Kükülleroak oilarrak dira

Egia erran beharko da, Kükülleroak dira, maskaradetako pertsonaien artean garrantzia gehiena galdu dutenak, XIX. eta XX. mendeen arteko loturan. Kükülleroak, oilarrak dira. Kukula daramate: kresta. Kaskarotak edota bolantak bezala, herriko gazteria dira.

Aitzindariak oraingo moduak ezagutzen ez genituen garaian, toki garrantzitsua zuten, zamaltzainaren ondoan ibiliz eta zamaltzain-dantzan parte hartzen zuten.

XX. mendean zehar maskaradak ikusi eta deskribatu dituztenek diotenez, lore eta xingolekin hornitutako txapel bat daukate eskuan, makil apaindu bat. Jantziaren beste ezaugarriak herri eta momentuaren arabera pixka bat aldatu daitezke baina, orokorrean, oroitarazten digu, Lavedan Aldeko Baïar dantza egiteko gazteek eramaten duten jantzia.

XX. mende hasieran aldiz Georges Hérèlle-ek oroitarazten digu, haien rola aldatu dela:
“Gaur egungo Kükülleroek ez dira lehengokoen parekoak, gehienetan gazteegiak direlako eta ez dakitelako ongi dantzatzen".

Adixkidiak egün hun, zer berri dügü Xiberun? 

Dantzari, Dantza maisu eta Maskaraden inguruko zonbait istorio.

Atalak:

• Armadan irakasten zen dantza
• Kantiniersak maka beltza ordezkatu zuen
• Baiona eta dantza-maisuak
• Umeen jantzi bereziak
• Kükülleroak oilarrak dira
• Barkoxe, beti haboxe?