Arbolak

'The Tree of Life' filmean, haurtzaroko kulunkak eta zabuak ipintzeko lekua zen arbola, familia giro zorion-tsuaren abaroa eta desagerpen mingarrien ondorengo kimu berrien esperantza; zuhaitz genealogikoa («gu sortu ginen enbor beretik sortuko dira besteak»). 'Bonsai' film txiki bezain freskoak bestelako zuhaitz bat du ardatz: protagonistak adarretan ipinitako alanbreen bidez nahieran zizelkatu nahi duen bonsai txikia («adarrei balizko elurraren pisua emanez»). Bonsaia hemen norbere apeten arabera makurrarazi nahi den natura puska bat da, pertsonaia nagusiak bere premien neurrira moldatu nahi lukeen maitalearen irudikapena. 'Los pasos dobles' filmean, aldiz, baobab sendoa bizilekutzat hartu eta bertara igota -Buñuelen 'Simón del desierto' hartan legez- xaman bilakatzen da gazte bat. Hortxe da 'Bi anai' ere, apaizaren sagasti eta guzti.

Zinemaldiko arbolarik hunkigarriena, ordea, 'Pina' filmeko giza-arbola izan da. Wim Wendersek Pina Bausch koreografo eta dan-tzariari buruz egindako maisulan honetan, dantzari bat agertzen zaigu, zuhaitz gazte bat daramala, lurrez bildutako sustrai eta guzti, bizkar-zorroa bailitzan arbola bizi hura. Geroxeago, dantzaria bera bilakatuko da zuhaitz, beste dantzari batek burutik behera lurra palakadaka botatzen diolarik, giza-arbola «lurperatu» edo «landatzea» helburu balu legez. Film honek ihes egin badizue, ez galdu aretoetan estreinatzen denean. Eta batez ere, ez Pina Bauschen aholkua ahaztu: «Dantza, egin dantza; zuenak egin du, bestela».