Aldaketa urtea

Antzerki eta dantza kritikaria

Nik behintzat, ez dut lehenengo begiradan aldaketa handirik antzeman: jaialdiaren izaera eklektikoari jarraiki, denetariko estiloak egon dira, balet klasikotik hip-hop-era eta antzerki-dantzatik estilo garaikideraino. Euskal Herriko konpainiak hiru izan dira -Maritzuli, Ertza eta Kukai-Tanttaka-, eta euskarak ere bere lekua edukitzen jarraitu du saioen aurreko aurkezpen grabatuetan eta programazioaren liburuxkan. Gainera, eta betiko erara, Biarritz Cultureko giza taldeak efikazia handiz eraman du guztia, profesionaltasuna eta poza elkarren lagun zituela.

Begirada sakonago batean, ordea, aldaketarik handiena da Malandainek koreografo bezala dauzkan kontaktuak baliatu dituela konpainia handi batzuk -Dansk Dans Teater, Suediako Operako Errege-Baleta eta Nederlands Dans Theater 1...- Miarritzera ekartzeko, jaialdiaren kategoria igoarazi nahian edo. Kontrako platerean, aldiz, bazter utzita geratu dira Claverieren garaian etortzen ziren munduko hegoaldeko proposamen aberasgarriak, eta hori galeratzat jo behar dugu, ezinbestean. Bestetik, aurten nabaria izan da programatu diren lan askok testuen eta dantzaren arteko harreman emankorra azaleratu dutela -2nd Person, Pousse-toi, Hnuy Illa, Io sono Je suis Ich bin, Kridt, Shadowland...-, eta arlo berean kokatu behar ditugu dantzaren notazioari buruzko erakusketa eta gaiarekin lotutako hitzaldiak.

Lehen aipatu bezala, zuzendari artistiko berriak ahalegin berezia jarri du sona handiko europar konpainietan, eta Nederlands Dans Theater 1ek Gare du Midi bete zuen jaialdi amaierako emanaldian. Izan ere, zaletu askok ikusiak genituen konpainia bereko 2. eta 3. formazioak, baina lehena ez, eta Lightfoot Leon, Cristal Pite eta Jiri Kylianen egitarau hirukoitzean zehar keinu aberastasun itzela, sakontasun handiko eszenatokiak, muturreko abstrakzio maila, sujeritzeko gaitasun bikaina eta ideia koreografiko zaparrada mardulak jaso genituen hiru koreografo handien ideietatik eta maila sinestezineko dantzariengandik.