dira.
-Eurak markatu zuten bidea. Euskaldin legez hazi gintuzten seme-alaba eta bilobak. Neure argazkiak baditut, bi urte nituela, dantzariz jantzita eta ikurriñarekin. Zorte handikoa izan naiz tokatu zaizkidan aitona-amonekin. Amuma [Madalena Zatica] eta aitxitxe [Jaime Sangroniz] Gernikaldekoak dira eta bonbardaketaren ostean etorri ziren Estatu Batuetara, hemen zerotik hasteko. Etxeko hizkuntza euskara izan zuten euren lau seme-alabentzat eta amumak gaur egun ere segitzen dit euskaraz egiten. Gustukoa dut hori. Oso jende indartsua dira, jende itzela. Eurei esker euskal kulturak bizirik segitzen du gure familian eure seme-alaba eta bilobengan. Gaur egun 90tik gora dauzkate biek, eta zorte ikaragarria izan dut hainbeste denboraz eurekin kontaktuan egon ahal izateaz.
Zure aurretik zure ama eta izeko dantzari eta irakasle izan ziren Utah-ko Triskalariak-en.
-Gauza ezin pozgarriagoa da gazteei edo ez hain gazteei euren kultura irakastea, eta ikustea ikasten doazela eta praktikatzen ongi pasatzen dutela. Asko betetzen nau nire kultura atxikitzen laguntzeak. Seguru egon nahi dut, eta nire eskuetan dagoen guztia egingo dut, bizirik segi dezan Utah-n. Ama eta izeko Pilar Utah-ko Triskalariak-en aurreneko taldeko kide izan ziren eta nik zinez nahi nuke nire seme-alabek segitu ahal izatea esaten guztiok ontzi berean gaudela eta belaunaldi berriek txanda hartzen digutela.
Izango da galdetuko duenik: Eta zertarako hau guztia? Zentzurik ba al du Utah-n euskalduna izateak?
-Niregandik banaezina den zerbait da, nire euskal kultura neu naiz. Klubean eta dantza taldean anai-arreba edo lehengusuak bezala gara, familia handi bat osatzen dugu. Hori irakatsi ziguten eta harro nago horretaz. Euskalduna naiz eta Utah-ko euskalduna, gainera; ezin dut ekidin.
