Mascaradas de la Península Ibérica

Egilea: Oscar J. González
Formatua: Liburua
Editorea: Oscar J. González
Data: 2014/05/27

"Liburu honek Iberiar Penintsulako maskarada nagusienak batzen ditu" dio 722 orrialdeko liburu honen prologoak. Penintsulakoez gain Balear eta Kanariar uharteak ere sartu ditu zaku berean, eta Pirineotan mugaz bestaldeko herririk ere agertzen da.

Egilearen sarreraren ostean mapa batean liburuan jasotako herrien kokapena agertzen da, kolorez eta zenbakiz. Guztira 319 fitxa jaso ditu, denak ere maskarada izenburupean. Kolorez desberdindurik agertzen dira, baina banaketa honen irizpedirik ez da azaltzen. Aurkibidea dator jarraian koloredun zenbaki bakoitzaren ondoan leku izena identifikaturik. Ondoren Maskaraden egitura izenburupean, neguko solstizioaren inguruko erritua ere eskematikoki jasoa ageri da.

Fitxa bakoitza, herria eta probintziaren izenaz gain, idenfikazio zerrendatxo batek irekitzen du:

Ospakizunaren izena
Ospakizun data
Ospakizuna galdu eta berreskuratu zeneko data (biak baleude)
Pertsonaia beltzak deitzen dituenen zerrenda
Pertsonaia zuriak deitzen dituenen zerrenda
Irudikapen edo antzezpen pertsonaiak deitzen dituenen zerrenda
Armazones deitzen dituenen zerrenda (egurrezko egiturak alegia)
Egiten diren dantza motak
Musikarien zerrenda, erabilitako instrumentuez izendaturik
Mayo, Maiatzeko Arbola edo Donien Atxa jartzen ote den

Ondoren deskribapen testuak eta argazkiek (zahar edota gaur egungo) osatzen dute fitxa. Bukaeran berriz, berriemailearen izena, adina eta informazioa jasotako data agertzen dira, eta zenbaitetan argazkiak edo bibliogafia nondik atera dituen ere bai, ez beti.

Besteak beste, gureak bilatzen hasita, Bizkaian Markina-Xemeingo aratusteak, Lizartza, Abaltzisketa, Antzuola eta Eskoriatzako inauteriak Gipuzkoan, Zalduondo, Oion eta Saratsuko ospakizunak Araban, Uztaritzekoak Lapurdi aldean, eta Nafarroan Torralba del Río, Orbaizeta, Arizkun, Beintza-Labaien (dagoeneko desagertutako inauterien gaineko aipamena), Altsasu, Unanu, Zubieta, Ituren, Lantz, Otsagi eta Luzaideko inauteriak aurkitzen ditugu bertan jasoak. Zuberoako maskaradak, nahiz eta orohar probintzia guztiko ospakizunaz jardun, Donapaleun kokatzen ditu egileak, ustez bertan jaso zuelako libururako informazioa.