Agenda

Begiraleak: Begiralekada

Begiraleak dantza taldearen 90. urteurreneko emanaldia maiatzaren 24an, atsaldeko 15:30ean. Pilota plazan izanen da, euria izanez gero Jai Alaiean eginen dute. Sartzeak salgai dira HelloAsson (5 eurotan helduentzat, urririk 13 urtepeko haurrentzat). Gaualdia segituko du dantzaldia eta Donibane Kantuz saio batekin. Txaranga ere izanen da gaualdia alaitzeko.

Begiralekada

Eta bigarren emanaldian beraz, kide guziekin iraganen da: gaur egungo kideak eta kide ohiak. Begirakada izena izanen du. Zertako Begirakada?

• Begirale: ulertu elkarteko kidea.
• Begiraleka: belaunaldien segida bat ikusiko baita, belaunaldiz belaunaldi, 180/200 dantzariekin inguru.
• Kada: erreferentzia “kabalkada” hitzari bere zentzu propioan, dantzariek plazak eta karrikak hartzen baitituzte. Jatorrian kabalkakak ez ziren bortxaz antzerkiarekin, antzerkia zutenak “zintzarrotsak” edo “toberak” ziren.

Gehiago irakurri

Aitzindariak: Aitzina Biga

Ikusgarri honetan zuberotar dantza tradizionalak, dantza berriak, antzerkia, bertsoak eta kantuak izango dira. Aitzina Biga ikusgarriak 107 parte hartzaile bilduko ditu: 52 dantzari, 29 kantari, 9 antzerkilari, 2 bertsolari eta 15 musikari.

2006an Aitzindariak elkarteak, Zuberoako dantza taldeak batzen dituenak, Aitzina Pika ikusgarria aurkeztu zuen. Hainbat belaunalditako berrogeita hamar bat zuberotar ari izan ziren dantzan, antzerkian edo kantan. Hari segida emanez, zuberotarren arteko trukaketen bultzatzeko, ikusgarri berri bat proposatzeko beharra sentitu dute 2025eko udaberrian.

Aitzina Biga

• Apirilak 19, larunbata: Maule-Lextarre, 20:30ean, Jai Alain.

• Maiatzak 1, osteguna: Biarritz, 18:30ean, Gare du Midin.

• Maiatzak 24, larunbata: Arrasate, 19:00etan, Amaia Antzokian.

• Maiatzak 31, larunbata: Iruñea, 19:00etan, Baluartenn

• Uztailak 12, larunbata: Atharratze-Sorholüze, 21:00etan, Errebotean

Gehiago irakurri

Martha Graham konpainia

Martha Graham Dance Company delakoa liderra izan da dantza modernoaren forma artistikoaren bilakaeran, 1926an sortu zenetik. Aldi berean, Estatu Batuetako dantza-konpainiarik zaharrena eta dantza-konpainia integraturik zaharrena da. Janet Eilber du zuzendari artistiko 2005etik. Gaur egun, konpainiak programazio-ikuspegi berria du, Grahamen maisulanak eta artista garaikideei berriki enkargatutako lanak erakusten dituena. Horren adibide bikaina da Arriaga Antzokian aurkeztuko duen lau piezako programa.

Martha Grahamek maitasunaren hiru alderdi bezala deskribatu zuen behin Diversion of Angels: zuriz jantzitako bikoteak maitasun heldua irudikatzen du, oreka perfektua; gorriak, maitasun erotikoa, eta horiak, gaztetxoen maitasuna. Dantzak ez du istorio jakin bat islatzen. Maitasunak beretzat sortutako alegiazko lorategian gertatzen da ekintza. Balletaren jatorrizko izena Wilderness Stair zen.

Martha Grahamek 1937an sortu zuen Immediate Tragedy soloa, Espainiako Gerra Zibileko ankerkeriei erantzuteko. Immediate Tragedyn, emakumea erabakitasunaren eta, azkenik, erresilientziaren irudi unibertsal gisa ikusten dugu. Dantzak oso harrera ona izan zuen; baina, Grahamek interpretatzeari utzi zionean 1930eko hamarkadaren amaieran, solo hori ahaztu egin zen, eta galdutzat eman. 2020an, Janet Eilberrek Immediate berrasmatu egin zuen Tragedyren koreografia, duela gutxi aurkitutako 1937ko emanaldi bateko Grahamen argazkiak eta artxiboko beste erreferentzia asko erabiliz.

We The People, 2024ko otsailean estreinatu zen XXI. mendeko amerikar kulturari buruzko dantzak, amerikar kulturaren historiari egiten dio erreferentzia eta harekin egiten du dirdira. Gabe Witcherrek moldatutako Rhiannon Giddensen partitura berriak Estatu Batuetako musika folklorikoaren soinu historikoa eskaintzen du. Jamar Robertsen koreografia, aldiz, gaurkotasun handikoa da, eta musikari kontrapuntu egiten dio. We The People protesta eta damua da aldi berean, eta gogoeta egiten du Estatu Batuek emandako hitza beti ez betetzeko moduei buruz. Gogorarazten digu herriarena dela aldaketa kolektiboaren boterea.

Amaitzeko, Hofesh Shechter artista moldakorraren pieza bat dugu, konpainia amerikarrarentzat 2022an sortua, jende-multzoak modu erabat primario eta konektatuan mugitzera (dantzatzera) bultzatzen dituen horren esentzia bilatzen zuen bitartean. CAVEn, esentzia hori oso indar handiarekin adierazten da, agertokiko dantzatik haratago. Emaitza mugimendu-esperientzia bizi eta katartikoa da, energia zinetiko partekatu saihestezina duena.

MARTHA GRAHAM DANCE COMPANY
Zuzendari artistikoa: Janet Eilber.

DIVERSION OF ANGELS

• Koreografia eta jantziak: Martha Graham.

• Musika: Norman Dello Joio.

• Jatorrizko argiztapena: Jean Rosenthal.

• Moldaketa: Beverly Emmons.

1948ko abuztuaren 13an estreinatua, Palmer Auditoriumean (New London, CT).

IMMEDIATE TRAGEDY

• Martha Grahamen koreografia, Janet Eilberrek berrirudikatua.

• Jantziak: Martha Graham.

• Jatorrizko musika: Henry Cowell.

• Immediate Tragedy berrirudikatuarentzako musika: Christopher Rountree.

• Pianoarekin interpretaturiko musika:.

• Argiztapena: Yi-Chung Chen.

• Berrirudikatuarentzako danceturgia: Neil Baldwin.

1937ko uztailaren 30ean estreinatua, Benningtonen (VT).

WE THE PEOPLE

• Koreografia: Jamar Roberts.

• Musika: Rhiannon Giddens.

• Moldaketak: Gabe Witcher.

• Jantzien diseinua: Karen Young.

• Argiztapenaren diseinua: Yi-Chung Chen.

2024ko otsailean estreinatua.

CAVE

• Koreografia: Hofesh Shechter.

• Sorkuntza-produktorea: Daniil Simkin.

• Musika: Âme eta Hofesh Shechter.

• Jantziak: Caleb Krieg.

• Argiztapena: Yi-Chung Chen.

• Koreografia-laguntzailea: Kim Kohlmann.

Mundu-mailako estreinaldia 2022ko apirilaren 6an, New York City Centerrean

Gehiago irakurri

Dantza Gaua: Honest + Clinch + Trïade (estreinaldia) + Oblivion

Oraingoan, Euskal Herritik kanpoko konpainien lau pieza bilduko ditu Dantza Gauak. Martxoko edizioan bezala, bi zatitan banatuko da emanaldia: lehenengoan, hiru pieza labur ikusi ahal izango ditugu; eta, bigarrenean, iraupen luzeagoko lana aurkeztuko da.

CÍA. KIKO LÓPEZ | HONEST

Ordutegia: 19:00
Iraupena: 13 min

Narratiba hunkigarri honetan, protagonista objektu baten animazioan murgiltzen da, gizakiaren berezko edertasuna esploratzen duen barne erronka bat piztuz. Bidaia horren bitartez, jokoaren eta arbuioaren lurrak aurrez aurre jartzen ditu, begirada hauskor eta zintzoa azaleratuz. Protagonistaren eta objektuaren arteko harremana onarpen propioaren ispilu bihurtzen da, gizateriaren konplexutasunak arakatuz.

• Ideia, sorkuntza, dramaturgia eta interpretazioa: Kiko López
• Musika: Fink, Black Sea Duha
• Maskara sortzea: Marc Atelier

ÀNGEL DURAN PERFORMING ARTS | CLINCH

Ordutegia: 19:15
Iraupena: 23 min

Gizonek elkarri kolpeka ukitzen dute elkar. Clinch esaten zaio, boxeoaren munduan, bi borrokalariek elkar besarkatu eta blokeatzen duten uneari, arbitroak banatzen dituen arte. Aurkariarengana ahalik eta gehien hurbiltzea da asmoa, haren erasotik babesteko. Clinchak zalantzan jartzen ditu maskulinitate garaikidearen aginduak, eta nola gizonak beste gizon batzuek interpelatuak sentitzen diren euren gizontasuna eta identitatea publikoki berresteko. Gizonek beren ahultasuna ez berresteko dituzten segurtasun gabeziak ezin adierazteari egiten dio erreferentzia.

• Zuzendaritza eta kontzeptua: Àngel Duran
• Interpretazioa: Yeinner Neskak, Àngel Duran SBO / BSO: Joan Borràs

COLECTIVO GLOVO | TRÏADE (estreilandia)

Ordutegia: 19:45
Iraupena: 15 min

Bazen behin gizarte bat jainko-jainkosak hiltzat eman zituena eta emakume batzuei sinbolo zaharrak bereganatzen utzi ziena. Emaitza kode independente bat izan zen, positronikoa, norberaren barrean, konplizitatean eta hizkuntzan oinarritua.

• Sorkuntza eta zuzendaritza: Esther Latorre, Hugo Pereira
• Interpretazioa: Esther Latorre, Sybila Gutiérrez, Paula Serrano

CÍA. SILVIA BATET | OBLIVION

Ordutegia: 20:30
Iraupena: 50 min

Oblivion hitzak, ingelesez, “ahanztura, amnistia, edo barkamena” esan nahi du; eraldaketarako leku bat, doluaren eta hutsaren artean kokatua, oroitzapenaren eta ezerezaren artean. Oblivion purgatorio klasikoaren irudi bat izan liteke: trantsizio leku nagusia, zirkuluaren ideiak baldintzatua, gorputzak espazioan betiko alderrai ibiltzeak baldintzatua; espazioan zehar ibiltzean, joaten uztea balego bezala, sufrimendura lotzen gaituen guztiari uko egitea: oroitzapenak, desioak, identitatea. Alderrai ibiltzeak, latinez “vacare” hitzak, noraezean ibiltzea, flotatzea, herratua ibiltzea esan nahi du, baina baita “hutsik egotea” ere. Oblivion gero eta errazago egiten den bidea da, gero eta entropia handiagoko dantza. Azken finean, haragokoa eta ahanztura gauza bera izan litezke.

• Jatorrizko ideia, zuzendaritza eta koreografia: Silvia Batet
• Interpretazioa: Raquel Romero, Pere Seda, Anna Serra, Agnès Balfegó, Anna Cirera

Gehiago irakurri

Osa + Mujika: Lana

Gehiago irakurri

Euskorleans eta Kukai

Kukai Dantzaren eta Euskorleans bandaren arteko elkarlanaren emaitza den kale-ikuskizun. Euskal doinu eta dantzak uztartzen ditu New Orleans estiloko dixie band baten energia eta erritmoarekin.

Gehiago irakurri

Ertza: O tempo diz

Mendebaldeak erlojua duen bitartean, Afrikak denbora du.

Esaten denez, mendebaldean denbora zenbatu egiten da, neurtu, erosi, saldu, aurreikusi, antolatu; ondasun objektiboa da, gizakiagandik bereizia, hainbat gauza egiteko erabiltzen duguna, baina gehienetan falta egiten zaiguna. Afrikan berriz denbora bizi egiten da, eduki egiten da, egin egiten da; ondasun subjektiboa da, gizakiari zuzenki loturik doana, orainaldian bizitzen dena eta ia inoiz ez dena faltatzen. Munduko punta batean edo bestean jaiotzearen patuak halabeharrez markatzen du aurrerantzean izango dugun denboraren ulermena, eta dena aldakorra den arren, nekez lortuko dugu lehen ikasgai hori ahaztea. Denbora modu askotara bizi daiteke, bai eta bere esklabu izatera iritxi ere; baina ukaezina dena, dantzak eskaintzen digun gaitasuna da, denbora orainaldi absolutu batetan bizitzeko ematen digun gaitasuna, eta hau munduko edozein herrialdetan betetzen da. “OTEMPODIZ” (DENBORAKDIO), Mozambique eta Euskal Herria bitartean bi norantzatan uztartzen den sorkuntza artistiko eta kultura-truke proiektu baten emaitza da. AECID, SORTUTAKOAK (Gipuzkoako Dantzagunearen egoitza artistikoa) eta ATLANTIKALDIA Errenteriako jaialdiaren laguntzarekin; proiektu honek, lanbide irtenbide bat eta nazioarteko dantza zirkuituetan murgildu ahal izateko lanabesak eskaini nahi dizkie Maputoko bi dantzariei.

• Fitxa artistikoa, berezko ideia, zuzendaritza eta koreografia: Asier Zabaleta.
• Dantzariak: Fenias Nhumaio y Deissane Machava.
• Musika: Askotarikoak.
• Laguntzak: AECID, SORTUTAKOAK (Gipuzkoako Dantzagunea), ATLANTIKALDIA. EKOIZPENA: ERTZA SORKUNTZA ARTISTIKOA S.L.

Gehiago irakurri

Larrain-dantza

Puy-ko Ama Birjinaren festetan larrain-dantza dantzatu ohi dute Ibai Ega dantza taldeko dantzariek. Aurten egunean bertan, maiatzaren 25ean egingo dute.

XXV.  Lizarrako Larrain Dantzaren Eguna

Aurten, Lizarrako herritarrek oso bere eta kuttuna duten dantza goraipatzen duen festaren 25. urteurrena da. Egun berezi hau Lizarrako Erraldoi eta Buruhandien Konpartsarekin eta "Unión Musical Estellesa" Lizarrako Bandarekin batera ospatuko dute dantzariek. Larrain-dantzaren musika Bandaren eskutik izango da eta dantzariek erraldoiekin batera dantzatuko dute jaialdia amaitzeko.

Gehiago irakurri

Tio Teronen semeak: Haurreskolari

Honela aurkezten du Tio Teronen semeak konpainiak ikuskizuna: "Gure koadrila xelebrea ikastetxera bueltatu da!! Bertan, gure bizitzaren parte izan diren egoera eta doinuen bitartez, une ahaztezinak biziberrituko dituzte. Ikasitakoa desikasten saiatuko dira, ikusleen eskutik, ikasketa prozesu berri bat umorez eraikitzeko asmoz. Denak gelara, txirrina jo du eta!!"

Gehiago irakurri

Aracaladanza: Va de Bach

*Gomendatutako adina: 4 urtetik aurrera

Bachen musikak bizia hartzen du eszenatokian mugimenduaren bidez. Aracaladanzak, Haurrentzako Antzerki Sari Nazioanalak, Real Teatro de Retirorekin batera, dantza eta Bachen estilo barrokoa nahasten dituen ikuskizuna aurkezten digu, non soinuak mugimendu bihurtzen diren eta musika-notak dantza egiten duten, agertokia elementu harrigarriz betez. Bachen musika entzun ez ezik, dantzatzen delako ere.

Fitxa artistikoa

• Ideia eta zuzendaritza: Enrique Cabrera
• Antzezleak: Carolina Arija,Lydia Martinez, Jimena Trueba, Aleix Rodríguez, Jonatan de Luis
• Aktore kantata: Carla Maró
• Koreografia laguntzailea: Jonatan de Luis Mazagatos
• Jatorrizko musika: Luis Miguel Cobo
• Musika osagarria: S. Bach, Sheila Blanco “Bach Jainkoa da”

Gehiago irakurri