Zer da dancehalla?
Jamaikatik datorren musika, dantza eta sub-kultura da. Kaleetatik sortzen da, klase-baxukoek dantzatzen dutena. Beraz, ez dago gizartearen alde guztietatik onartuta. Bertako egunerokotasunaren inguruan hitz egiten du musikak, eta dantzak berarekin bat egiten du. Oso iraultzailea eta soziala da. Batez ere, diruaz, modaz, armez eta sexuaz berba egiten dute.
Eta zuretzako?
Ezingo nuke esan nire bizimodua denik, azkenean, beste pertsona batzuen errealitatea eta kultura delako. Asko ikasi dut haiengatik, betiere errespetu handiz, eta hori transmititzen ahalegintzen naiz nire klaseetan. Baina nire bizitzako zati handi bat da. Mugitzeko era oso ezberdinak daude eta jende guztia da ongietorria.
Nolakoak dira zure klaseak?
Niretzako garrantzitsuena da leku seguru bat izatea, lotsak eta segurtasun eza kentzea ezinbestekoa delako. Lehenengo, buruan ditugun paretak kendu behar ditugu eta, gero, mugimenduan zentratu. Emozionalki eroso egotea da niretzako oinarrizkoena. Izan ere, dantza beti ikusten da apur bat helezina. Erosotasun hori sortzen badugu, ikusten dut jendeak asko hobetzen duela eta beste guztia errazago datorrela. Niri dancehallak sorrarazi dizkidan gauza guztiak transmititu nahi dizkiot jendeari eta eskura jarri.
"1980tik orain arte aldaketa asko egon dira dancehallean musika eta teknologiarekin batera. Adibidez, sare-sozialek eragin dute askoz dantza azkarragoak egitea, eta horrek Jamaikan eragina izan du"
Oso mugimendu irekiak ditu dantza horrek; leku asko okupatzen da dantzatzean. Nabaritu duzu nolabaiteko ahalduntzea zure ikasleengan ikasten doazen heinean?
Bai, noski. Niri hori gertatu zitzaidan, horregatik maitemindu nintzen dancehallaz. Egiten diren mugimendu motengatik baino, esango nuke musikak eramaten zaituen lekuagatik gertatzen dela ahalduntze hori. Klaseetan transmititzen saiatzen naiz Jamaikan gertatzen dena; azken finean, kolektibitatea nagusi da dancehalla dantzatzean. Horrek lotsa galtzea ahalbidetzen du, beraz, mugimenduek garrantzia dute, baina, batez ere, nire ustez testuinguruak laguntzen du.