Agenda

Kaskarotak

Urtea hasi eta badatoz kaskarotak dantzan eta eskean. Urtarrileko eta otsaileko asteburutan Lapurdiko hainbat herritako gazteak puska-biltzen, dantzan eta kantuan ibiliko dira.

Kaskarotak 2023

Urtarrilak 7, larunbata

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Bois auzoa, Hasparren errepidea, Paqueta, Donamartinia.

Urtarrilak 8, igandea

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Agerrea.

Urtarrilak 14, larunbata

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Enseigne bidea, Sorueta, Jauberria.

Urtarrilak 15, igandea

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Haristoia, Goutxuria, Martindegia

Urtarrilak 28, larunbata

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Xandondeia, Gainekoetxea, Bide Handia, Mendi Zelai, Haranburua

Urtarrilak 29, igandea

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Irurita, Bidartea, Ospitalia, Alzueta, Otxokolttipia

Otsailak 4, larunbata

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Iturbidia, Etxekobirda, Beherartia, Urt bidea
• Uztaritzeko kaskarotak. Baiona
• Itsasuko kaskarotak

Otsailak 5, igandea

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Pikassaharia, Larreista, Mexereta, Iturraldia, Behotegia
• Donibane/Ziburuko kaskarotak
• Itsasuko kaskarotak

Otsailak 11, larunbata

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Harriaga, Irigoina, Imistola, Lapiz, Ildaska
• Uztaritzeko kaskarotak. Arruntza auzoa
• Itsasuko kaskarotak

Otsailak 12, igandea

• Uztaritzeko kaskarotak. Heraitze auzoa
• Itsasuko kaskarotak

Otsailak 18, larunbata

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Haurren inauteriak.
• Itsasuko kaskarotak
• Urruñako kaskarotak

Otsailak 19, igandea

• Beskoitzeko kaskarotak, Oinak Arin taldea. Amaiera elizaren aurrean.
• Uztaritzeko kaskarotak. Uztaritze

Otsailak 25, larunbata

• Urruñako kaskarotak

Gehiago irakurri

Maskaradak 2023

Urtarrilaren 15ean hasi eta apirilaren 22an bukatuko dira 2023ko maskaradak, Maule-Lextarreko gazteek emanak. Guztira 15 emanaldi lotu dituzte. Lau hilabetean zehar, asteburuz asteburu, Zuberoako 13 herri bisitatuko dituzte hiriburuko gazteek. Ohi den legez, lehen eta azken saioak etxean izango dira, aurten, Maulen.

Maskaradak 2023 Egutegia

• Urtarrilak 15, igandea: Maule-Lextarre (Lextarreko plazan)

• Urtarrilak 22, igandea:  Atharratze

• Urtarrilak 29, igandea:  Pagola

• Otsailak 5, igande: Mendikota

• Otsailak 11, larunbata: Gamere

• Otsailak 19, igandea: Ürrüstoi

• Otsailak 25, larunbata: Altzürükü

• Martxoak 4, larunbata: Muskildi

• Martxoak 11, larunbata: Idauze Mendi

• Martxoak 19, igande: Zalgize

• Martxoak 26, igandea: Urdiñarbe

• Apirilak 2, igandea: Larraine

• Apirilak 9, igandea: Barkoxe

• Apirilak 16, igandea: Sohüta (Hokin)

• Apirilak 22, larunbata: Maule-Lextarre (Maule gaineko arrabotüan)

Maskaradak inauteriak izanik asko du inprobisaziotik, beraz, ordutegiak egunaren arabera izaten dira, bertaratu aurretik ezin jakin ezer segururik. Ohikoena lehen barrikada 9:00-10:00 bitarte hastea izaten da, baina lasai, ordu horretarako ez bazarete iristen goizean zehar beste hiru edo lau bat egiten dituzte herriko hainbat auzunetan. Emanaldi nagusia edo ofizioak, berriz, bazkal ondorenean hasten dira; herriko plazan edo frontoian normalki, eta aterpe, karpa edo biltegiren batean eguraldi txarra badago. Arizaleen mahai buelta zenbat luzatzen den, horren araberakoa izaten da saioa hasteko ordua. Normalki, 15:00-16:00 bueltan, eta hiru bat ordura luzatu ohia da arratsaldeko emanaldia.

Gehiago irakurri

Urdiain: Zortzikoa

Kintoen jaiak ospatzen dira Urdiainen. Hamazazpi, hemezortzi eta hemeretzi urteko gazteek elkarrekin ospatu ohi dute Santa Ageda bueltako asteburua. Hiru egun eskean, festan eta jan edanean pasatzen dituzte, eta, azkenik, igandean, zortzikoa dantzatzen dute plazan.

Gehiago irakurri

Kintoen aurreskua

Santa Ageda egunean, urte horretan hemezortzi urte betetzen dituzten gazteak herrian ibiltzen dira eskean. Galtza eta alkandora zuriak, zinta gorridun alpargata zuriak, gerriko eta txapela gorriak eta lepotik koloretako zapia janzten dituzte. Kinto zaharrenak eta gazteenak txapela eta gerriko beltzak eramaten dituzte. Eskean ibili ondoren, 19:00tan plazan, aurreskua burutzen dute. Hurrengo igandean ere dantzatzen dute. 

Gehiago irakurri

Kintoen soka-dantza

Aretxabaletako kintoek Santa Ageda egunean hasi eta inaute egindera arte aurreskua edo soka-dantza egiten dute igandero.

Gehiago irakurri

Kresala: Hitaz Orhoit

Hitaz Orhoit basakeriaren eta zentzugabekeriaren biktima ikusezinen oroimenez sortutako lana da, gehienetan emakumeak protagonista dituena. Pieza subliminala, argia eta aztarna bere errautsetatik berpizten den arimaren babes espiritualerako mantu gisa dituena. Idatzi gabeko alegoriak dituen mundu oso bat, zeinen gure barnean bertikalki murgiltzean -eta hori da gure sortze-modua-, burugabeko basakeria ahazten ez duena.

• Zuz. Artistikoa: Idoia Ibarzabal, Faustino Aranzabal

• Koreografia: Faustino Aranzabal

• Dantza-maistra: Idoia Ibarzabal, Faustino Aranzabal

• Argien diseinua: Inma Irazustabarrena

• Jantzien diseinua: Idoia Ibarzabal

• Dantzariak: Jone Muniategiandikoetxea, Pablo Zurutuza, Claudia Erentxun, Oier Goikoetxea, Jone Murua, Josu Sagardia, Marta Buendia, Aitor Egaña, Irati Martikorena, Markos Murua, Maddi Llorente, Iker De La Hoz, María Pérez, Manex Lizartza, Garazi Labaka, Harkaitz Ardanaz, Aiora Marigil, Aimar Eceiza, Naia Lertxundi, Ibai Ochoa De Alaiza, Nahia Kalparsoro, Manex Zabaleta, Enara Rodríguez, Beñat Sasiain, Lorea Esnaola, Beñat Lizartza, Izaro Lozano, June Azpiazu, Maialen Mujika, Lide Muniategiandikoetxea, Naroa Conde, Maialen Agirregomezkorta, Enara Lardizabal

• Talde teknikoa: Eragin.Stac – Argiztapena eta soinuztapena

• Argizaiolak: Xabier Garate – Eskultura tailerra

• Argazkiak: Mikel Zubillaga

• Kudeaketa: Aimar Eceiza

• Komunikazioa: Claudia Erentxun

• Bitartekaritza: Josu Sagardia

• Antolatzailea: Hernaniko Udala – Biteri Kultur Etxea Dantza Zirkuitua, Sarea, Eusko Jaurlaritza

Gehiago irakurri

Sorgin gaua

Sorgin gaua ospatuko dute Ziburun iluntzeko 20:00etan herriko plazan. Begiraleak taldearekin ez dira dantzak faltako. 

Gehiago irakurri

Dantzaz: Basotik itsasora 2.0

BASOTIK ITSASORA 2.0 formatu hibridoa osatzen duen proposamen bateratua da. Beñat Gerekak sinatzen duen ‘Basotik itsasora’ dokumentalaren 30 minutuko zati bat pasatzeak osatzen du formatu hibridoa, eta, ondoren, Josu Mujikaren ‘Basoa’ lana antzeztuko da.

Haren besaulkiei buruz, ikusleek ‘Basotik Itsasora’ dokumentalaren 30 minutuko laburpena ikus dezakete. Beñat Gerekak sinatu du, eta iraganaren eta orainaren arteko mugak, giza migrazioak eta errefuxiatuen drama islatzen ditu. Haren begirada Gurs-en pausatzen da, Pau inguruan dagoen kontzentrazio-eremuan, non Hirugarren Errepublika frantsesak eremu bat eraiki baitzuen 1939an Espainiako gerraosteko milaka desplazatuak hartzeko. Nazien inbasioaren ondoren, leku hura kontzentrazio-eremu bihurtuko zen. Bigarren Mundu Gerra amaituta, 1946an, estatu frantsesak bere arrastoa ezabatu eta baso bat antolatu zuen. Baso horren eta historia haren aztarnen gainean —eta errepikatzeko beldurraren gainean—, Beñatek bidaia poetiko bat egiten du itsasorantz, eta haren gainean etorkizun hobea bilatzeko itxaropen arriskutsua zabaltzen dutenak.

Hitzaurre horren ondoren, hamar interpretek hartuko dute parte ‘Basoa’ eszenatokian. Pieza hori Josu Mujikak koreografiatzen du, Iñaki Salvadorren konposizio musikalen bidez. Ahots horiek, Gurs eta errefuxiatuenak, zortzi koadro eszenikotan artikulatutako koru-lan baten abiapuntua dira, emozioa, fisikotasuna, samurtasuna eta oroimena bateratzen dituena. «Dantza bat, konpainiarena, oso fisikoa, ondo mugatua; lur askokoa, baina erortzen denaren bertikaltasuna gailentzen da, bai, baina altxatu egiten da; eta, beti ederra, optimismo-puntu batekin kabaretetik pasatzean, Gursen eremuak zituen kultura-etxetxetxoen oroitzapenean: kultura, alderdi guztietan, itxaropena elikatu eta bizitzari heltzen diona» (idatzi du Tealdobnavarrok).

Zinemak mundu osoko belaunaldien bizitza markatu duten istorioak, gertaerak edo kontakizunak harrapatzea ahalbidetu badu, dantza gai da une horiek behatzen duen begirada garbia baino behar ez duen leku unibertsal batera eramateko. Bi hizkuntza edo poesiak aurrez aurre begiratzen dira orain, Dantzaz-ek —eta konpainia inguratzen duen familia handi horrek— forma eta diskurtso berriak aztertzen dituen proiektu batean, artea, oroimena eta gogoeta eskutik joan daitezen.

Gehiago irakurri

Puska biltzea eta inauteri dantzak

Inaute larunbata baino astebete lehenago ospatzen dute inauteria Lizartzan. Asteburu osoan zehar kuestazioan aritzen dira dantzan. 

Larunbatean, goizean goiz hasi ohi dute kuestazioa. 7:00tan plazan elkartzen dira eta kalejira Uetako zubitik dantzari, txantxo eta txistulariekin hasten da. Horrela, ‘Diana’ abestuz hasiko da inauteria. Ondotik, 7:30ean puske-biltze edo kuestazioari ekingo diote dantzari eta txantxoak elkarrekin ospeletik. Baserriz baserri arituko dira tarteka inauteri dantzak eginaz. Eguerdia iristean, 13:30inguruan inauteri partaide guztiek kalejira egingo dute, Arrateko zubitik irtenda. Ondoren, denek elkarrekin bazkalduko dute herriko frontoian.

Igandean aldiz, goizeko 12etan dantzariak kalean ibiliko dira puska biltzen gurdi, mozorro eta gainerakoekin batera. Ondoren, Lizartzako inauteri dantzak egingo dituzte Otsolar dantza taldeko dantzariek plazan: paseoa, lehenengoa, bigarrena, seigarrena, ostiko-dantza, etxe-dantza, lau ostiko, azken paseoa, makil-dantza eta brokel-dantza edo pala-dantza. 

Lizartza: Inauteri dantzak 2013 [Bideoa]

Gehiago irakurri

Puska biltzea

Igantziko gazteak puska biltzean aterako dira herriko etxe eta baserriak trikiti eta pandero doinuekin alaituz. Goizeko 8etan herriko elkartean bildu eta baserri batzuk egin ondotik, herrira itzuli eta falta diren etxeak egingo dituzte. 

Gehiago irakurri