Dokumentuaren akzioak
Dantza-Konpainia Nazionala: Petipa (Paquita + Raymonda)
Noiz |
2025/09/25
19:00 |
---|---|
Non | Iruñea, Nafarroako Unibertsitatearen Museoa |
Hitzordua egutegira gehitu |
![]() ![]() |
Nafarroako Unibertsitatearen Museoko agertokian errepertorio akademiko oneneko bi pieza enblematikoren birposizioak estreinatuko dira.
Dantza Konpainia Nazionalak, Muriel Romeroren zuzendaritza artistikoarekin, Marius Petiparen (1818-1910) figura handiari omenaldia egiten dio, bere burua ballet klasikoaren aitatzat jotzen baitu. 1818an Marseillan jaioa, Petipa, beharbada, dantzaren historiako koreograforik garrantzitsuena da.
Errusia inperialean kokatutako dantzari eta koreografo frantziar ospetsu honi dantzarako funtsezko tituluak zor zaizkio, hala nola Beltxargen aintzira, Loti ederra, Intxaur-hauskailua, Don Kixote, Paquita, Raymonda edo Baiadera. Koreografia hauek errusiar baletaren kanona moldatu zuten XIX. mendean, Petipa arte honetako autoritate gorena bihurtuz.
Dantza Konpainia Nazionalak Petiparen piezak hartu ditu hasieratik eta historian zehar. Hainbat zuzendaritza artistikok aukeratu zuten Raymonda irudikatzea, hala egin zuen Maya Plisetskayak 1987an, José Carlos Martínezek 2013an eta berriro ere, gaur egun, 2025ean, Muriel Romerok. Egungo zuzendariak koreografo handiaren bi izenburu aukeratu ditu, Azari Plisetskik eta José Carlos Martínezek zuzenduta, biak ere funtsezkoak Dantza Konpainia Nazionalaren historian.
FITXA ARTISTIKOA:
Zuzendaria: Muriel Romero
Zuzendari ondokoa: Mayda Islas
Zuzendaritza artistikoko laguntzailea: Ana Catalina Román
Gerentea: Arturo Barral
Zuzendari teknikoa: Ginés Caballero
Produkzio zuzendaria: Cristina Redondo
Komunikazio zuzendaria: Maite Villanueva
Lehen jokalariak: Alessandro Riga, Kayoko Everhart, Giada Rossi
Nagusiak: Cristina Casa, Yanier Gómez Noda, Isaac Montllor, Anthony Pina
Bakarlariak: Ion Agirretxe, Elisabet Biosca, Ana María Calderón, Felipe Domingos, Mario Galindo, Elisa Ghisalberti, Thomas Giugovaz, Erez Ilan, Marina Jiménez, Daniel Lozano Martín, Aleix Mañé, Shlomi Shlomo Miara, Gaizka Morales, Natalia Muñoz, Mariavittoria Muscettola, YaeGee Park, Hamin Park, Shani Peretz, Benjamin Poirier, Irene Ureña
Dantza taldea: Mar Aguiló, Niccolò Balossini, José Alberto Becerra, Emma Cámara, Juan José Carazo, Margaux Chesnais, Celia Dávila, Joshua Feist, Sara Fernández, Valeria García, Martina Giuffrida, Alba Hellín, Tamara Juárez, Sara Khatiboun, Roberto Lua, Álvaro Madrigal, Clara Maroto, Marcos Montes, Gianmarco Moschino, María Muñoz, Daniella Oropesa, Nora Peinador, Laura Pérez Hierro, Pauline Perraut, Alejandro Polo, Iván Sánchez, Roberto Sánchez, Rodrigo Sanz, Tomás Sanza,
Pianistak: Carlos Faxas, Viktoriia Glushchenko, Mariana Palacios, Ayllin Plá
PAQUITA – Grand pas Classique
Koreografia: Marius Petipa
Iraupena: 30 minutu
San Petersburgoko Antzoki Handiaren (Mariinsky Antzokia) erabateko estreinaldia, 1881eko abenduaren 27an. Compañía Nacional de Danza (Ballet del Teatro Lírico Nacional) taldearen estreinaldia Teatro de la Zarzuelan, Madrilen (Espainia), 1988ko azaroaren 19an.
Espainiako ijito baten eta Napoleonen ofizial baten arteko erromantzea da Paquita, itxuraz ezinezkoa. Protagonista maskulinoaren esku-hartzeak bere arrastoa uzten badu ere bere aldakuntzan zein birako pasabidean, Paquita batez ere ballet femeninoa da, sortu zeneko une estilistikoaren isla, eta, beraz, arreta berezia jartzen du figura klasiko zorrotzenen fintasunean eta zehaztasunean, bai bakarlarien esku-hartzeetan, bai Petipak bere koreografian zehar tartekatzen duen taldearen mugimenduetan, eta nolabaiteko protagonismoa ematen dio dantza-gorputzari, geroko joeren preludioa.
Paquitak Don Quijoterekin eta Petiparen aurreko beste lan batzuekin partekatzen du koreografo frantziar-errusiarrak Espainian egon zen bitartean landu zuen espainiarrarekiko gustua. Ballet honen erakargarritasunik handienetako bat koreografiaren sotiltasuna da, non Petipak izaerazko dantzak alde batera utzi eta folklore-izpiritu hori xehetasun txikien bidez birsortzea lortzen duen. Paquita bere dotoretasunagatik eta zailtasun tekniko konplexuenak betetzen dituen graziagatik nabarmentzen den balleta da. Grand pas Classique honako elementu hauekin egituratzen da: pas de trois bat, lau bariazio bakarlari eta bitako pauso bat, hitzaurrearekin eta kodarekin bikote protagonistari eta gainerako hautagaiei distira handia ematen diena.
RAYMONDA DIVERTIMENTO
Koreografia: José Carlos Martínez (Marius Petipa eta Rudolph Nureyeven bertsioetan inspiratua)
Iraupena: 30 minutu
Raymonda balletak, Marius Petiparen azken lan handienetako batek, Erdi Aro konbentzionalean garatzen ditu bere hiru ekitaldiak, Gurutzadetara abiatzen diren heroiekin. Guduan, Jean de Brienne zaldunak bere emaztegai Raymonda salbatu beharko du Sarrazenoen atzaparretatik. Azken eszenak, azkenean, elkartuko ditu. "Urrats klasiko hungariar" hau azken dibertimendu handiaren laburpen bat da: Raymonda eta Jean de Brienneren ezkontza, Hungariako erregearen aurrean ospatua. Musikak bere tonalitate exotikoak magiar gaietatik hartzen dituen bezala, urrats klasikoak ere hungariar zaporez apaintzen dira. Zangoek estilo klasiko hutsean dantzatzen badute, bustoak eta besoek "izaera dantza" keinua hartzen dute.
"Maya Plisetskaiari eskainia"
José Carlos Martínez
Dokumentuaren akzioak