Goizuetako folkloreaz. Bertako hizkeran

Egilea

Patziku Perurena

Formatua

Liburua

Editorea

Patziku Perurena

Data

2024/12/01

Goizuetan 1547-1976 bitartean ezagutu edo jaso izan diren dantzen inguruko hainbat kontu jaso ditu Perurenak. Besteak beste, Sanjoan dantza, alardea, ezpata-dantza, San Migel dantza, axeri-dantza, ingurutxoa, zahagi-dantza... Dantza horien transmisioan paper garrantzitsua bete duten dantzari, dantza-maisu eta musikariei ere erreparatu die.

Goizuetako folkloreaz. Bertako hizkeran lana osatzeko bi iturri nagusi erabili ditu Perurenak: elkarrizketak eta udal artxiboa. Ahozko testigantzak bere horretan transkribatu ditu, beraz, hor Goizuetako hizkera jasotzeko ahalegina ere. Elkarrizketak 2015ean eginak dira eta artxibo lana 2008an egin zuen.

Aurkibidea

• Lanaren azalpen laburra

• Laburdura batzuk

I. Dantzak

• Goizuetako Sanjoan dantzen ordenantzak (1547)
• Hiru erreginak falta
• Armen alardea plazan (1579)
• Hiru festa egun handi, beste oroz gain
• Ezpata dantza, udal kontuetan (1605-1746)
• Anjel Elizegi Lujanbio: ezpata dantzari, tiple...
• Ostiral Santuko San Migel dantzari
• Axeri dantza, Tomas Arribillagak kantatua
• Ingurutxoa
• Zahagi Dantza
• Gerra aurreko giroaz kontu batzuk
• Baltsen, dantza lotuan... ezin ibili (1926-1956)
• Tifanitxok izandako esitoa (1968-1976)

II. Dantzari erakustun, zale amorratu, eragile

• Iruñeko seminarioan ikasitakoen eragina

• Joxe Luis Arozena: kantari, dantzari, gitarrajole...
• Luis Inazio Lujanbiorekin hizketan Artzegin
• Bertako zaletasun eragilea
• Xole Etxegia: kantari, koruan, dantzrai, NAIGIn bajista, zeharkako xirula
• Patxi Irribarren: dantzari, dantza erakustun, kantari...
• Esteban Arotzena: herri bertsolari, bertso idazle, koruko kantari...
• Pauleneko Lekuonatarrak: bertso, banda, dantza, kanta, koru...

III. Goizuetako banda

• Goizuetako banda (1925-1929)
• Gaitaren eragin apurra Goizuetan
• Joxenton Elizegi, Gainddegikoa: txindak, peña, kanta, antzerkia, korua...

IV. Kordiona

• Joan Batista Uitzi, "Artantxu Xarra" (1876-1967)
• Lau senide ukutar, soinujole: kordiona, rekintoa, sasofoia, klarinetea...
• Joxe Joan Lujanbio: sasofoi jole, klarinete jole, zapatari, barbero...
• Eustakio Lujanbio: banda klarinte jole, zapatero, pelukero, tratalari, ostalari...
• Juxto Lujanbio: soinujole, pilotari, zapatari, txofer, agoazil, pilotagile, elatugile...
• Olajaundiko Xixilio Zubiri: soinu ttikia, dantza, kanta...
• Pako Eskudero haizegaingoa: Goizuetan soinujole (1943-1953)
• Lorentxo Narbarte Apezetxea akordeoilaria (1921-2014)
• Alkaxerreko Felix Mariaezkurrena: akordeoilaria
• Luis Elizegi soinujolearekin hizketan

V. Trikitixa, panderoa, irrintzia, kanta

• Olaizolatarrak, Xanti eta Rosamari: akordeoilari, trikitilari, kantari...
• Dani Narbarte: trikitilari, gitarra jole, kantari...
• Eli Salaberria: dantza, panderoa, irrintzia, kanta, danborra, korua...
• Maialen Uitzi: panderoa, trikitixa, dantza...
• Panderoa Goizuetan: Pakok, Evak, Naiarak... esanak

Fitxa

• Egilea: Patziku Perurena

• Argitaletxea: Pamiela

• ISBN: 9788491724056

• Azala: Joxe Joan, Antoniko, Pako soinujole eta Anizto Navarro gaztea atabalarekin (1950). Ostiral Santuko San Migel dantza.

• Kontrazala: Paskol lantzarekin, Joan Joxe Apezetxea Joxegoardaren ezpatarekin, eta Agustin Ganddeikoa eskuinean.

Goizuetako folkloreaz. Bertako hizkeran

Patziku Perurena, Pamiela, 2024.