Barkoxe prest da XX. mendera itzultzeko

Barkoxe herriak aurten emango duen Xahakoa pastorala hiru alditan antzeztuko dute, zehazki uztailaren 25ean eta 31n, eta agorrilaren 8an. Hiru agerraldiren artean aukerarik izango dute, beraz, Zuberoako antzerki zaharraz zaletuta daudenek. Haatik, argi jakin behar dute aldi bakoitzerako 2.000 ikusletara mugatuta egongo direla lekuak. Hortaz, aurretik hartzea gomendatuta dago, antolatzaileek ez baitute finkatutako kopurutik jende bakar bat ere gehiago hartuko.

Zuberoan bizi ez diren pastoralzaleentzat aukera berezi bat dago: Interneten bitartez lekuak erreserbatzea www.xahakoa.org webgunean. Mendeetan barrena bidea eginik, pastorala Interneten baliatzera iritsi da orain.

Lekua segurtatua izango duen ikusleari ez zaio damutuko Barkoxerako buelta, ikusgarri dotorea paratu baitute Patrick Keheille Kanpo idazleak, Jean-Fabien Lexardoi errejentak, Sophie Larrandaburu kantarien trebatzaileak eta Catherine Artzanuthurri ballet irakasle eta satan dantza-jauzi egileen eskolatzaileak. Hogeita lau jelkalditan banatuta dagoen trajeria honek Barkoxek XX. mendean bizitutako gertakarien ildoa lantzen du. Kontakizunaren ardatz nagusitzat, Alexis Etxekopar Attuli barkoxtar koblakari eta kantu idazlearen (1924-2005) bizi-urratsak gogorarazten dizkigu Keheilleren obrak. Zuberoatik kanpo oso gutxi ezagutua bazen ere, denen gogoan dira Attulik ondutako hainbat eta hainbat kantu: Algarri esküak emanik, Bedatsean, Bortü txoria, Leheneko denboran, Sor leküa kitatü, Oilar zaharra... eta ororen artean ezagutuena: Xahakoa.

Attuli bizi izan zen garaian gertakari asko izan ditu Barkoxek, atseginezkoak eta atsekabekoak: II. Mundu Gerran aleman nazien okupazio garai latza, erresistentziari barkoxtar batzuek emandako laguntza garestia, 1946. urteko maskaradetan lehen aldiz emakumeak gizonezkoekin batera egotea, Pierres Topet Etxahun Barkoxe koblakariaren bizitza kalapitatsuaz pastorala bat ematea 1953an -Pierre Bordazarre Etxahun-Iruri-k idatzi zuen, eta Euskal Herriko gai bat aipatzen zuen lehendabizikoa zen-, Barkoxeko beste seme garrantzitsu batzuek -Lohidoi, Marxe Eihartzet, Germain Lexardoi- Zuberoako euskal kulturaren alde eginiko lan handia... Horiek guztiak eta gehiago biziaraziko dituzte pastoral honen bertset, abesti eta koreografiek. Nabarmentzekoa da ere Xahakoa pastoralaren pertsonaia nagusi Attuli eta Marxe Eihartzet dantzari paregabea gaztaroan, helduaroan... baita zeruan ere antzeztuta daudela pastoralean !

Karguetan, txandakatzeak

Hiru agerraldi Barkoxen bertan emateaz gainera -agorrilaren 8koa gauez izango da-, Xahakoa pastoralak badu beste berezitasunik. Horien artean da lehen perediküa eta azken perediküa kantatuko dituztenak desberdinak izango direla agerraldi batetik bestera. Hautu hori eginda, Jean-Fabien Lexardoi errejentak ahal bezainbat barkoxtarri kargu garrantzitsu bat edukitzeko aukera eman nahi izan die. Horrela, 19 lagunek abestuko dituzte lehen eta azken peredikuetako bertsetak !

Lehen perediküa kantatuko dutenak hauek dira: Johañe eta Jean-Pierre Luro, lehen emanaldian; Mado Andere eta Aña Iriart, bigarren emanaldia; Christophe Galant eta Henri Artzanuthurri, hirugarren emanaldian. Azken perediküa abestuko dutenak, berriz: Sophie Tourreuil, Monique Lexardoi eta Maddalen Luro, lehen emanaldian; Mattin Agor, Gillen Gamiotxipi, Pierre Iriart eta Xabi Barneix, bigarren emanaldian; Marie Uhurriborde, Fabienne Andere, Maritxu Galant, Maddi Lexardoi, Katti Xabalgoiti eta Teresa Agor, hirugarren emanaldian.